1 lipca 1569 roku narodziła się Rzeczpospolita Obojga Narodów

1 lipca 1569 roku doszło do zawarcia Unii Lubelskiej, która zapoczątkowała powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Układ zakładał praktyczne zjednoczenie Korony i Wielkiego Księstwa Litwy. To wielkie państwo przetrwało ma mapach Europy aż do ostatniego rozbioru w 1795 roku.

Rok 1569 był utwierdzeniem i sfinalizowaniem wieloletniej współpracy polsko - litewskiej w sprawach politycznych, militarnych i kulturalnych. Położenie - jak byśmy dziś powiedzieli, geopolityczne tych dwóch państw wymuszało na nich wzajemną współpracę. Głównym zagrożeniem była rozwijająca się na wschodzie „Moskwa”, a na południu różne siły Turecko - Tatarskie. Związek polsko - litewski z upływem lat stawał się coraz bardziej oczywisty, elity obydwu państw wchodziły we wzajemne układy, dochodziło do szlacheckich małżeństw. Tekst Unii mówił: Unia sprawiła iż już Królestwo Polskie i Wielgie Księstwo Litewskie jest jedno nieróżne i nierozdzielne ciało, a także nierożna, ale jedna spolna Rzeczpospolita, która się z dwu państw i narodów w jeden lud zniosła i spoiła. I aby za wolą Bożą ta unia trwałą do końca świata.

Podwaliną do powstania zjednoczonego państwa Polski i Litwy była Unia w Krewie z 1385 roku. Następnie przez dwa stulecia ten sojusz był rozszerzany i pogłębiany. W drugiej połowie XVI wieku dynastia Jagiellonów stanęła wobec problemu braku potomków męskich. Litwa i Polska do tego czasu połączone były unią personalną czyli poprzez osobę władcy. Z tego powodu przystąpiono do szybszego utrwalania ścisłego związku między dwoma państwami. Unia realna, którą przypieczętowano 1 lipca 1569 roku w Lublinie była wielkim osiągnięciem Zygmunta Augusta II. Wkrótce jednak po jego śmierci w 1572 roku pozycja monarchy w Rzeczpospolitej Obojga Narodów osłabła na rzecz szlachty. W tym czasie wprowadzono tzw. wolną elekcję, zapewniającą szlachcie możliwość wyboru króla.

Zmierzch państwa Polaków i Litwinów przypada na wiek XVII i serię wojen ze Szwecją, Turcją i Rosją oraz kryzys gospodarczy związany z załamaniem się popytu na eksport zboża. W efekcie instytucje władzy popadły w stan anarchii przez co w XVIII wieku Rzeczpospolita wpadła w orbitę interesów Rosyjskich, finalnie upadek Polski przypieczętowały rozbiory (1772, 1793, 1795).