Józefina i Napoleon Bonaparte i ich małżeństwo. Od fascynacji po zdrady i rozwód |
Józefina przeszła drogę pełną burzliwych zdarzeń, aby ostatecznie u boku Napoleona Bonaparte zostać cesarzową Francuzów. Ich małżeństwo było jednak pełne burzliwych zwrotów akcji i zdrad, ale ostatecznie brak urodzenia Napoleonowi upragnionego potomka zakończył ich związek rozwodem.
Pani de Beauharnais
Józefina
Józefina urodziła się 23 czerwca 1763 r. w Les Trois-Îlets na należącej do Francji wyspie Martynice, znajdującej się na granicy Morza Karaibskiego i Oceanu Atlantyckiego. Jej bogata rodzina czerpała zyski z uprawy trzciny cukrowej.
Jej ciotka Maria Eufemia Dezyderia była żoną bogatego szlachcica i oficera Franciszka de Beauharnaisa. Tenże szlachcic miał z pierwszego małżeństwa syna Aleksandra. Z nim oraz z siostrą Józefiny, Katarzyną, zostały zaaranżowane zaręczyny. Katarzyna zmarła jednak na gruźlicę. Z kolei najmłodsza siostra Maria Franciszka nie miała nawet dwunastu lata. Toteż Aleksandrowi została zaproponowana Józefina.
Alexandre de Beauharnais
W październiku 1779 r. wyjechała z ojcem do Francji, gdzie 13 grudnia poślubiła Aleksandra. Z tego małżeństwa Józefina miała dwójkę dzieci Eugeniusza i Hortensje. Małżeństwo było jednak nieudane. Mąż zdradzał Józefinę. Małżonkowie znaleźli się w separacji, a Józefina wraz z dziećmi mieszkała na koszt męża w opactwie Pentemont.
W trakcie rewolucji francuskiej jej mąż został aresztowany podczas jakobińskiego terroru i 23 lipca 1794 r. zgilotynowany w Paryżu. Uwięziona została także Józefina, która znalazła się na liście do egzekucji. Jej życie uratował upadek lidera jakobinów Maksymiliana Robespierre’a. Wkrótce po jego zgilotynowaniu została uwolniona.
Małżeństwo Józefiny i Napoleona
Józefina
Józefina poznała Napoleona w 1795 r. i to dla niej zerwał zaręczyny z Dezyderią Clary, która później została żoną jego marszałka Jeana Baptiste’a Bernadotta. O zafascynowaniu Napoleona Józefiną świadczą jego liczne listy pełne miłości. Napoleon lubił się do niej zwracać Józefina, stąd mimo, że urodziła się jako Maria Józefa Róża znamy ją z drugiego imienia. Już na początku następnego roku Napoleon oświadczył się Józefinie, ślub odbył się 9 marca. Józefina miała wówczas 33 lata i była o 6 lat starsza od Napoleona. Opisywana jest jako kobieta szczupła, średniego wzrostu, o kasztanowych włosach i niebieskich oczach. To czego jednak nie widać na jej portretach to jej pożółkłe i spróchniałe zęby. Efekt wychowywania na plantacji trzciny cukrowej, którą podjadała.
Rodzina Napoleona chłodno przyjęła jego żonę ze względu na jej wiek i fakt wdowieństwa. Zaraz po ślubie Napoleon opuścił Paryż i udał się do Włoch, gdzie objął dowództwo nad francuskimi oddziałami walczącymi tam z Austriakami. Niewątpliwie fakt, że jego żona była niedawną kochanką Paula Barrasa, członka pięcioosobowego organu wykonawczego Republiki, ułatwiło mu awans.
Po wyjeździe męża Józefina wdała się w romans z porucznikiem Hipolitem Karolem. Napoleon o romansie dowiedział się w trakcie wyprawy do Egiptu.
Aleksander Florian Józef Colonna-Walewski, nieślubny syn Napoleona i Marii Walewskiej
Gdy powrócił do Paryża zamknął się w pokoju i nie zamierzał rozmawiać z żoną. Józefina zatem noc spędziła pod jego drzwiami, płacząc i przepraszając. W końcu Napoleon uległ, a widmo rozwodu zostało odżegnane. Niemniej Napoleon nie był dłużny Józefinie i sam zdradzał ją później z innymi kobietami. Jedną z jego kochanek od 1807 r. była polska szlachcianka Maria Walewska, z którą miał nieślubnego syna Aleksandra.
Cesarzowa Francuzów
W 1804 r. Józefina została koronowana na cesarzową Francuzów. Tuż przed tymi uroczystościami to ona nakryła swojego męża z damą swojego dworu, Elżbietą de Vaudey. Ostatecznie parę pogodziła pasierbica Napoleona, Hortensja.
Fragment koronacji uwieczniony na obrazie Jacquesa-Louisa Davida
Koronacja odbyła się w paryskiej Katedrze Notre-Dame. Jej mąż najpierw włożył koronę na swoją głowę, po czym koronował swoją żonę. Zatem zerwał z tradycją, gdy to biskup (w tym wypadku uroczystość celebrował sam papież) wkładał koronę na głowę monarchy. Napoleon chciał w ten sposób pokazać, że jego władza pochodzi od ludu a nie od Boga.
Rozwód Józefiny i Napoleona
Napoleon po koronacji stał się dziedzicznym władcą Francji. Potrzebował zatem potomka, którego nie dawała mu Józefina. Mógł nim być jego bratanek Napoleon Ludwik, ale zmarł w wieku 5 lat w 1807 r. Po tym wydarzeniu rozpoczął poszukiwania nowej żony wśród europejskich księżniczek. Poinformował o tym wprost Józefinę w listopadzie 1809 r. Powiedział jej, że musi to zrobić dla dobra Francji. Rozwód odbył się w Pałacu Tuileries 10 stycznia 1810 r. Napoleon i Józefina wygłosili stosowne oświadczenia i podpisali dokumenty unieważniające ich małżeństwo.
Rozwód cesarzowej Józefiny w 1809 na obrazie Henriego Frédérica Schopina
Napoleon już 11 marca poślubił swoją drugą żonę Marię Ludwikę Austriaczkę, córkę cesarza Austrii Franciszka II Habsburga
Jako, że rozwód został przeprowadzony w atmosferze wzajemnego szacunku to nawet po nim, Napoleon i Józefina utrzymywali ze sobą serdeczny kontakt, niektórzy nawet twierdzą, że więcej niż serdeczny. Józefina zamieszkała na Zamku w Malmaison oddalonego o ok. 7 km od centrum Paryża. Była żona Napoleona zmarła na zapalenie płuc, gdy ten przebywał na zesłaniu na Elbie. Pod koniec życia, na wyspie Św. Heleny Napoleon właśnie Józefinę miał wspominać najczęściej.
Czytaj także → Kobiety Napoleona Bonaparte. Żony i kochanki
Bibliografia:
- J. Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 2008.
- A. Chwalba, Historia powszechna. Wiek XIX, Warszawa 2021.
- A. Manfred, Napoleon Bonaparte, Warszawa 1982.
- A. Zahorski, Napoleon, Warszawa 1982.
- M. Żywczyński, Historia powszechna 1789-1870, Warszawa 2015.
Więcej o historii Francji przeczytasz klikając na poniższą grafikę:
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
