„Kawaleria Wehrmachtu” - K. C. Richter - recenzja

Ostatnio nakładem wydawnictwa Replika, specjalizującego się w tematyce historyczno-militarnej, ukazała się interesująca książka pt. Kawaleria Wermachtu autorstwa Klausa Christiana Richtera.

Pod względem gatunku można ją określić mianem monografii - albumu. Z jednej strony jest to bowiem bogate źródło wiedzy omawiające wszelkie kwestie związane z tą różnorodną  formacją wojskową, z drugiej zaś właśnie album prezentujący przeszło 400 unikatowych fotografii i schematów z życia i organizacji kawalerii.

Publikacja składa się z trzech części:

W pierwszej autor wyczerpująco przedstawił dzieje i strukturę kawalerii w okresie 1919-1945 wraz z przemianami jakie następowały w tej dziedzinie, a które związane były z stopniową mechanizacją pułków kawaleryjskich.

Rozważania rozpoczynają się od momentu utworzenia w ramach Reichswery 18 pułków kawalerii, po ich udział w budowie nowych sił zbrojnych – Wehrmachtu w latach 1935-1938; dalej odbudowę jednostek kawaleryjskich w 1943 r. i ich ostateczne rozwiązanie przez wojska amerykańskie. Kilka zaledwie zdań autor poświęcił kawaleryjskim jednostkom Waffen SS i sojuszniczym oddziałom konnym, walczącym u boku III Rzeszy, szczególnie 1. Dywizji Kozackiej (późniejszy 15. Kozacki Korpus Kawalerii).

Ponadto historię niemieckiej kawalerii wzbogacają dodatkowo informacje o umundurowaniu, wyposażeniu, uzbrojeniu, szkoleniu kawalerzystów czy szkołach jazdy konnej i powożenia.

Interesująca jest również zamieszczona publikacja z 1939 r. ppor. Elerta z 17. Pułku Kawalerii, obrazująca niezwykłą różnorodność omawianej tu formacji.

Druga część niniejszej pozycji to album zawierający ok. 400 fotografii, i schematów obrazujących wyposażenie kawalerzysty. Zdjęcia zostały przedstawione w piętnastu grupach tematycznych. Prezentują one m.in. mundury, elementy ekwipunku, uzbrojenia oficerów i jeźdźców, powozy bojowe, wykorzystywane wierzchowce i ich wyposażenie czy poszczególne pododdziały wchodzące w skład pułków kawalerii (np. szwadrony jazdy konnej, rowerowe, plutony łączności, obrony przeciwpancernej, dział kawalerii, pancerne oddziały rozpoznawcze itd.). Warto zaznaczyć, że każda z fotografii opatrzona jest wyczerpującym komentarzem, który znacznie wzbogaca całą pracę i jednocześnie uzupełnia część pierwszą, historyczną.

Trzecią część z kolei stanowią załączniki. Składają się na nie zaczerpnięte z archiwów wojskowych dokumenty sztabowe zawierające oznaczenia taktyczne jednostek kawalerii oraz różne tabele i schematy, prezentujące głównie strukturę organizacyjną jednostek kawalerii (w tym Waffen SS) w 1943, 1945 roku i jej siłę bojową. Ponadto mamy tu wizerunki godeł, naszywek na rękawy i opasek na ramiona używanych przez niemieckich kawalerzystów. Końcowe partie tej części poświęcone zostały natomiast sportowemu aspektowi kawalerii.

Pod względem merytorycznym praca prezentuje się bardzo dobrze. Autor wyczerpująco przedstawił temat. Informacje podane są w zwięzłej i skondensowanej formie, wedle zasady: „minimum słów – maksimum treści”. Autor nie operuje przy tym słownictwem specjalistycznym, przez co język pracy jest jasny, zrozumiały i przystępny.

Plusem publikacji są niewątpliwie unikatowe zdjęcia. Do tego dochodzi jeszcze bibliografia. Autor wykorzystał w pracy nad książką nie tylko opracowania, ale też materiały archiwalne, w tym pochodzące z OKW, czyli Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu. Czyni to książkę pełniejszą, solidniejszą, jak również pokazuje wysiłek autora w gromadzeniu materiałów do pracy nad niniejszą publikacją.

Na uwagę zasługuje też wysoka jakość wydania. Twarda oprawa, wysokiej jakości papier oraz przystępna, niewygórowana cena plasuje tę pozycję wysoko w kategorii dostępnych na rynku podobnych wydawnictw.

Mankamentem pracy jest jednak brak głębszego przedstawienia wykorzystania i udziału jednostek kawalerii na frontach II wojny światowej. Podane przez autora informacje, są zbyt powierzchowne i ogólnikowe, przez co nie dają pełnego obrazu poruszanej tematyki. Pewne zastrzeżenie można mieć również w odniesieniu to tego, że nie wszystkie schematy w części fotograficznej opatrzone zostały legendą, przez co czytelnik nie ma dokładnego rozeznania w nazewnictwie poszczególnych elementów wyposażenia.

Ogółem, jest to niezwykle interesująca książka. Przybliża ona czytelnikowi temat mało znany, wręcz „niszowy”. Bogate źródło wiedzy, zarówno dla laików, jak i pasjonatów militariów. Warto poświęcić jej uwagę.

Plus minus:
Na plus:
+  tematyka
+  unikatowe fotografie
+  komunikatywny język
+  wysoka jakość wydania
+  przystępna cena
Na minus:
- zbyt ogólne informacje o wykorzystaniu jednostek kawalerii na frontach II wojny światowej
- brak legendy do niektórych schematów

Tytuł: Kawaleria Wehrmachtu
Autor: Klaus Christian Richter
Wydawca: Replika
Data wydania: 2010
ISBN/EAN: 978-83-7674-028-7
Liczba stron: 214
Cena: od 25 zł do 36 zł
Ocena recenzenta: 9/10