„Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Opowieści zapisane w naszych genach” – A. Rutherford – recenzja

Geny i genomy to nadal wielka terra incognita. Nikt nie ma dokładnej wiedzy ani skąd pochodzi człowiek, ani jak wygląda jego genetyczna przyszłość. Co rusz kolejne mutacje na sekwencjach DNA wprowadzają uczonych w konsternację. Czy jest coś, co można powiedzieć pewnego?

Adam Rutherford jest angielskim genetykiem, który postanowił przedstawić szerszemu gronu czytelników skomplikowany mechanizm dziedziczenia. Obecnie badania nad ludzkim genomem są tak zaawansowane, że szkolne ćwiczenia na groszku Grzegorza Mendla można spokojnie wysłać na zasłużoną emeryturę. Warto więc wyruszyć na niezwykłą wyprawę w głąb ludzkiego genetycznego dziedzictwa.

Autor książki to nie tylko wybitny genetyk, ale przede wszystkim pełen zapału, dość szalony człowiek, który do uprawianej przez siebie dziedziny nauki podchodzi z zaskakującym dystansem. Dzięki takiemu podejściu skomplikowane przetasowywanie genów, które działa jak jakieś szalone perpetuum mobile, jest strawne nawet dla kompletnego laika. Odrobina anegdot czy żartów powoduje, że od książki nie można się oderwać.

Rutherford przedstawia nie tylko naukowe działania (jak choćby Projekt Poznania Ludzkiego Genomu), ale również zupełnie komercyjny wymiar genetyki. Opisuje dwie firmy, które za opłatą są skłonne powiedzieć ludziom co wynika z ich genów. Choć czasami są to zupełnie oczywiste rzeczy napisane językiem rodem z horoskopu, to znaczy: pasują do każdego, jednak są dość ciekawe.

Spory fragment Krótkiej historii wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli poświęcony jest pochodzeniu człowieka. Coraz bardziej zaawansowana wiedza powinna powodować zmniejszenie wątpliwości. Jednak dzieje się odwrotnie. Im więcej wiadomo, tym bardziej drzewo genealogiczne ludzkiego gatunku przypomina krzak bez korzeni, a nie dumny dąb. Dlaczego tak się dzieje i czemu wiele osób ma odrobinę genów neandertalczyków doskonale wyjaśni lektura recenzowanej pozycji.

Słowa uznania należą się również tłumaczowi polskiego wydania książki. Adam Tuz doskonale poradził sobie z oddaniem potoczystej i wciągającej narracji. Pozostaje mi tylko domniemywać, że wiele z anegdot i branżowych żarcików opartych jest na idiomach. Jeśli tak było, to tym bardziej należy podejść do tłumaczenia z podziwem.

Genetyka i dziedziczenie to fascynujące tematy. Tak samo jak dawne wydarzenia, do których niewątpliwie należą epidemie. Dzięki Rutherfordowi czytelnik zrozumie dlaczego dżuma dymienicza jest śmiertelna dla ludzi, ale już nie dla zwierząt. Cała historia ludzkości opiera się na bardzo małych jednostkach, które decydują jakie cechy zostaną utrzymane, a jakie lepiej wyeliminować. Tasowanie genów jest niekończącą się opowieścią.

Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli to nie tylko odpowiednia lektura dla studentów medycyny, biologii czy osób związanych z tymi dziedzinami nauki. Po tę książkę powinni sięgnąć wszyscy, których ciekawi historia i kondycja naszego gatunku.

Plus minus:

Na plus:

+ świetnie prowadzona narracja

+ przystępne przekazanie skomplikowanych mechanizmów

Na minus:

- brak

Tytuł: Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Opowieści zapisane w naszych genach

Autor: Adam Rutherford

Wydawca: Prószyński i S-ka

Rok wydania: 2017

ISBN: 978-83-8097-187-5

Liczba stron: 456

Okładka: twarda

Cena: 49 zł

Ocena recenzenta: 10/10

^{Redakcja merytoryczna: Artur Markowski}

^{Korekta językowa: Patrycja Grempka}