Wystawa; „Antoni Waśkowski. Mohikanin Młodej Polski”

Muzeum Historyczne Miasta Krakowa przypomina dzieło Antoniego Waśkowskiego. Kolekcja ponad trzydziestu jego prac, które stanowią trzon ekspozycji, pochodzi ze zbiorów naszego muzeum. Obrazy te zostały przekazane w darze już po śmierci artysty przez jego żonę Jadwigę Lipską w 1967 r.

Antoni Waśkowski był niezwykle ciekawą postacią pierwszej połowy minionego stulecia. Od urodzenia związany z Krakowem, aktywnie uczestniczył w jego życiu kulturalno-artystycznym. Obraz minionych lat utrwalił na kartach wspomnień zatytułowanych Znajomi z tamtych czasów. Literaci, malarze, aktorzy (1892–1939). W twórczości malarskiej koncentrował się przede wszystkim na portrecie, wykonywanym głównie techniką pastelu, a także, choć rzadziej, na malarstwie pejzażowym i martwej naturze.

Zapisał się w historii jako jeden z ostatnich twórców z kręgu Młodej Polski. Dojrzewająca osobowość artystyczna młodego malarza wykształciła się pod wpływem bliskiego krewnego, ciotecznego brata – Stanisława Wyspiańskiego, który zachęcał chłopca do malowania węglem, z natury. Za radą mistrza Waśkowski tworzył głównie w plenerze, przede wszystkim w okolicach Bochni.

Już na początku edukacji, jeszcze w Bochni, Waśkowski rozpoczął życie bywalca i uczestnika artystycznych zgromadzeń – życie na miarę prawdziwego artysty, którego jako członek bohemy miał później w pełni zakosztować w Krakowie. Pod Wawelem artystyczne spotkania odbywały się głównie w półmrokach kawiarni Michalika (przy ul. Floriańskiej), ale także kawiarni Sauera (na rogu Sławkowskiej i Szczepańskiej), kawiarni Janikowskiego (na Plantach za teatrem) i Koziarskiej (na Rynku Kleparskim). Mieszał się w nich świat malarzy, literatów i ludzi teatru.

Po pierwszej wojnie światowej typ malarza z okresu Młodej Polski, z jakim utożsamiał się Waśkowski, zanikł: „Mohikanie Młodej Polski – ilu nas tam jeszcze zostało w Krakowie – kryją się przed zgiełkiem życia, a nowi ludzie z tupetem zajmują ich miejsca” .

W 1917 roku artysta rozpoczął pracę w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Do 1927 roku nie malował – ciężar artystycznych zainteresowań przesunął w kierunku krytyki i dziennikarstwa.

Później wrócił do malarstwa. Lekcji udzielał mu Teodor Axentowicz. Pochłaniały go wówczas studia z zakresu anatomii, rysunku pamięciowego i aktu.

Twórczość portretową Waśkowskiego, do której zaliczają się także szkice i studia, można określić jako melancholijną. Naznaczona jest bowiem nastrojem wynikającym z postrzegania rzeczywistości przez malarza i poetę zarazem. W twórczości Waśkowskiego mamy do czynienia ze stosunkowo dużą liczą autoportretów. W nielicznych pejzażach zauważalna jest skłonność do konstruowania spokojnej, niemal statycznej struktury obrazu.

Waśkowski w najbardziej dojrzałym okresie twórczości stał na uboczu przemian w sztuce Krakowa. W ciągu ponad półwiecza jego twórczość pozostawała pod wpływem Wyspiańskiego tak dalece, że przejęty od niego styl i paleta trwały przez cały ten czas zupełnie niezmienione. Pozostając całe życie wiernym młodopolskiej tradycji, Waśkowski zapisał się w sztuce Krakowa jako kontynuator dzieła wielkiego mistrza.

Wystawa będzie udostępniona publiczności w sezonie zimowym do dnia 30 kwietnia środa – niedziela w godz. 9.00–16.00, czwartek w godz. 12.00–19.00. W sezonie letnim, od 1 maja, środa – niedziela w godz. 10.00–17.30.

Wystawa nieczynna w drugą niedzielę miesiąca.