Legenda do rozbiórki? Szansa na uratowanie „Emilki”

Rozpoczęło się właśnie postępowanie w sprawie wpisu do rejestru zabytków modernistycznego pawilonu „Emilia” przy ul. Emilii Plater 51 w Warszawie. W połowie 2015 roku Ratusz wydał dla nowego właściciela zgodę na wybudowanie w tym miejscu wieżowca…

Dom Meblowy „Emilia” widziany z 30. piętra Pałacu Kultury in Nauki / fot. Adrian Grycuk, CC-BY-SA 3.0

W poniedziałek 29 lutego na stronie Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków pojawiła się informacja, iż wszczęto postępowanie w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych pawilonu handlowego Emilia. Wniosek złożyło Stowarzyszenie „Miasto Jest Nasze”1. Przypomnijmy: w połowie ubiegłego roku Ratusz zezwolił firmie deweloperskiej Griffin Real Estate na jego rozbiórkę i wybudowanie wieżowca. Sprawa ta spotkała się z ogólnym oburzeniem i protestami. Chociaż zwolennicy zburzenia pawilonu uważają go za szpetną pozostałość po PRL-owskich czasach, to lekkość konstrukcji o znakomitych walorach ekspozycyjnych czyni go wartym zachowania zabytkiem powojennej modernistycznej architektury2. Jako wyraz kompromisu między Deweloperem a stołecznym konserwatorem powstał pomysł, aby budynek przenieść na skraj Parku Świętokrzyskiego od strony Pałacu Kultury, jednak ostatecznie może okazać się „tylko zgrabnym zabiegiem, żeby przed ostatnią prostą (…) rzucić protestującym coś, co trochę ich uspokoi”3.W ubiegłym tygodniu podjęto też rozmowy w tej kwestii.

Poprzednia próba wpisania Emilki do ewidencji zabytków w 2012 roku zakończyła się skandalem, ponieważ ówczesny stołeczny konserwator wpisał go do rejestru nocą, kilka godzin po zakupieniu działki przez Griffin od skarbu państwa4. Miejmy nadzieję, że tym razem uda się na stałe wpisać „Emilkę” do rejestru i uratować przed całkowitą rozbiórką, która zapewne rozpocznie się w maju tego roku5.

1. A. Żukowska,Wszczęcie postępowania w sprawie wpisu do rejestru zabytków – pawilon Emilia, MWKZ z dnia 29 lutego 2016 r.: http://www.mwkz.pl/archiwum-aktualnosci-lista/967-wszczcie-postpowania-w-sprawie-wpisu-do-rejestru-zabytkow-pawilon-emilia (dostęp: 29 lutego 2016 r.). [↩]
2. M. Wojtczuk. Wieżowiec w miejscu Emilii. Szkoda wizjonerskiego pawilonu [KOMENTARZ WOJTCZUKA], „wyborcza.pl Warszawa„ z dnia 21 lipca 2015 r., http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,18396506,pawilon-emilia-zastapia-niezlym-wiezowcem-komentarz-wojtczuka.html?disableRedirects=true; K. Wirus, Pawilon Meblowy Emilia, ”Powojenny modernizm”z dnia 3 listopada 2012 r., http://www.powojennymodernizm.com/pawilon-meblowy-emilia/ (dostęp: 29 lutego 2015 r.). [↩]
3. Emilia na placu Defilad – stanowisko Miasto jest Nasze, „Miasto Jest Nasze„ z dnia 27 lutego 2016 r., http://miastojestnasze.org/emilia-na-placu-defilad-stanowisko-miasto-jest-nasze/ ; por.: T. Urzykowski, ‚Emilia’ stanie przed Pałacem Kultury? Ostatnia szansa, ”wyborcza.pl Warszawa” z dnia 27 lutego 2016 r., http://m.warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,106541,19687043,emilia-stanie-przed-palacem-kultury-ostatnia-szansa.html (dostęp: 29 lutego 2016 r.). [↩]
4. TJ, Pawilon Emilia: Konserwator zabytków wszczął postępowanie w sprawie wpisu do rejestru, „Wawalove„ z dnia 29 lutego 2016 roku, http://wawalove.pl/Pawilon-Emilia-Konserwator-zabytkow-wszczal-postepowanie-w-sprawie-wpisu-do-rejestru-a21940; F. Pabjas, Meble Emilia – bryła zniknęła z ewidencji zabytków. Zbudują wieżowiec? Architektura zdjęcia, ”archirama.pl” z dnia 9 stycznia 2013 r., http://archirama.muratorplus.pl/architektura/meble-emilia-bryla-zniknela-z-ewidencji-zabytkow-zbuduja-wiezowiec-architektura-zdjecia,67_2174.html# (dostęp: 29 lutego 2016 r.). [↩]
5. W dniu 14 maja 2016 r. kończy się umowa najmu z Muzeum Sztuki Nowoczesnej, które ma siedzibę w pawilonie. [↩]