Konferencja naukowa: „Działalność wywiadowcza Polaków i polskiego wywiadu emigracyjnego po 1945 roku na terenie kraju” – zaposzenie

Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Warszawie organizuje konferencję naukową „Działalność wywiadowcza Polaków i polskiego wywiadu emigracyjnego po 1945 roku na terenie kraju”. Patronat medialny nad konferencją sprawuje Historia.org.pl - Polski portal historyczny. 

Materiały partnera

Spotkanie odbędzie się w czwartek 29 września 2022 r. w Przystanku Historia IPN im. Janusza Kurtyki przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie. Rozpocznie się o godz. 8.45.

Poza naukowymi wystąpieniami zaplanowany jest panel dyskusyjny „Działalność wywiadowcza w powojennej Polsce: fakty, mity i zjawisko szpiegomanii” z udziałem: dr. Witolda Bagieńskiego, dr. hab. Patryka Pleskota, dr. Roberta Spałka i Tomasza Kroka, organizatora konferencji.

„Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944–1984„, opracowany przez Biuro „C„ MSW zajmujące się prowadzeniem ewidencji operacyjnej głównie na potrzeby Służby Bezpieczeństwa  zawiera setki nazwisk osób skazanych za działalność wywiadowczą. W latach 1944–1956  pod zarzutem szpiegostwa skazano ponad 1800 osób. Wśród nich wyróżniono osoby mające pracować dla wywiadów: brytyjskiego, amerykańskiego, francuskiego czy ”emigracyjnych ośrodków wywiadowczych”.

Większość z nich  nie miała oczywiście nic wspólnego z jakąkolwiek działalnością wywiadowczą. Gros oskarżonych o „szpiegostwo„ było ludźmi, którzy powrócili do Polski po latach wojennej tułaczki (najczęściej z ”podejrzanych” krajów zachodnich), część ze skazanych była uczestnikami podziemia niepodległościowego, inni pełnili funkcję kurierów z ośrodkami emigracyjnymi, nieliczne przypadki dotyczyły osób realnie zaangażowanych w tworzenie siatek wywiadowczych na terytorium kraju i przesyłania informacji o sytuacji w komunistycznej Polsce.

Celem konferencji jest zaprezentowanie szczegółowych badań dotyczących przykładów faktycznej powojennej działalności wywiadowczej, a także gier operacyjnych bezpieki mających za zadanie preparowanie dowodów w śledztwach, tak aby przy odpowiedniej interpretacji stały się pretekstem do skutecznego skazania niewygodnych dla komunistycznej władzy osób.

PROGRAM:

08.45–09.00 Przywitanie gości i prelegentów ­– naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie dr Tomasz Łabuszewski

09.00–10.30 PANEL I (moderator: dr Konrad Rokicki, OBBH IPN w Warszawie)

• dr hab. prof. UWr Robert Klementowski (Uniwersytet Wrocławski)

Tajemnica tajemnic. Kontrwywiadowcze zabezpieczenie obiektów specjalnych w PRL na przykładzie kopalni uranu

• dr Konrad Paduszek (Służba Kontrwywiadu Wojskowego; Akademia Sztuki Wojennej)

Uwagi, spostrzeżenia i wnioski o kadrze wywiadu i kontrwywiadu Polskich Sił Zbrojnych po zakończeniu II wojny światowej

• Paweł Sztama (Biuro Badań Historycznych IPN; Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)

Działalność Wydziału II (ds. szczególnej wagi) Departamentu Śledczego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego wobec aktywności polskiego wywiadu emigracyjnego w latach 1945–1954. Mity a rzeczywistość

10.00–10.30 DYSKUSJA

10.30–11.00 PRZERWA

11.00–12.30 PANEL II (moderator: dr Bartłomiej Noszczak, OBBH IPN w Warszawie)

• prof. dr hab. Jacek Czaputowicz (Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW)

Przygotowania do procesu grupy wywiadowczej II Korpusu gen. Andersa „Liceum” w świetle pism kierowanych w śledztwie przez kpt. Barbarę Sadowską do Józefa Różańskiego

• Tomasz Krok (Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Warszawie)

Raporty Andrzeja „Gardy” Czaykowskiego z misji w Polsce (1951)

• Bożysława Robertson (Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego) [online]

Siatka Milera a sprawa o kryptonimie „Koral„. Działalność wywiadowcza Polaków skazanych za „szpiegostwo„ na rzecz polskiego wywiadu emigracyjnego w Londynie na przykładzie ”siatki Milera” (1950–1955)

12.00-12.30 DYSKUSJA

12.30–14.00 PRZERWA