75 lat temu Witold Pilecki dał się złapać Niemcom by trafić do Auschwitz

Gdy inni uciekali walcząc o życie on dobrowolnie oddał się w niemieckie ręce podczas ulicznej łapanki na Żoliborzu. Witold Pilecki, bohaterski rotmistrz polskiego podziemia trafił w ten sposób do Auschwitz, by zdobyć informacje dotyczące obozu. Udało mi się także z niego uciec, by dalej w walce służyć Polsce.

Witold Pilecki

Nie jest do końca jasne, czy Witold Pilecki był autorem tego planu, czy „tylko” zgłosił się na jego wykonawcę. Do przedsięwzięcia starannie się przygotowywano. Pileckiemu stworzono dokumenty na dane żołnierza kampanii wrześniowej Tomasza Serafińskiego. Okazja do rozpoczęcia misji nadarzyła się 19 września, gdy Niemcy zorganizowali w Warszawie zakrojoną na dużą skalę łapankę. Nie tylko brali mężczyzn z ulicy, ale także przeszukiwali mieszkania. W jednym z nich był Pilecki. Przebywał u swojej kuzynki Eleonory Ostrowskiej przy alei Wojska Polskiego 40, gdy Niemcy zapukali pytając o mężczyzn, Pilecki wyszedł i dobrowolnie oddał się w ich ręce.

Rotmistrz trafił do obozu w nocy z 21 na 22 września 1940 r. z tzw. drugim transportem warszawskim. Otrzymał numer 4859. Wewnątrz obozu utworzył liczący kilkuset członków, Związek Organizacji Wojskowych. W trudnych warunkach obozowych udało mu się m.in. zdobyć niemiecką dokumentację obozową, nadać liczne meldunki, a także skonstruować radiostację z części wykradzionych Niemcom. Pomagał także więźniom w zdobyciu pożywienia i odzieży. Efektem jego pobytu w Auschwitz były pierwsze na świecie raporty o Holokauście, zwane Raportami Pileckiego. Za swoją działalność konspiracyjną został awansowany w 1941 r., czyli jeszcze jako więzień obozu koncentracyjnego, przez gen. Stefana Grota-Roweckiego do stopnia porucznika.

W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 r. uciekł z obozu wraz z Janem Redziejem i Edwardem Ciesielskim. Dzięki pomocy postronnych ludzi udało mu się skontaktować z AK. W jednym ze swoich raportów Pilecki mówił: Kpt. 159 spojrzał na mnie zdziwiony i powiedział: „No tak, rozumiem pana, lecz czy można kiedy się chce przyjeżdżać i wyjeżdżać z Oświęcimia?„ Odpowiedziałem: ”Można”.

Po ucieczce z obozu, działał w oddziale II Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej. W 1944 r. brał udział w powstaniu warszawskim, a następnie walczył w polskiej armii (2 Korpus) we Włoszech. Po powrocie do kraju, 8 maja 1947 r. został aresztowany przez władze komunistyczne. W areszcie był wielokrotnie przesłuchiwany i brutalnie torturowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. W trakcie ostatniego widzenia z żoną miał powiedzieć: Ja już żyć nie mogę, mnie wykończono. Bo Oświęcim to była igraszka.

Witold Pilecki na ławie oskarżonych w 1948 r.

Został oskarżony o działalność wywiadowczą na rzecz rządu RP na emigracji i postawiony przed sądem. Proces tzw. „Grupy Witolda” rozpoczął się 3 marca 1948 r. Już 15 marca zapadł wyrok – rotmistrz Witold Pilecki został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 maja w więzieniu mokotowskim na Rakowieckiej, poprzez strzał w tył głowy. Po przeprowadzonych w 2012 r. ekshumacjach i badaniach ustalono, że ochotnik do Auschwitz został pochowany w Kwaterze na Łączce.

W dniu 1 października 1990 roku Sąd Najwyższy unieważnił wyrok w sprawie Witolda Pileckiego i pozostałych zasądzonych wraz z nim w 1948 r. więźniów. Pięć lat później został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2006 r. prezydent Lech Kaczyński przyznał Witoldowi Pileckiemu pośmiertnie Order Orła Białego, a w 2013 r. Minister Obrony Narodowej Tomasz Siemoniak mianował pośmiertnie rotmistrza Witolda Pileckiego na stopień pułkownika.