Sąd: Państwowa własność na podstawie Kodeksu Napoleona |
Skarb Państwa może stać się właścicielem nieruchomości zgodnie z pochodzącymi z 1804 roku przepisami Kodeksu Cywilnego, tzw. Kodeksu Napoleona.
Kodeks Napoleona, wydanie z 1808 roku
Dzisiaj w tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy rozpatrując wniosek prezydent Łodzi, Hanny Zdanowskiej, występującej w imieniu Skarbu Państwa w sprawie ustanowienia księgi wieczystej i państwowej własności nad działką na rogu ul. Wierzbowej i Jaracza, która nie posiadała do tej pory właściciela, ani ewidencji w księdze wieczystej.
Historyczne prawo
We wniosku prawnik Urzędu Miasta Łodzi, Rafał Cybulski, powołał się na Kodeks Napoleona z 1804 roku stanowiący w artykule 713, iż „majątki będące bez właściciela należą do rządu”.
Dlaczego akurat Kodeks Cywilny? Otóż, prawo to było masowo wprowadzane na terenach zależnych od Cesarstwa Francuskiego w celu unifikacji prawnej wszystkich kontrolowanych i podbitych terytoriów.
Code civil des Français nie został jednak zniesiony. Zachowano go ze względu na znaczne walory tej kodyfikacji, jak też z uwagi na poparcie polskich elit sądowniczych dla istniejących rozwiązań prawnych. W 1825 roku przyjęto jedynie nowelizację części przepisów Kodeksu Napoleona, pod nazwą Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego, która weszła w życie 1 stycznia 1826 roku na terenie Królestwa Kongresowego.
Przepisu Kodeksu Napoleona, jak i Kodeksu Królestwa Polskiego przez długi czas obowiązywały na terytorium Polski. Były one naturalnie w dużej części zmieniane i znoszone, jednakże w całości Kodeks Cywilny uchylony został dopiero... 1 stycznia 1947 roku, kiedy to weszły w życie przepisy dekretu z 12 listopada 1946, tj. Przepisy ogólne prawa cywilnego (Dz. U. z 1946 r. Nr 67, poz. 369 ze zm.).
Proces przed polskim wymiarem sprawiedliwości
Sprawa nie była jednak jasna. Łódzki Sąd Rejonowy oddalił wniosek prezydenta miasta, natomiast sąd okręgowy skierował pytanie w tej sprawie do Sądu Najwyższego. Pytanie dotyczyło jednak nie tyle nieuznawania Code Civil, lecz tego, czy jego przepisy mogą być samodzielną podstawą do dokonania wpisu w księdze wieczystej prawa własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.
27 czerwca 2013 roku Sąd Najwyższy odpowiedział na to pytanie w uchwale (sygn. III CZP 29/13), w której określił, iż jest to ważna podstawa prawna i przepis ten może samodzielnie służyć do dokonania wpisu w księdze wieczystej.
Prawnicy łódzkiego magistratu zapowiadają już dalsze przejęcia działek w oparciu o ten precedens i XIX-wieczny Kodeks Napoleona.
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
