Rocznice historyczne (2-8 grudnia 2013)

Subiektywny wybór najciekawszych i najważniejszych rocznic historycznych nadchodzącego tygodnia. Uwzględniane są w nim wydarzenia z Polski i ze świata. W każdy poniedziałek kolejne zestawienie.

Poniedziałek, 2 grudnia

Bitwa pod Austerlitz (1805 r.)

Bitwa pod Austerlitz

W bitwie pod Austerlitz koalicja francuska pokonała siły rosyjsko-austriackie. Nazywana jest bitwą trzech cesarzy, jednak na polu walki nie było Franciszka II Habsburga.

Wicepremier i minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski ogłosił 15-letni plan gospodarczy (1938 r.)

Eugeniusz Kwiatkowski

Plan zakładał pełną industrializację kraju i zniwelowanie różnic między tzw. Polską A i Polską B.

„Przeszedł Kwiatkowski do historii jako twórca Gdyni, ale określenie to znacznie zawęża jego rolę. Polegała ona na ocaleniu i umocnieniu niezależności gospodarczej, bez której Polska nie mogła się ostać jako niepodległe Państwo” - Jan Nowak-Jeziorański.

W ZOO w Edynburgu padł niedźwiedź Wojtek (1963 r.)

Niedźwiedź Wojtek

Niedźwiedź zasłynął między innym tym, że w bitwie pod Monte Cassino nosił ciężkie skrzynie z amunicją artyleryjską i ponoć nigdy nie zdarzyło mu się żadnej upuścić. Ponadto Wojtek uwielbiał słodkie przysmaki takie jak miód, marmoladę i piwo właśnie, które dostawał za dobre sprawowanie. Po wojnie trafił do ZOO w Edynburgu, gdzie żył do 1963 r.

Wtorek, 3 grudnia

W Sosnowcu dokonano nieudanego zamachu na Władysława Gomułkę i Nikitę Chruszczowa (1961 r.)

Władysław Gomułka

Stanisław Jaros dokonał drugiego nieudanego zamachu bombowego na przebywającego w Zagłębiu Władysława Gomułkę i Nikitę Chruszczowa. Jaros dwukrotnie próbował zabić Gomułkę. Za pierwszym razem (1959 r.) bomba była zbyt słaba i nie wyrządziła nikomu krzywdy, natomiast za drugim została zdetonowana zbyt późno. Zabiła przypadkowego mężczyznę. Został złapany i skazany na śmierć. Wyrok wykonano.

Urodził się Adam Małysz (1977 r.)

Adam Małysz / fot. Iwona Erskine-Kellie, CC-BY-SA-3.0

W Wiśle urodził się Adam Małysz. Zdobywca czterech medali olimpijskich. Najbardziej utytułowany skoczek w historii indywidualnych konkursów mistrzostw świata w skokach narciarskich (czterokrotnie zdobywał złoty medal, jednokrotnie srebrny i brązowy). Cztery raz zdobył Kryształową Kulę. Zwycięzca 39 konkursów Pucharu Świata. Dwudziestojednokrotny zimowy mistrz Polski. Po zakończeniu kariery skoczka narciarskiego rozpoczął starty jako kierowca rajdowy. Dwa razy wziął udział w Rajdzie Dakar.

Środa, 4 grudnia

Utworzono Obóz Wielkiej Polski (1926 r.)

Roman Dmowski

Na zjeździe w Poznaniu powstał Obóz Wielkiej Polski, którego liderem został Roman Dmowski. Organizacja miała na celu zjednoczenie środowisk prawicowych przeciwko sanacji, która doszła do władzy w wyniku nielegalnego zamachu stanu z maja 1926 r.

Czwartek, 5 grudnia

Urodził się Zbigniew Oleśnicki herbu Dębno (1389 r.)

Zbigniew Oleśnicki

W Siennie na Mazowszu urodził się Zbigniew Oleśnicki, późniejszy biskup krakowski i pierwszy w historii polskiego kościoła kardynał.  Doradca Władysława Jagiełły i Władysława Warneńczyka. Przeciwnik husytyzmu, zwolennik prymatu kościoła nad władzą świecką. W 1434 r. pokonał konfederatów Spytka z Melsztyna w bitwie pod Grotnikami. W okresie młodzieńczym Władysława Warneńczyka sprawował faktyczne rządy w państwie. Po śmierci Warneńczyka jego pozycja na dworze osłabła. Opowiadał się przeciwko wojnie z zakonem krzyżackim, do której dążył Kazimierz Jagiellończyk. Na tym tle popadł w konflikt z królem i zrezygnował z udziału w Radzie Królewskiej. Zmarł w 1455 r. w Sandomierzu.

Jan Olszewski został premierem (1991 r.)

Jan Olszewski

Jako lider Porozumienia Obywatelskiego Centrum został powołany na stanowisko Prezesa Rady Ministrów. 23 grudnia jego gabinet uzyskał wotum zaufania od Sejmu I kadencji. 5 czerwca 1992 r. Sejm uchwalił wobec rządu Olszewskiego wotum nieufności. Jego odwołanie wiąże się z działalnością lustracyjną Antoniego Macierewicza.

Piątek, 6 grudnia

Urodziła się Barbara Radziwiłłówna

Barbara Radziwiłłówna

W Wilnie na świat przyszła Barbara Radziwiłłówna, późniejsza żona Zygmunta Augusta i królowa Polski. Do ślubu w 1547 r. doszło potajemnie, gdyż sprzeciwiali się mu Zygmunt Stary i Bona. Zmarła nagle, nie pozostawiając królowi męskiego potomka.

Sobota, 7 grudnia

W Warszawie podpisano układ między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec (1970 r.)

Józef Cyrankiewicz

Józefa Cyrankiewicz i Willy Brandt w ówczesnym Pałacu Rady Ministrów w Warszawie podpisali traktat normalizujący sąsiedzkie stosunki oraz polską granicę na zachodzie.

„Polska Rzeczpospolita Ludowa i Republika Federalna Niemiec, zważywszy, że ponad 25 lat minęło od zakończenia drugiej wojny światowej, której pierwszą ofiarą padła Polska, i która przyniosła ciężkie cierpienia narodom Europy, pomne tego, że w tym okresie wyrosło w obu krajach nowe pokolenie, któremu należy zapewnić pokojową przyszłość, pragnąc stworzyć trwałe podstawy dla pokojowego współżycia oraz rozwoju normalnych i dobrych stosunków pomiędzy nimi, dążąc do umocnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie, świadome, że nienaruszalność granic i poszanowanie integralności terytorialnej i suwerenności wszystkich państw w Europie w ich obecnych granicach jest podstawowym warunkiem pokoju,  uzgodniły co następuje...”

Koronacja Barbary Radziwiłłówny (1550 r.)

Barbara Radziwiłłówna

W Krakowie mimo protestów senatorów doprowadził do koronacji Barbary Radziwiłłówny na królową Polski.

Niedziela, 8 grudnia

Zygmunt Stary został wybrany na Sejmie w Piotrkowie na króla Polski (1506 r.)

Zygmunt Stary

Koronacja odbyła się 24 stycznia 1507 r. w katedrze na Wawelu przez prymasa Polski abpa Andrzeja Boryszewskiego.

Pominęliśmy jakąś Twoim zdaniem ważną i okrągłą rocznicę? Napisz nam to w komentarzu, a być może uaktualnimy artykuł