80. rocznica wyzwolenia Auschwitz-Birkenau. Polska gwarantuje bezpieczny udział Netanjahu

27 stycznia 2025 roku odbędą się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę wyzwolenia byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. Polski rząd zapewnia, że przedstawiciele Izraela, w tym premier Benjamin Netanjahu, będą mieli zagwarantowany wolny i bezpieczny udział w wydarzeniu. Tego dnia obchodzony jest również Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, co nadaje wydarzeniu szczególny wymiar.

Nakaz aresztowania premiera Netanjahu

W listopadzie 2024 roku Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) wydał nakaz aresztowania premiera Izraela, Benjamina Netanjahu, oraz byłego ministra obrony, Joawa Galanta, pod zarzutem zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości. Zarzuty dotyczą m.in. umyślnych ataków na ludność cywilną oraz stosowania głodzenia jako metody prowadzenia wojny.

Stanowisko polskiego rządu

Prezydent Andrzej Duda zwrócił się do premiera Donalda Tuska o zapewnienie, że premier Netanjahu będzie mógł uczestniczyć w uroczystościach bez obaw o aresztowanie. Duda podkreślił, że obecność izraelskiego przywódcy jest istotna dla upamiętnienia ofiar Holokaustu i wzmocnienia relacji polsko-izraelskich.

Międzynarodowe zobowiązania Polski

Polska, jako sygnatariusz Statutu Rzymskiego, jest zobowiązana do współpracy z MTK, w tym do wykonania nakazów aresztowania. Jednak w kontekście zbliżających się uroczystości, rząd stoi przed dylematem: jak pogodzić międzynarodowe zobowiązania z potrzebą udziału wysokich przedstawicieli Izraela.

Znaczenie obchodów

Auschwitz-Birkenau to symbol Holokaustu i miejsce pamięci o ofiarach niemieckich zbrodni. Obiekt wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO przypomina o tragedii narodów Europy. Polski rząd podkreśla, że zapewnienie bezpieczeństwa gościom z Izraela jest kluczowe, aby uhonorować pamięć o ofiarach i wzmacniać relacje międzynarodowe.

Uroczystości zapowiadają się jako istotne wydarzenie zarówno w kontekście historycznym, jak i politycznym. Tragedia Auschwitz-Birkenau przypomina o potrzebie międzynarodowej współpracy w obliczu współczesnych wyzwań i napięć.

Treść uchwały

W związku z planowanymi w dniu 27 stycznia 2025 r. uroczystościami 80. rocznicy wyzwolenia Byłego Niemieckiego Nazistowskiego Obozu Koncentracyjnego i Zagłady Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, wraz z obchodzonym także w tym dniu na świecie Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu, Rząd Rzeczypospolitej Polskiej oświadcza, iż zapewni wolny i bezpieczny dostęp i udział w tych obchodach najwyższym przedstawicielom Państwa Izrael.

Pamięć o 6 milionach ofiar Holokaustu, w tym o blisko 1,1 miliona pomordowanych w Auschwitz-Birkenau osób, głównie Żydów, w tym obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, jest moralnym i prawnym obowiązkiem nie tylko Polski, Izraela i narodów Europy, ale i całej społeczności międzynarodowej.

Auschwitz-Birkenau to nie tylko Pomnik Zagłady. To także wyjątkowy w skali świata cmentarz, na którym spoczywają prochy przedstawicieli niemal wszystkich narodów Europy. Auschwitz-Birkenau od 1979 r. jest wpisane przez UNESCO na Listę Światowego Dziedzictwa – jako cechujące się Wyjątkową Uniwersalną Wartością, na podstawie Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, przyjętej w Paryżu dnia 16 listopada 1972 r. (Dz. U. z 1976 r. poz. 190), ratyfikowanej przez 196 państw.

Kulturową spuścizną naszej cywilizacji jest pamięć o zmarłych oraz uczestnictwo w ceremoniach oddających im cześć. Dlatego też zapewnienie bezpiecznego udziału przywódcom Państwa Izrael w uroczystościach 27 stycznia 2025 r. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej traktuje jako wpisujące się w oddanie hołdu narodowi żydowskiemu, którego miliony Córek i Synów stały się ofiarami Zagłady dokonanej przez III Rzeszę.