„Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej” - A. Buko - recenzja


W 2011 roku na polskim rynku wydawniczym pojawiła się książka pt. Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej, sygnowana przez wydawnictwo TRIO. Autorem publikacji jest prof. dr hab. Andrzej Buko, wykładowca w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, specjalizujący się przede wszystkim w tematyce wczesnośredniowiecznej Polski.

archeologia-polski-wczesnosredniowiecznej-b-iext8645859Książka w bardzo naukowy i profesjonalny sposób informuje Czytelnika o zagadnieniach dotyczących czasów wczesnego średniowiecza na ziemiach polskich. Znajdziemy w niej niezwykle interesujące fakty mówiące o początkach nauki nad tym okresem w dziejach historii Polski, wymienione zostały tu i opisane osoby, które odegrały ważną rolę w rozwoju tej dziedziny. Autor porusza tu problem, który do dziś wywołuje ożywione dyskusje, a mianowicie problem dotyczący pojawienia się etnosu słowiańskiego na ziemiach polski. Podaje także najróżniejsze stanowiska badaczy, które z czasem ulegały modyfikacji, a ponad to zwraca uwagę na rozwój badań nad okresem wczesnego średniowiecza w Polsce.

Książka ta stanowi niesamowicie rozbudowaną swoistą skarbnicę wiedzy dotyczącą Polski wczesnośredniowiecznej. Czytelnik znajdzie tu informacje dotyczące sensu stricto badań wykopaliskowych, takich jak opis warstw stratygraficznych, znalezisk tzw. masowych czyli tych które są najbardziej powszechne na badanym terenie (np. ceramika czy kości zwierzęce). Autor dużo miejsca poświęca analizie kości zwierzęcych, które przecież we wczesnym średniowieczu były bardzo cennym surowcem stosowanych do rozmaitych wyrobów. W książce znajdziemy także dużo interesujących informacji o ceramice, o jej zdobieniach, wypale i kształcie.

Dużo miejsca poświęca Autor na bardzo ciekawy opis miejsc związanych z początkami Polski, pojawiają się tu informacje m.in. o Ostrowie Lednickim, Kopcu Kraka, Płocku (Wzgórze Tumskie) czy do dziś budzącej rozmaite skojarzenia Górze Ślęży oraz wiele innych. W książce znajdziemy także dużo informacji o grodach wczesnopaństwowych, z których jak Autor podkreśla nie wszystkie stawały się miastami. Autor stara się dać wyobrażenie Czytelnikowi o funkcjonowaniu takiego grodu, pomocne w tym okazują się opisy tzw. osad służebnych. Ponad to Czytelnik zainteresować może się faktami dotyczącymi najstarszych zespołów klasztornych, a także, co się z nimi wiąże pochówkami na ich terenie czy osadami towarzyszącymi. W tematyce chrystianizacji poruszono kwestie dotyczące roli Benedyktynów na ziemiach Polski, w tym niezwykle istotnego ośrodka jakim stał się Kraków i podkrakowski Tyniec. W publikacji wspomniano także o pochówkach o pochodzeniu Skandynawskim, takim jak pochówek łodziowy na Górze Chełmskiej w okolicy Koszalina czy niestety mocno zniszczona nekropola, na której odnaleziono pochówki wyposażone w inwentarze typowe dla ludów północnych.

W publikacji znalazło się wiele, niezwykle wiele bardzo interesujących informacji, których z wiadomych względów nie jestem w stanie Państwu przedstawić.

Książka ta bogata jest w liczne (jak na publikacje naukową) fotografie, rysunki, mapy, które doskonale mogą przybliżyć Czytelnikowi okres wczesnego średniowiecza. Rysunki przedstawiają zarówno naczynia ceramiczne, ale także i zarysy jam grobowych z pochówkami i wyposażeniem, fotografie i przerysy zabytków metalowych oraz bardzo interesujące mapki wybranych obszarów wraz z czytelnymi legendami, jak i wiele innych.

Reasumując książkę tą należy polecić przede wszystkim studentom archeologii. Praca ta jest niezwykle wnikliwa, wyjaśnia wiele kwestii dotyczących wczesnego średniowiecza w Polsce. Pomimo naukowego charakteru publikacji, polecam ją także i Czytelnikowi niezwiązanemu z archeologią, a zainteresowanemu przeszłością ziem polskich. Dzięki niej możemy poznać i docenić bogactwo tak słabo wciąż poznanego okresu w dziejach Polski.

Plus minus:
Na plus:
+ tematyka
+ rysunki
+ mapy z bardzo czytelnymi legendami
+ bogata bibliografia
+ fotografie wysokiej jakości
Na minus:
- brak większych zastrzeżeń

Tytuł: Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej
Autor: Andrzej Buko
Wydanie: 2011
Wydawca: TRIO
ISBN: 978-83-7436-215-3
Stron: 494
Oprawa: twarda
Cena: ok. 59 zł
Ocena recenzenta: 8/10

Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.

9 komentarzy

  1. Recenzowałem tę publikację kilka lat temu i wtedy moją uwagę zwróciły względy techniczne książki, a także brak spisu ilustracji, co przy takiej pracy raczej nie powinno mieć miejsca. Z recenzji wynika, podobnie zresztą jak i w mojej, że książka poprzez wartości poznawcze, całą masę informacji, również tej pokroju wizualnego, jest dużym plusem działającym na jej korzyść. Zdziwiła mnie jednak informacja zanotowana pod minusem, że miejscami książka jest zbyt naukowa. Przepraszam, a jak ma ona być? Popularyzująca temat? Przecież to zupełnie pierwsza tego typu praca o archeologii wczesnośredniowiecznej Polski w takim właśnie monograficznym ujęciu. Do tego książka kierowana jest do studentów archeologii oraz historii i chyba raczej musi być napisana takim jak nie innym językiem. Swoją drogą należy podkreślić dobry styl Andrzeja Buko.

  2. Aga Bednarska pisze:

    Tak jak Jakubowi, tak i mi rzucil sie w oczy zarzut, ktory powinien byc atutem z racji charakteru pracy... Nie idzie zarzucac naukowej publikacji, zby naukowego stylu. Pozdrawiam serdecznie przepraszam za brak znakow pl. .

  3. Paweł Izworski pisze:

    Książka prof. A. Buko ukazała się wcześniej niż podaje Recenzent - pierwsze wydanie to 2005 r. Kolejne wydania przynosiły rozszerzanie treści książki ze względu nie tylko na nowe odkrycia o kapitalnym znaczeniu dla odtwarzania dziejów Polski średniowiecznej (np. cmentarzysko w Bodzi), ale po prostu przyrost mniej spektakularnych badań archeo. Po prostu budowa autostrad wokół Euro 2012.
    Warto jeszcze dodać, że recenzowana książka doczekała się przekładu angielskiego nakładem wydawnictwa Brill w ramach serii East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450-1450.
    Uważam, że ocena jest zaniżona, książka w jakiejś mierze jest punktem wyjścia dla specjalistów, więc wchodzi w grę 9-10.

  4. W 2008 r. ukazało się tłumaczenie tej książki: The Archeology of Early Medieval Poland. Discoveries-hyptheses-interpretations. A co do punktacji. Biorąc pod uwagę wytyczne z portalu, niestety 9-10 to jednak za wysoka nota. Okolice 8 są chyba najbardziej do przyjęcia, tyle tylko, że tę ocenę trze by było odpowiednio udokumentować. Nie da się tego zrobić wytykając „za naukowy” charakter pracy.

  5. Kasia pisze:

    Witam,
    Oceniłam książkę tak jak uważałam to za stosowne. Sama jestem archeologiem i owszem styl książki jest naukowy, podręcznikowy i chciałam to zastrzec na wypadek osób, które interesują się tematyką średniowieczną, a jednocześnie nie są z nią związane naukowo.
    Drodzy Państwo radziłabym zostać recenzentami Historii ORG, wtedy proszę napisać recenzję, a ja również chętnie ją skomentuje. Pozdrawiam

  6. Ja jestem stałym recenzentem portalu historia.org.pl od 2010 r. Tak się też składa, że wszyscy obecni w tej dyskusji również popełnili recenzje dla tego portalu.

  7. Kasia pisze:

    Cieszy mnie to niesamowicie.

  8. Jakub pisze:

    No nie wątpię.

  9. Konrad pisze:

    Nie jestem związany ze środowiskiem naukowym. Mało tego, jest to moja pierwsza książka na ten temat.
    Jak dla mnie rewelacja. Od pierwszych stron widać ogrom włożonej pracy.
    Co do „ zbytniej naukowości” języka to faktycznie są określenia dla mnie zupełnie nowe. Akurat ja nie mam z tym problemu i byłbym zawiedziony gdyby było inaczej.
    Polecam !

Odpowiedz