„Lata rozłąki” ‒ N. Willner ‒ recenzja

Lata 1944/45–1989 były niezwykle trudnym okresem w historii świata i przede wszystkim Europy. „Żelazna kurtyna” rozdzieliła nie tylko świat na dwa bloki polityczno-gospodarcze, ale także rodziny, szczególnie w Niemczech, które od tej pory znalazły się po przeciwnych stronach granic wrogich sobie państw. O tym traktuje książka Niny Willner Lata rozłąki, która ukazała się w 2016 r. nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka.

Nina Willner, zanim podjęła próby napisania książki, była oficerem amerykańskiego wywiadu i odbywała służbę w latach osiemdziesiątych w Republice Federalnej Niemiec. Jednak przede wszystkim autorka jest jedną z ofiar „zimnej wojny” i należy, poprzez swoją matkę, do grona rozłączonych rodzin.

Chociaż książka Lata rozłąki jest autobiografią jednej niemieckiej rodziny, to dotyczy ona losu wielu pozostałych rodzin rozdzielonych przez „żelazną kurtynę„. Nina Willner na podstawie historii własnej matki, która jest główną bohaterką publikacji, kreśli obraz trudnych dziejów Niemiec i Europy od czasów hitlerowskich poprzez II wojnę światową, ”zimną wojnę”, aż po przełomowe wydarzenia 1989 r. Autorka narrację rozpoczyna od przedstawienia swojej rodziny i dzieciństwa swojej matki. Następnie opisuje czasy II wojny światowej i strach kobiet niemieckich o swoich mężów, narzeczonych i synów powołanych na front. Właściwa treść Lat rozłąki rozpoczyna się wraz z 1945 r. i docierającymi wiadomościami o postępowaniu żołnierzy Armii Czerwonej wobec ludności niemieckiej. Właśnie wtedy matka autorki Hanna podejmuje pierwszą próbę ucieczki, kiedy to babcia Niny Willner przekazuje swoją nastoletnią córkę żołnierzom US Army, którzy zajęli miasteczko przed wojskami sowieckim. Jednak ucieka ona z konwoju amerykańskiego i powraca do swojej rodzinnej wioski. Z biegiem czasu Hanna zaczyna rozumieć, że coraz bardziej ograniczana jest wolność i postanawia uciec. Kończy się to jednak niepowodzeniem, co nie zniechęca Hanny. Kolejna próba następuje przy pomocy dziadka, jednak matka autorki znowu powraca z strefy zachodniej za namową matki. Hanna długo nie wytrzymuje życia w niewoli i ucieka ostatecznie jeszcze przed powstaniem Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Od tej pory rozpoczyna się dla Hanny nowe życie. Jest sama, z jedną torbą i bez dachu nad głową. Jednak się nie poddaje. W Heidelbergu, gdzie zamieszkała, podejmuje słabo płatne prace. Ma marzenia i uczy się języka angielskiego, co skutkuje podjęciem pracy w biurach amerykańskiej administracji wojskowej. W pracy poznaje swojego przyszłego męża – oficera US Army. Nina Willner przedstawia w tym miejscu kolejny problem najnowszej historii Niemiec, mianowicie Holocaust. Jej ojciec, a mąż Hanny, jest niemieckim Żydem, który stracił całą rodzinę.

Część poświęcona życiu Hanny w RFN jest najobszerniejsza. Nina Willner opisuje w niej czterdzieści lat życia swojej matki w Niemczech Zachodnich, a także USA. Warto zauważyć, że w tej części autorka staje się drugą główną bohaterką. Opisuje swoje życie prywatne i zawodowe. Szczególnie ciekawe jest ukazanie na czym polegały „misje flagowe„, które realizowała autorka w Niemieckiej Republice Demokratycznej jako oficer amerykańskiego wywiadu wojskowego. Nina Willner nie pominęła opisania losu swojej rodziny za „żelazną kurtyną„. Każdemu członkowi rodziny poświęciła sporo miejsca. Przedstawia ich karierę w NRD oraz wszechobecny strach przed obserwacją ze strony osławionej Stasi i potencjalnymi represjami spowodowanymi kontaktem z „wrogiem ludu”, czyli Hanną. Warto zauważyć, że Nina Willner ze swojej książki uczyniła bardzo ciekawe studium porównawcze losów niemieckich rodzin, żyjących po przeciwnej stronie ”żelaznej kurtyny”.

Lata rozłąki są ciekawą propozycją na rynku wydawniczym. Książka skierowana jest do osób interesujących się najnowszą historią powszechną, jak i do miłośników autobiografii oraz powieści.

Plus/minus:

Na plus:

+ ciekawy temat książki

+ autobiografia

+ studium życia po przeciwnej stronie „żelaznej kurtyny”

Na minus:

- brak informacji o współczesnym losie rodziny autorki   

Tytuł: Lata rozłąki

Autor: Nina Willner

Wydawca: Prószyński i S-ka

Rok wydania: 2016

ISBN: 978-83-8069-015-1

Liczba stron: 459

Okładka: miękka

Cena: 39 zł

Ocena recenzenta: 8/10

^{Redakcja merytoryczna: Iwona Górnicka}

^{Korekta: Aleksandra Czyż}