Podróż tropem polskich dinozaurów – jakie gatunki dinozaurów żyły w Polsce?

Dinozaury, legendarne i z pewnością jedne z najbardziej niezwykłych stworzeń, jakie kiedykolwiek żyły na Ziemi, nieustannie wzbudzają ciekawość wśród naukowców i pasjonatów przyrody. Choć krajami, które najbardziej obfitują w szczątki tych zwierząt, są Chiny oraz Stany Zjednoczone, również w Polsce dinozaury pozostawiły liczne ślady. Jakie gatunki dinozaurów żyły w Polsce i gdzie odkryto najwięcej pozostałości ich egzystencji? W tym artykule wyruszamy w niezwykłą podróż po kraju tropem prehistorycznych gadów.

Dinozaury, które żyły na terenach Polski miliony lat temu

Tak naprawdę w Polsce nigdy nie odkryto zbyt wielu szczątków „strasznych jaszczurów”. Nie oznacza to jednak, że nie mamy śladów wskazujących na ich tutejsze bytowanie. Wręcz przeciwnie. Dinozaury pozostawiły po sobie mnóstwo śladów. Najwięcej z nich badacze odkryli na południu kraju, głównie na terenach ziemi śląskiej oraz w okolicy Gór Świętokrzyskich.

Jak się okazuje, Polska zamieszkiwana była przez wiele różnych gatunków tych gadów. Pierwszych odkryć dinozaurów dokonali XIX-wieczni badacze z Niemiec. Była to kość strzałkowa należąca najprawdopodobniej do zwierzęcia z podgatunku teropodów. Tak więc był to mięsożerny i mierzący cztery metry wysokości dwunożny dinozaur, który potrafił szybko biegać.

Jednak zróżnicowanie w zakresie odkrytych gatunków dinozaurów w Polsce jest o wiele większe. Zanim na dobre zniknęły z powierzchni ziemi, pozostawiły przyszłym badaczom wiele dowodów swojego istnienia.

Silezaur – praprzodek dinozaurów z Opolszczyzny

Silesaurus opolensis był przodkiem dinozaurów, a także jednym z największych odkryć na początku XXI wieku. Silezaur, bo tak brzmi jego polska nazwa, to bardzo bliski krewniak właściwych dinozaurów. Szczątki Silezaura, które odkrył polski paleontolog Jerzy Dzik, pozwoliły ocenić, że stworzenie wzrostem dorównywało dorosłej osobie, zaś w kwestii diety odżywiało się owadami, aby wraz z późniejszym etapem rozwoju stać się roślinożercą.

Smok Wawelski, który istniał nie tylko w legendach

Każde dziecko w Polsce zna legendę o Smoku Wawelskim, jednak nie każdy wie, że istniał on naprawdę. Przynajmniej w pewnym sensie. Odkryty w Lisowicach triasowy gad został nazwany tak na cześć legendarnego stwora spod Wawelu. W rzeczywistości jednak żył na długo przed tym, zanim powstały wapienie Wzgórza Wawelskiego. W zamierzchłych czasach na terenie obecnego województwa śląskiego, żył i żerował drapieżnik mierzący 6 metrów długości i ważący pół tony. Ciągle jednak trwają spory o to czy można zaliczać Smoka Wawelskiego do rodziny dinozaurów.

No bo czy generalnie można uznać, że legendarne smoki to dinozaury? Zainteresowanych odsyłamy do ciekawego artykułu: Legendy o smokach z całego świata i ich geneza.

Dinozaury z Antarktydy, które zamieszkiwały Polskę 

Nie jest tajemnicą, że dinozaury odkrywano na przeróżnych szerokościach geograficznych. Ostatnie odkrycia w tym zakresie pozwalają przypuszczać, że stworzenia te mogły występować również na Alasce. Całkiem prawdopodobne jest to, że również w Polsce żyły dinozaury z gatunku teropodów zwane celofyzoidami. Ślady tych zwierząt odkrywano m.in. na Antarktydzie, gdzie badacze natrafili na ząb jednego z nich. Możliwe jednak, że był to jednak pokrewny Cryolophosaurus.

Celofyzoidy zostały odkryte w Polsce m.in. w Lisowicach, gdzie, jak już wiemy, znaleziono również szczątki Smoka Wawelskiego. Ślady bytowania celofyzoida znaleziono także w Porębie. Te średniej wielkości dinozaury odżywiały się głównie rybami oraz zwierzętami, które były od nich mniejsze. Okres ich życia umiejscawia się w późnym triasie oraz wczesnej jurze. W tym samym mieście w województwie śląskim znaleziono ślady bytowania innych mięsożerców. Były to herrerazaury zaliczane do dinozaurów gadziomiednicznych.

Fascynująca historia najbardziej majestatycznych stworzeń na naszej planecie

Choć dinozaury, jak olbrzymia większość gatunków, które żyły w przeszłości na Ziemi, wyginęły, pozostawiły trwały ślad swojego istnienia. Do dzisiaj naukowcy oraz miłośnicy przyrody żywo interesują się poznawaniem tym prehistorycznych gadów. Wszystko zaś zapoczątkował znaleziony niegdyś ząb iguanodona znajdujący się obecnie w Museum of New Zeland w Wellington, choć nie jest on wystawiony na widok publiczny.

Jednak aby poznać niezwykły świat tych stworzeń, nie musimy przemierzać drogi do Wellington. Warto natomiast skorzystać z pomocy naukowych, takich jak encyklopedia. Jednym z miejsc, z których czerpać można wiedzę, jest portal Ewolucja Myślenia, gdzie znajduje się stale rozwijana i darmowa encyklopedia dinozaurów oraz szereg publikacji dotyczących ich życia na Ziemi.

^{Tekst sponsorowany powstał we współpracy z ewolucjamyslenia.pl}