„Historia nowoczesnych stosunków międzynarodowych” - W. Rojek - recenzja |
Stosunki międzynarodowe oraz polityka są tym co najbardziej „kręci” i zajmuje dużą grupę miłośników historii. Tajne i jawne układy, sojusze, umowy między państwami kształtowały i kształtują obraz tego świata w skali makro, a także wpływają na życie codzienne. Historia nowoczesnych stosunków międzynarodowych prof. Wojciecha Rojka pozwala nam prześledzić wydarzenia ostatnich ponad stu lat, które doprowadziły do tego, jak dzisiaj wygląda świat w swoim międzynarodowym wymiarze.
Wydawnictwo Naukowe PWN wydaje tym samym kolejny podręcznik dla studentów, przede wszystkim historii i stosunków międzynarodowych, który dotowany jest przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Autor – profesor Wojciech Rojek – pracuje na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie zajmuje się między innymi problematyką stosunków międzynarodowych w wiekach XIX i XX. Wynikiem tychże badań jest recenzowana książka, która w dużym stopniu uzupełnia podręczniki do historii najnowszej.
Cezurą początkową jest rok 1871, kiedy proklamowano powstanie drugiego Cesarstwa Niemieckiego. O tym dlaczego wydarzenie to jest przełomowe z punktu widzenia stosunków międzynarodowych, Badacz wyjaśnia na początku swojej książki. Koniec pracy wyznacza zaś rozpad ZSRR, i co za tym idzie, systemu bipolarnego na świecie. Przez ten czas działo się tak wiele, że ujęcie wszystkich ważnych aspektów odpowiednio szczegółowo nastręczyłoby niemałych trudności, o ile miałoby to w ogóle jakiś sens. Dlatego też – jak zaznacza we Wstępie sam Autor– praca została tak napisana „by nadmiar szczegółów nie powodował zagubienia czy wręcz niemożności spojrzenia na zachodzące w przeszłości procesy z szerszej perspektywy”1.
Publikacja profesora Rojka podzielona została na trzy części. Pierwsza omawia tzw. La Belle Epoque, czyli lata 1871-1914. Największy nacisk położono tutaj – co jest oczywiście zupełnie zrozumiałe – na powolne kształtowanie się trójprzymierza i trójporozumienia. Prawie rok po roku śledzimy zmiany sojuszy, aż do sytuacji międzynarodowej jaką znamy w przededniu I wojny światowej. Przy tym wszystkim, Autor nie zapomina o reszcie świata, poświęcając (moim zdaniem) odpowiednią ilość miejsca na omówienie sytuacji w Azji, Afryce i w Ameryce Południowej. Opisuje m.in. wojny burskie, rywalizację mocarstw w Chinach, czy konflikty zbrojne Ameryki Łacińskiej.
Kolejna część dotyczy okresu 1914-1945. W związku z tym w jej zakres tematyczny wchodzą obie wojny światowe. Skądinąd zostały one omówione z należytą pieczołowitością, zajmując dość spory fragment recenzowanego dzieła. Ponadto – tak jak w poprzedniej części – opracowano krystalizujące się układy międzynarodowe. Nie pominięto przy tym, tak istotnych kwestii, jak imperialna polityka Japonii na Dalekim Wschodzie, czy system mandatów w dawnych koloniach niemieckich i terytoriach Imperium Osmańskiego na Bliskim Wschodzie.
Zasadniczą część książki zajmują lata powojenne 1945-1991. Co tu dużo mówić, poczynając od charakterystyki nowo-ukształtowanego świata, przez wszelkie kryzysy, napięcia i wojny, tworzące się nowoczesne struktury międzynarodowe, aż po demontaż świata dwubiegunowego, mamy znakomicie opisany kawał historii najnowszej. Jest to o tyle ważne, że im więcej różnorodnych podręczników omawiających ostatnie dziesięciolecia tym lepiej. Daje nam to możliwość porównywania postrzegania historii przez różnych badaczy, w okresie, którego opis jest – co zrozumiałe – naznaczony największą dozą subiektywizmu.
Dla pełniejszego zaprezentowania poruszanych tematów, książkę wyposażono w bogaty zbiór map i tabel, które są naprawdę bardzo dobre i bardzo przydatne. Dość okazale prezentuje się także bibliografia, która jest siłą rzeczy mocno wybiórcza, i jak Autor podaje we Wstępie, znalazły się w niej przede wszystkim pozycje polskojęzyczne, oraz te obcojęzyczne, które poruszają kluczowe kwestie. Cała bibliografia podzielona została na części dotyczące poszczególnych kontynentów, opracowania ogólne, a także wydane zbiory dokumentów. Z negatywów można wymienić, chociaż nieliczne, literówki. Większych wad nie dostrzegłem.
Podsumowując, PWN przygotowało po raz kolejny znakomitą książkę, która uzupełnia stan polskiej historiografii. Napisana przystępnym językiem, może stanowić ważną lekturę dla każdego kto interesuje się historią najnowszą, stosunkami międzynarodowymi, czy w ogóle polityką. Będzie nam ją o wiele łatwiej zrozumieć, kiedy znamy rozwój relacji, jakie istniały pomiędzy poszczególnymi państwami.
Plus minus:
Na plus:
+ duża ilość przydatnych map i tabel
+ dość rozbudowana bibliografia
+ przystępny język
+ dobre uzupełnienie podręczników do historii XX wieku (i wcześniejszej)
+ nie skupia się tylko na Europie, ale także na Afryce czy Ameryce Południowej
Na minus:
- poza drobnymi literówkami praktycznie brak wad
Tytuł: Historia nowoczesnych stosunków międzynarodowych
Autor: Wojciech Rojek
Wydanie: 2011
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN
ISBN: 978-83-01-16507-9
Stron: 559
Oprawa: miękka
Cena: ok. 50 zł
Ocena recenzenta: 9.5/10
- W. Rojek, Historia nowoczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa 2010, s. 17. [↩]
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.
