Gen. dyw. Stanisław Komornicki „Nałęcz”

Urodzony 26 lipca 1924 r w Warszawie1 jako syn Franciszka Eugeniusza herbu Nałęcz i Jadwigi Haliny z Rakowieckich herbu Rola. Był potomkiem Antoniego Madalińskiego, jednego z dowódców Powstania Kościuszkowskiego i uczestnika obrad Sejmu Wielkiego.

Rodzina do Warszawy na stałe sprowadziła się, gdy Stanisław Komornicki miał 10 lat. Zamieszkali na Żoliborzu Oficerskim przy placu Słonecznym. Rozpoczął naukę w szkole Rodziny Wojskowej. Podczas edukacji tam związał się z harcerstwem, wstępując do istniejącej w tejże placówce drużyny. W roku 1937 zaczął kolejny etap nauki, tym razem w gimnazjum im. księcia Józefa Poniatowskiego. We wrześniu ’39 roku jako harcerz w Warszawie pomagał przy różnych zadaniach pomocniczych.

Ze względu na związek z harcerstwem bardzo szybko nawiązał kontakt z konspiracją. Przysięgę złożył już w 1940. Po roku miał za sobą pierwszy kurs okupacyjny, tzw. Bojowe Szkoły, kurs podoficerski, który dał mu stopień starszego strzelca. W tym samym roku (1941) zmarł jego ojciec2. Kolejny etap konspiracyjnego szkolenia, to podchorążówka. Edukację w szkole Poniatowskiego skończył jeszcze w 1940 r. Brał udział w akcjach „Małego Sabotażu„, miał swój mały epizod w akcji ”Bollongino”3. Najmował się do różnych prac. Od stolarza i laboranta w Instytucie Chemicznym, przez ekspedienta i montera samochodowego, aż po strażaka.

W trakcie Powstania Warszawskiego był żołnierzem 2. plutonu 104. Kompanii Syndykalistów Polskich w Zgrupowaniu „Róg„. Brał udział w walkach o Katedrę, Dom Profesorów na Brzozowej, a także w pobliżu Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych przy Sanguszki. W trakcie zmagań z Niemcami na Starówce został ranny odłamkami granatu. Trafił na krótki czas do szpitala, gdzie nieprzytomnego dotransportował go Stanisław Suski ”Tarzan”4. Ze Starówki kanałami przeszedł do Śródmieścia. Następnie trafił na Powiśle i Czerniaków. Na rozkaz ppłka Jana Mazurkiewicza „Radosława” przeprawił się przez Wisłę. Wstąpił do 1. Armii Wojska Polskiego, gdzie był kolejno dowódcą plutonu, kompanii i batalionu. Walczył o Wał Pomorski, Kołobrzeg i Berlin, był ranny.

Po wojnie rozpoczął naukę na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W roku 1958 ukończył Akademię Sztabu Generalnego. Pracował w Sztabie Generalnym i Wojskowym Instytucie Historycznym. W 1975 r. usunięty z wojska za publikacje poświęcone AK. Jego książka Na barykadach Warszawy w roku 1964 została wyróżniana nagrodą Ministra Obrony Narodowej5. Członek Związku Literatów, Związku Pisarzy Polskich i Polskiego Towarzystwa Historycznego. Od 1993 r. z nominacji prezydenta RP Kanclerz Orderu Wojennego Virtuti Militari. Sam odznaczony Virtuti Militari V kl., Krzyżem Wielkim Orderu Polonia Restituta i Krzyżem Grunwaldzkim III kl. Zginął dn. 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem. W dniu 15 kwietnia 2010 r. pośmiertnie awansowany do stopnia generała dywizji.

1. Rodzina mieszkała wówczas jeszcze w Kielcach, ale ponieważ chciano, aby poród odbył się w najlepszych możliwych warunkach, przyjechano na jego czas do Warszawy. Później wrócili do Kielc. [↩]
2. Miał problemy z sercem. Jego stan pogorszył się we wrześniu 1939 r. [↩]
3. Akcja likwidacyjna Lagersfuhrera Eugena Bollongino, komendanta Dulagu przy Skaryszewskiej 8, miała miejsce 8 czerwca 1944 r. Cel akcji został osiągnięty. Patrz: T. Strzembosz, Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944, Warszawa 1978, s. 366-367. [↩]
4. Poległ na Czerniakowie. [↩]
5. Ogólnie był autorem ponad 10 prac historycznych. [↩]