„Dywizje Waffen SS” - C. Bishop - recenzja

Prawdziwi „faceci w czerni„ było uosobieniem hitlerowskiego reżimu. Członkowie „sztafet ochronnych” (Schutzstaffel), czyli SS z małej straży przybocznej Adolfa Hitlera, stali się potężną militarną siłą liczącą pod koniec II wojny światowej 38 dywizji.

Recenzowaną przeze mnie książkę napisał Chris Bishop. Jest on znawcą tematyki wojskowej, autorem i współautorem licznych książek, artykułów i opracowań, takich jak „ Historia Trzeciej Rzeszy„,  czy „Waffen SS. Piekło na froncie zachodnim”.

Książka jest przewodnikiem po wszystkich powstałych dywizjach SS. Obok najbardziej znanych, takich jak „Leibstandarte Adolf Hitler„ czy „Das Reich„, mamy możliwość poczytania o chorwackich, norweskich, a nawet muzułmańskich dywizjach spod znaku trupiej czaszki. W książce autor zastosował podział chronologiczny. Po krótkim wprowadzeniu, dotyczącym historii powstania Waffen SS, jako pierwszą mamy omówią dywizję „Leibstandarte Adolf Hitler”, a jako ostatnią dywizję grenadierów SS „Nibelungen”, która została sformowana w marcu 1945 roku. Autor przedstawiając historię poszczególnych dywizji, zastosował następujący schemat: dla każdej z dywizji przedstawiono historię jej powstania, udział w poszczególnych kampaniach, listę dowódców, strukturę jednostki oraz (co dla mnie było wyjątkowo ciekawe) szczegółowo wyjaśniono symbolikę emblematów dywizyjnych.

Niewątpliwym walorem recenzowanej przeze mnie publikacji są liczne rysunki oraz dane pojazdów, czołgów oraz artylerii, które były używane przez Waffen SS podczas walk. Rysunki są kolorowe i przejrzyste. Choć początkowo może się wydawać, że ilość różnorodnych informacji, które pojawiają się na stronach książki, jest przytłaczająca, czytelnik nie uświadczy wrażenia chaosu. Szybko można odnaleźć interesujące nas informacje. W publikacji zostały zamieszczone ciekawe (również kolorowe) fotografie przedstawiające Waffen SS w czasie walk oraz odpoczynku. W dodatkach na końcu książki została zamieszczona struktura organizacyjna SS oraz schemat centrum dowodzenia operacyjnego i administracyjnego jednostek Waffen SS (SS-Führungshauptamt). Całość uzupełnia bardzo dobrze opracowany indeks dotyczący bitew, postaci i nazw geograficznych występujących w książce. Dodatkowym atutem jest twarda oprawa, dobrej jakości papier oraz wygodny do czytania format publikacji.

Czytając recenzowaną pozycję można odnieść wrażenie, że autor jest wyraźnie zafascynowany opisywaną przez siebie organizacją. W swojej narracji zwraca szczególną uwagę na siłę bojową, wyszkolenie oraz poświęcenie w walkach SS-manów. Przy takim podejściu do tematu łatwo jest w tym zachwycie zapomnieć, że dywizje Waffen SS, choć niesłychanie skutecznie bojowo, były odpowiedzialne za liczne i przerażające zbrodnie wojenne. Na szczęście autor nie pomija tego aspektu i często wspomina o masakrach dokonywanych przez te elitarne jednostki armii niemieckiej.

W każdej beczce miodu można jednak znaleźć łyżkę dziegciu. Przede wszystkim w książce nie ma jakiegokolwiek zakończenia. Narracja kończy się na opisie ostatniej powstałej dywizji. Brak zakończenia pozostawia pewien niedosyt. Autor mógł zawrzeć w podsumowaniu kilka ważnych informacji, takich jak np. uznanie Waffen SS za organizację zbrodniczą przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze, czy wspomnieć o powstaniu „HIAGU„, czyli „Stowarzyszenia Samopomocy Byłych Członków Waffen-SS”, które działało w latach 1951-1992. W pozycji zabrakło również (skoro tak szczegółowo zostały przedstawione wozy bojowe, czołgi i artyleria) zamieszczenia rycin dotyczących broni ręcznej używanej przez SS-manów czy szczegółowego opisu umundurowania SS, o którym nota bene, autor pokrótce wspomina w tekście. Szkoda również, że wydawnictwo nie zdecydowało się na zamieszczenie jakichkolwiek wskazówek bibliograficznych, dla zainteresowanych poszerzaniem wiedzy na temat dywizji SS.

Nie można dzieła Chrisa Bishopa traktować jako wyczerpującej monografii o Waffen SS. Jest to przede wszystkim bardzo dobrze i dokładnie (jak na pozycję popularnonaukową) zrobiony przewodnik - informator, który ma na celu dostarczenie elementarnej wiedzy o poszczególnych dywizjach SS oraz zachęcić czytelników do podjęcia własnych poszukiwań i badań nad tą zbrodniczą formacją.

Plus minus:
Na plus:
+ encyklopedyczne ujęcie tematu
+ bogaty materiał ilustracyjny
+ styl autora
+ estetyczne wydanie książki
+ cena
Na minus:
-  brak zakończenia
- brak wskazówek bibliograficznych, dla osób pragnących poszerzyć po lekturze książki wiedzę na temat historii SS i Waffen SS 

Tytuł: DywizjeWaffen SS 1939-1945
Autor: Chris Bishop
Wydawnictwo: Bellona
Rok wydania: 2015
ISBN: 978-83-11-13640-3
Liczba stron: 192
Oprawa: twarda
Cena: ok. 30 zł
Ocena recenzenta: 8/10