Szef ukraińskiego IPN: atak w Puźnikach nie był ludobójstwem |
Szef ukraińskiego IPN Ołeksandr Ałfiorow stwierdził, że atak UPA na Puźniki w lutym 1945 r. „nie miał charakteru ludobójstwa ani żadnej innej masakry ludności cywilnej”. W rozmowie z portalem TSN argumentował, że ekshumacje potwierdziły obecność szczątków mężczyzn w wieku mobilizacyjnym, a sama wieś miała być ośrodkiem współpracy NKWD z polskim podziemiem.
Ekshumacja i uroczystości pogrzebowe
Województwo Wołyńskie w 1939
Na terenie dawnej wsi Puźniki (obwód tarnopolski) przeprowadzono wspólne polsko-ukraińskie ekshumacje szczątków 42 osób zamordowanych w nocy z 12 na 13 lutego 1945 roku. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyły rodziny ofiar oraz polska delegacja, w tym marszałek Senatu i ministrowie kultury .
Oświadczenie Ołeksandra Ałfiorowa (IPN Ukrainy)
Szef ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej, Ołeksandr Ałfiorow, stwierdził w rozmowie z portalem TSN:
„Sam atak nie miał charakteru ludobójstwa ani żadnej innej masakry ludności cywilnej. Potwierdzają to ekshumowane szczątki, w tym 15 męskich szkieletów z okresu mobilizacji. Wieś Pużniki była jednym z ośrodków, w których NKWD współpracowało z polskimi partyzantami przeciwko ludności ukraińskiej.”1
Tło historyczne - zbrodnia UPA w Puźnikach
Zbrodnia w Puźnikach była jednym z ostatnich brutalnych ataków UPA na polską ludność Galicji Wschodniej. Oddział dowodzony przez Petra Chamczuka „Bystrego„ wymordował w jednej nocy od kilkudziesięciu do ponad stu mieszkańców wsi – głównie kobiety, dzieci i osoby starsze. Ekshumacje rozpoczęły się w 2025 roku po uzyskaniu zgody ukraińskich władz, dzięki staraniom m.in. Fundacji ”Wolność i Demokracja” oraz IPN.
Rozbieżności w narracjach historycznych
Ukraiński IPN stara się interpretować tragedię w Puźnikach w kategoriach lokalnego konfliktu. Z polskiego punktu widzenia nie ma jednak wątpliwości, że wydarzenia te były częścią ludobójczej akcji OUN-UPA, wymierzonej w polską ludność na Wołyniu i w Galicji Wschodniej. W latach 1943-1945 z rąk ukraińskich nacjonalistów zginęło około 100 tysięcy Polaków – głównie kobiety, dzieci i osoby starsze. Puźniki, podobnie jak setki innych miejscowości, zostały zaatakowane po to, by unicestwić polską społeczność i zatrzeć ślady jej obecności na tych ziemiach. W tym świetle nie można mówić o równorzędnym starciu, lecz o planowym ludobójstwie, którego ofiarami padli bezbronni cywile.
Takie różnice w ocenie przeszłości widoczne są również dziś. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zareagowało na komunikat ukraińskiego IPN dotyczący zbrodni w Puźnikach. Na stronie instytutu pierwotnie podano, że pogrzeb odnosił się do ofiar „sowieckiej represji”. Po interwencji polskiej dyplomacji zapis został usunięty, jednak nowa wersja komunikatu nadal nie oddaje pełnej prawdy historycznej. Znalazła się w niej jedynie ogólna informacja o „ofiarach z 1945 roku” i „ponownym pochówku szczątków odnalezionych podczas ekshumacji”, bez wskazania rzeczywistych sprawców - ukraińskich nacjonalistów, którzy dokonali masakry na polskich mieszkańcach Puźnik.
- Dokładny cytat z portalu TSN: «Сама атака не носила характеру геноциду чи якогось замордування цивільних людей. Що власне підтверджують і рештки ексгумованих, серед яких 15 чоловічих кістяків віку мобілізаційного. Село Пужники було одним з центрів, де співпрацювали НКВДисти з польськими стрибками проти українського населення», — каже голова Інституту національної пам’яті Олександр Алфьоров. [↩]
Lubisz czytać nasze historie?
Na historia.org.pl codziennie opowiadamy dzieje Polski i świata tak, jak na to zasługują - rzetelnie, pasjonująco, z szacunkiem do faktów. Ale żadna opowieść nie przetrwa bez tych, którzy chcą jej słuchać i ją wspierać.
Postaw nam wirtualną kawę - to darowizna, która realnie pomaga nam działać dalej. To dzięki takim gestom możemy nadal pisać o zwycięstwach, bohaterach i wydarzeniach, które zbudowały naszą tożsamość.
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
