„25 czerwca - Głupota czy agresja?” - M. Sołonin - recenzja |
Kolejna książka rosyjskiego autora o początkach wojny sowiecko-niemieckiej w 1941 r., tym razem mówiąca o udziale w niej Finlandii. Nie jest to opracowanie naukowe, a raczej publicystyczno-polemiczne. 25 czerwca - Głupota czy agresja? to bardzo ciekawe studium stosunków sowiecko-fińskich w latach 1918-1944, ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń czerwca 1941 r.
Książka składa się z czterech części:
- Pierwsza próba, w której przedstawiona jest historia stosunków fińsko-sowieckich od 1918 roku do wojny zimowej.
- Pokój to wojna, w rozdziale tym autor omawia okres od zawarcia pokoju (marzec 1940) między ZSRR a Finlandią do wybuchu wojny kontynuacyjnej (czerwiec 1941), opisując również zamiary sowieckie wobec państw graniczących ze Związkiem Sowieckim (m.in. Rumunia, państwa nadbałtyckie)
- Dziesięć dni lata czterdziestego pierwszego w części trzeciej mamyclue programu, czyli początek drugiej wojny sowiecko-fińskiej
- Klęska – podwójna i Sowietów i Finlandii, w ostatniej części opisano zakończenie wojny sowiecko-fińskiej w 1944 roku.
Dość trudno jest mi ocenić tę książkę Sołonina. Po pierwsze, jest ona za długa – ucięcie 100-200 stron znacząco ułatwiłoby lekturę. Opisowo Sołonin jak zwykle nie zawodzi, ma lekkie pióro i czyta się go z przyjemnością. Jednocześnie książka napisana jest w takim specyficznym rosyjskim stylu, charakterystycznym też np. dla Suworowa i Bieszanowa. Emocjonalno-polemiczny, okraszony niezliczoną ilością cytatów z pamiętników i na zasadzie spirali – od ogółu do szczegółu. Czasami bywa to męczące – czasami chciałoby się powiedzieć „kończ Waść” – przejdź już do wniosków. Tłumacz też dał radę, co znacząco zwiększa przyjemność czytania.
Jednak trzeba pamiętać, że Sołonin nie napisał książki historycznej a publicystyczną. Stawia tezy, które nie zawsze są do obrony, momentami manipuluje cytatami i dokumentami (często nie przytaczając ich w całości, a tylko fragmentami). Niemniej przeprowadzony wywód jest jasny i klarowny, choć jednocześnie stronniczy, bo Sołonin bierze stronę Finów. Mi osobiście w ogóle to nie przeszkadza. Sołonin jest Rosjaninem i jak nikt inny jest wyczulony na sowiecką retorykę oraz rytualne ozdobniki, dlatego często je „kasuje”. Żeby nie być gołosłownym, przytoczę przykład (choć z innej beczki). W grudniu 1940 roku miała miejsce na Kremlu gra wojenna. Rosjanie przeprowadzali w niej kontrofensywę, zdradziecko napadnięci przez Niemcy. Tyle tylko, że kontrofensywa przeprowadzana była z granicy państwowej, jednostkami o pełnych stanach jakby walki obronne w ogóle nie miały miejsca. Czyli wyrażenie kontrofensywa jest figurą li tylko stylistyczną, a oznacza atak.
Wojny sowiecko-fińskie znajdują się na marginesie moich zainteresowań dlatego z ciekawością sięgnąłem po 25 czerwca - Głupota czy agresja? Jest to książka, jedna z niewielu w języku polskim, która zajmuje się tym teatrem działań wojennych. A szkoda bo jest on bardzo interesujący. Finlandia była dość niezwykłym sojusznikiem Hitlera, takim który nie dał się zwasalizować, a jednocześnie jej armia walczyła bardzo dobrze. Na pewno wynikało z charakterystyki geograficznej terenów na których toczyły się walki ale też z jakości fińskiego żołnierza. Historia stricte wojskowa jest obecna w książce Sołonina jednak autor zajmuje się głównie sprawami strategiczno-politycznymi. To dobry punkt wyjścia do szukania kolejnych książek o wojnie na północy w latach 1939-44.
Odpowiedź na pytanie postawione w tytule udzielona jest w Epilogu. Myślę, że warto do niego dotrzeć i Czytelnik zawiedziony nie będzie.
Plus minus:
Na Plus:
+ temat, który nie jest obecny w Polsce w nadmiarze
+ książka jest dobrze napisana i przetłumaczona
+ mapy
Na minus:
- książka jest bardziej publicystyczna niż historyczna (naukowa)
- jakości czytania przysłużyłoby się skrócenie tekstu
- brak uporządkowanej bibliografii
Tytuł: 25 czerwca - Głupota czy agresja?
Autor: Mark Sołonin
Tłumaczenie: Jerzy Redlich
Wydawca: Dam Wydawniczy REBIS
Data wydania: 2011
ISBN/EAN: 978-83-7510-487-5
Oprawa: twarda
Strony: 608
Cena: ok. 35 zł
Ocena recenzenta: ./10
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.
