„Odkrywanie przeszłości, wprowadzenie do archeologii” - W. Ashmore, R.J. Sharer - recenzja

W 2008 roku na polskim rynku wydawniczym pojawiła się publikacja W. Ashmore oraz R.J. Sharera zatytułowana Odkrywanie przeszłości, wprowadzenie do archeologii, sygnowana przez wydawnictwo AVALON. Autorem naukowego opracowania książki w polskim wydaniu jest prof. J.K. Kozłowski.

Autorzy publikacji w prosty i bardzo interesujący sposób przedstawiają zagadnienia dotyczące problemów archeologii. Dzięki niej możemy poznać dzieje archeologii, jej rozwój, nowe metody badawcze oraz najsłynniejsze wykopaliska.

Książka ukazała się w 2006 roku w Nowym Yorku, jednakże musiała czekać dwa lata na polskie tłumaczenie, którego dokonał Wojciech Rak.

Wielu z nas chętnie łączy pojęcie archeologia z niesamowitymi przygodami, pełnymi niebezpieczeństw wyprawami, którym towarzyszą fantastyczne zjawiska. Odkrywanie przeszłości... w przystępny sposób przybliża nam prawdziwe oblicze archeologii i jej rozwoju.

Na pierwszych kartach publikacji umieszczono mapy, na których zaznaczono najważniejsze zdaniem Autorów stanowiska archeologiczne, począwszy od miejsc związanych z kulturami prekolumbijskimi, poprzez stanowiska położone na terenie Afryki i Azji, kończąc na wybranych stanowiskach archeologicznych z obszarów europejskich.

We wstępie Autorzy informują Czytelnika czym tak naprawdę jest archeologia i co jest przedmiotem jej zainteresowań. W ciekawy sposób tłumaczy współpracę archeologów z historykami, antropologami fizycznymi, kulturowymi oraz etnografami. Dla ułatwienia zależności te rozrysowano w formie przejrzystej i czytelnej tabeli.

W publikacji znajduje się wiele interesujących informacji dotyczących historii archeologii, jej przeszłości, badań prowadzonych w XIX i XX wieku. Następnie w tekście pojawiają się fakty dotyczące rozwoju współczesnej archeologii.

Autorzy w prosty sposób podjęli się próby wytłumaczenia Czytelnikowi tzw. Nurtów współczesnej archeologii. Następnie wymieniono i opatrzono krótkimi komentarzami wraz z ciekawymi przykładami kolejne nurty współczesnej archeologii.

W książce dużo miejsca i uwagi poświęcono problemowi datowania stanowisk archeologicznych oraz odkrytych na ich terenie rozmaitych artefaktów. Istotny problem datowania poprzedzono informacjami dotyczącymi artefaktów, ekofaktów oraz obiektów nieruchomych. Autorzy, posiłkując się przykładami z terenów różnych stanowisk archeologicznych w rzetelny i jasny sposób tłumaczą zawiłości dotyczące stratygrafii, geochronologii oraz metod radiometrycznych.

Ważny punkt w Odkrywaniu przeszłości stanowi rozdział zatytułowany Rozumienie przeszłości. Autorzy, dzięki licznym rekonstrukcjom pradziejowych artefaktów zachęcają Czytelnika do podjęcia rozważań dotyczących interpretacji kulturowych i historycznych.

Istną bolączką Autorów zdaje się być problem grabieży zabytków, niszczenia stanowisk archeologicznych w celu odniesienia korzyści majątkowych. W publikacji przytoczono wiele przykładów bezprawnych, rabunkowych „wykopalisk”, które doprowadziły do nieodwracalnych strat poznawczych i naukowych.

Na końcu książki znajduje się słownik pojęć, bardzo przydatny w lekturze, zwłaszcza dla tych z Czytelników, którzy nie posiadają wiedzy sensu stricto archeologicznej.

W publikacji znajduje się wiele fotografii wykonanych w czasie badań archeologicznych, takich jak wykopaliska na neolitycznym stanowisku Divostinie w Jugosławii, podwodne badania rzymskiego wraku u wybrzeża Yassi Ada w Turcji, czy też artefakty odkryte na stanowisku Harappa w Pakistanie.

Dodatkowo tekst uatrakcyjniają liczne rysunki, ukazujące rozmaite rekonstrukcje tworzenia narzędzi krzemiennych oraz wczesnych naczyń ceramicznych.

Reasumując, Odkrywanie przeszłości..., wprowadzenie do archeologii jest bardzo interesującą publikacją, niezwykle przydatną dla studentów archeologii, ale także i dla osób żywo zainteresowanych archeologią, zafascynowanych jej rozwojem, odkryciami oraz najnowszymi metodami badawczymi.

Plus minus:
Na plus:
+ wysokiej jakości papier
+ duża ilość ciekawych fotografii
+ duża ilość rekonstrukcji
+ mapy ze stanowiskami archeologicznymi
+ tabele
+ interesująca forma narracji
+ słownik na końcu książki
Na minus:
- miękka oprawka
- kilka trudnych archeologicznych terminów bez wyjaśnienia ich znaczenia

Tytuł: Odkrywanie przeszłości, wprowadzenie do archeologii
Autor: Wendy Ashmore, Robert J. Sharer
Wydanie: 2008
Wydawca: AVALON
ISBN: 978 83 60448 60 1
Stron: 350
Oprawa: Miękka
Cena: ok. 35 zł
Ocena recenzenta: 8/10