„Polska w sercu Europy. Od roku 1914 do czasów najnowszych. Historia polityczna i konflikty pamięci” – G. Mink – recenzja

Historia magistra vitae est – mówi stara łacińska sentencja, która w swojej wymowie jest aktualna do dziś i powinna przyświecać każdemu twórcy dzieł o niej traktujących. Nie inaczej jest w przypadku Georgesa Minka, francuskiego politologa i socjologa polskiego pochodzenia, którego książka Polska w sercu Europy właśnie ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego.

Książka składa się z osiemnastu rozdziałów, epilogu, noty konceptualnej, przypisów oraz bibliografii. W przeciwieństwie do francuskiego, wydanie polskie uzupełnione zostało o specjalny rozdział traktujący o wydarzeniach w Polsce po 2015 r., a więc po zwycięstwach Prawa i Sprawiedliwości w wyborach prezydenckich i parlamentarnych.

W każdym z rozdziałów przedstawiono w pigułce najważniejsze zagadnienia mieszczące się w odpowiedniej dla nich cezurze czasowej. Mink rozpoczyna swój wywód od Polski ujarzmionej przez trzech zaborców, a kończy na czasach współczesnych. Moim zdaniem nie powinien tego robić, gdyż wydarzenia dziejące się na naszych oczach trudno jest ocenić z właściwym dla historyka obiektywizmem, którego właśnie brakuje recenzowanej pozycji. Książce Minka bliżej jest do politologicznego spojrzenia na najnowszą historię Polski, z jednoczesnym nakreśleniem jej interpretacji przez poszczególne opcje sceny politycznej. Autor pozwala sobie też przy tym na wtrącanie własnych komentarzy, opowiadając się po jednej ze stron sporu, co nie powinno pojawiać się w obiektywnym przekazie. Historykowi wypada w sposób zdecydowany odciąć się od bieżącej polityki.

Niewątpliwym plusem są dość obszerne noty bibliograficzne najważniejszych postaci występujących w poszczególnych rozdziałach oraz zarys struktury społecznej danej epoki.

Niestety książka nie jest wolna od błędów merytorycznych. Pierwszy z brzegu przykład, potwierdzający postawioną wyżej tezę, można zaczerpnąć z rozdziału, który znalazł się jedynie w polskim wydaniu. Autor książki w nocie biograficznej Jarosława Kaczyńskiego pisze, że został on wybrany po raz pierwszy na posła w 1993 r., co nie jest prawdą. W przedterminowych wyborach w tamtym czasie Porozumienie Centrum nie weszło do Sejmu, co zresztą zostało w sposób czytelny opisane na wcześniejszych kartach recenzowanej pozycji.

Podsumowując, należy stwierdzić, że książka Polska w sercu Europy rozczaruje czytelników spodziewających się opisu najważniejszych wydarzeń w najnowszych dziejach państwa polskiego z punktu widzenia następnych pokoleń.

W epilogu Georges Mink napisał: „dziś jest bardzo duży popyt na książki historyczne”, z czym trudno się nie zgodzić. Dalej Mink dodał, że tylko wąskie grono odbiorców oczekuje pozycji szanujących reguły postępowania niezbędne w pracach naukowych. Szkoda, że francuski politolog sam ich nie potrafił uszanować, opowiadając się po jednej ze stron aktualnego sporu politycznego i wikłając się tym samym w aktualne wydarzenia. Gdyby autor zachował obiektywizm od początku do końca, czytelnik otrzymałby dzieło zasługujące na najwyższą ocenę, a tak, po przeczytaniu dobrze zapowiadającej się książki, pozostaje pewien żal i niesmak.

Plus minus:

Na plus:

+ bibliografia i przypisy na końcu książki

+ tematyka pracy

+ twarda okładka

+ płynna narracja

+ przystępny język

Na minus:

- brak obiektywizmu autora

- książka o charakterze politologicznym, a nie historycznym

- niepotrzebne mieszanie się autora do bieżącej polityki

- błędy merytoryczne

- pomijanie niektórych wydarzeń i postaci

Tytuł: Polska w sercu Europy. Od roku 1914 do czasów najnowszych. Historia polityczna i konflikty pamięci

Autor: Georges Mink

Wydawca: Wydawnictwo Literackie

Rok wydania: 2017

ISBN: 978-83-08-06421-4

Liczba stron: 636

Okładka: twarda

Cena: 69,90

Ocena recenzenta: 6/10

^{Redakcja merytoryczna: Malwina Lange}

^{Korekta językowa: Wiktoria Wojtczak}