„Strategia we współczesnym świecie...” - J. Baylis, J. Wirtz, C.S. Gray, E. Cohen (red.) - recenzja


W latach 80-tych wizytował polską Akademię Sztabu Generalnego sowiecki marszałek. Przywitano go, były odczyty i przewijało się w nich słowo „strategia„. Na koniec marszałek zapytał ”a po szto wam strategija”? No właśnie – po co nam strategia? Żeby odpowiedzieć na to pytanie musimy najpierw wiedzieć co ten termin oznacza. Pomoże nam w tym książka wydana przez Wydawnictwo UJ Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych.

Strategia… wydana przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego to drugie wydanie amerykańskie. Pierwsze zdezaktualizowało się troszkę zaraz po wydaniu czyli w 2001 roku, po atakach na WTC. Wersja, którą dostajemy do ręki jest wyrazem „odżywania„ strategii po ”złotych latach 90-tych”, kiedy wydawało się, że świat wkroczył w nową świetlaną erę pokoju, rozwoju ekonomicznego, globalizacji i demokracji liberalnej. Wydawało się też, że użyteczność siły zbrojnej gwałtownie maleje, co niestety nie okazało się prawdą.

Strategia… składa się z trzech rozbudowanych części napisanych przez wiodące anglosaskie autorytety związane ze studiami strategicznymi – dość wspomnieć Colina Grey’a. Książka skonstruowana jest z esejów, będących samodzielnymi opracowaniami jednak uzupełniającymi się nawzajem. W każdym z rozdziałów znajdziemy wskazówki dotyczące dalszych lektur, kluczowe tezy i pytania, Strategia… jest bowiem podręcznikiem, napisanym jednak w najlepszym amerykańskim stylu – czyli świetnie się czyta, przekazując przy tym ogrom wiedzy.

Część pierwsza omawia podstawy strategii – jej trwałe zagadnienia. Od geografii i technologii, poprzez prawo, kulturę strategiczną do ewolucji wojen oraz ich przyczyn. Podobało mi się twarde realistyczne podejście do stosunków międzynarodowych – podane bez upiększeń ale za to zgodne z rzeczywistością.

Część druga zajmuje się współczesnymi problemami strategii. Od wojny nieregularnej, po wyzwania terroryzmu i zorganizowanej przestępczości, obszernie omówiona jest teoria rewolucji w sprawach wojskowych, transformacji sił zbrojnych oraz broń masowej zagłady. Duża uwaga zwrócona jest na konflikty konwencjonalne (w szczególności Afganistan i Irak – świetny esej Stephena Biddle’a).

Część trzecia to podsumowanie dokonane przez redaktorów Strategii… Jamesa Wirtza i Lawrenca Freedmana odnoszące się do przyszłości studiów strategicznych – ich roli i ram pojęciowych.

Na koniec kilka uwag co do tłumaczenia. O ile tłumacz dobrze się czuje w słownictwie związanym ze stosunkami międzynarodowymi – to zdarzyło mi się znaleźć kilka błędów merytorycznych jeżeli chodzi o słownictwo stricte wojskowe. Np. „lądowanie amfibiami„ powinno być ”desantem morskim” – jednak błędów takich jest tylko kilka i nie umniejsza to świetnej pracy przy przekładzie. Zabawne są natomiast wpadki redaktora naukowego (prof. Kuźniar?) np. ta na stronie 153 kiedy cytowany jest gen. JFC Fuller, który stwierdza, że nawet Napoleon walczący przeciw armii dowodzonej przez nieudolnego lorda Raglana w czasie wojny krymskiej musiałby mu ulec ze względu na dramatyczną różnicę w jakości broni strzeleckiej. Redaktor naukowy koryguje ten cytat, pisząc że chodziło o Napoleona III, który co prawda chronologicznie odpowiada czasom wojny krymskiej ale geniuszem wojskowości nazwać go trudno. Fullerowi chodziło bowiem o zderzenie geniuszu wojskowego z technologią.

W recenzji takiej jak ta trudno odnosić się do podręcznika akademickiego liczącego 430 stron, oprócz stwierdzenia, że po prostu warto ją mieć lub przynajmniej przeczytać. Polecić zaś należy ją wszystkim zainteresowanym współczesnymi stosunkami międzynarodowymi i strategią. W szczególności wartościowa będzie dla studentów kierunków związanych z bezpieczeństwem narodowym i stosunkami międzynarodowymi (nie mniej dla niektórych wykładowców).

Plus minus:
Na plus:

+ temat
+ konstrukcja (pytania, tezy, dalsze lektury)
+ autorzy – anglosaska śmietanka studiów strategicznych
+ dobre tłumaczenie
Na minus:
- kilka, nieistotnych w sumie wpadek tłumacza i redaktora naukowego, literówki

Tytuł: Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych
Autor: John Baylis, James Wirtz, Colin S. Gray, Eliot Cohen (red.).
Przekład: Wojciech Nowicki
Wydawca:
 Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Data wydania: 2009
ISBN: 978-83-233-2619-9
Strony: 428
Oprawa: twarda
Cena: ok. 65 zł
Ocena recenzenta: 9.5/10

Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.

Zostaw własny komentarz