Ogólnopolska konferencja naukowa „Gra w historię, historia w grach” – podsumowanie wydarzenia

21 kwietnia 2017 roku, dzięki uprzejmości dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, pana profesora Artura Jazdona, oraz pracowników Czytelni Komiksów i Gazet NOVA, odbyła się pierwsza edycja (dziś mogę już użyć tego określenia z czystym sumieniem) ogólnopolskiej konferencji naukowej „Gra w historię, historia w grach”, zorganizowanej przez niżej podpisanego oraz Tomasza Bazylewicza.

Obok studentów i doktorantów – do których piątkowe spotkanie było przede wszystkim adresowane – nie zabrakło na nim również wykładów i referatów pracowników naukowych z Poznania i Torunia, a także osób związanych z branżą komputerową. Patronat nad konferencją sprawowali: historia.org.pl, Instytut Historii UAM, Cooler Master Poland, portale internetowe What Next, Pad Portal i Gamedot, GameRagon, Saelic, a także 11 Bit Studio, twórcy uznanej na całym świecie gry „This War of Mine”.

Konferencję otworzył oficjalnie wykład inauguracyjny prof. Wiktora Wernera „Historia gier komputerowych a kultura homo ludens”, z którego słuchacze dowiedzieć mogli się wielu interesujących informacji dotyczących początków branży gier wideo, jej rozwoju i formowania się społeczności graczy na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat (za punkt wyjścia przyjęta została tu premiera automatowego Ponga w 1972 roku).

Następnie głos oddany został młodym badaczom z całej Polski, którzy obradowali w trzech parach równoległych paneli tematycznych. Pierwsze wystąpienia poświęcone zostały m.in. kwestiom wykorzystania w edukacji historycznej tak „egzotycznych” gier jak Minecraft, możliwościom zaaplikowania metodologii badań archeologicznych do prowadzenia prac nad historią gier komputerowych, a także wpływie gier na leczenie osób sparaliżowanych oraz sytuacji niepełnosprawnych graczy w Polsce i na świecie.

Druga para paneli poświęcona została odpowiednio historii alternatywnej oraz zagadnieniom niezwiązanym bezpośrednio z grami wideo – „bitewniakom” i komiksom. Z wystąpień prelegentów można było dowiedzieć się ile z prawdziwej średniowiecznej wsi odnaleźć można w komputerowym Wiedźminie (podpowiedź: niewiele), jaką wizję historii zaprezentowano w najnowszym Wolfensteinie, w jaki sposób planszowe gry bitewne i amerykańskie komiksy superbohaterskie odnoszą się do historii, a także posłuchać referatu pracownika IPN na temat inwigilacji Europejskiego Festiwalu Fantastyki w latach 70. przez Służbę Bezpieczeństwa PRL.

Kolejne dziewięćdziesiąt minut konferencji oddaliśmy w ręce zaproszonych przez nas „gości specjalnych”, którzy poprowadzili dwa warsztaty praktyczne. Pierwszy, poprowadzony przez panią Annę Wojewodę, skierowany został do osób, które swoich sił chciałyby spróbować w zrekonstruowanych średniowiecznych grach i zabawach. Równolegle w drugiej sali odbywało się spotkanie z panią Gretą Petuhovą, byłą pracowniczką GameDesign, dzięki uprzejmości której chętni mogli zaangażować się w stworzenie własnej gry na silnikach Unreal oraz Unity.

Ostatnie dwie grupy wystąpień dotyczyły takich kwestii jak: obraz ludności cywilnej w grach wojennych, zakorzenienie gier z serii Assasin’s Creed w realnej historii, czy nieobecność tematu Holocaustu w tytułach osadzonych w realiach drugiej wojny światowej. Obu panelom towarzyszyła bardzo gorąca dyskusja (szczególnie wokół tematyki Holocaustu oraz ostatecznego usunięcia przez twórców „This War of Mine„ tematu gwałtów seksualnych), zwieńczona wystąpieniem Tomasza Bazylewicza ”Gry, czyli historia wobec Rewolucji Przemysłowej 4.0”.

Na koniec chciałbym podziękować firmie Cooler Master Poland za dostarczenie upominków dla uczestników konferencji, studentom Wydziału Historycznego UAM – Darii Jazgar i Jakubowi Romaniakowi –, którzy przygotowali komputerowe wyzwanie w grze Medal of Honor: Pacific Assault oraz pracownikom Czytelni NOVA za całą okazaną nam życzliwość i pomoc. Już dziś chciałbym zaprosić także wszystkich chętnych na kolejną edycję konferencji, która – mam nadzieję – okaże się jeszcze lepsza i ciekawsza, a także zapoczątkuje tradycję corocznych poznańskich spotkań poświęconych grom, komiksom i historii.