„Hitler moja miłość. Kobiety w służbie swastyki” – P. Roland – recenzja

Nazizm znany jest przede wszystkim z potwornego okrucieństwa, jakie stało się jego udziałem w latach 30. oraz pierwszej połowie lat 40. XX w. Niewielu jednak zdaje sobie sprawę, że w założeniach ideologii utożsamianej z Hitlerem, Göringem, Himmlerem czy Goebbelsem swoje miejsce znajdowała również płeć piękna. Jej rola sprowadzać się miała przede wszystkim do prowadzenia domu i wychowywania idealnych Niemców. Jednak rzeczywistość okazała się o wiele bardziej skomplikowana.

Nadkładem wydawnictwa RM na polskim rynku wydawniczym ukazała się kolejna książka Paula Rolanda, Hitler moja miłość. Kobiety w służbie swastyki, przybliżająca losy niemieckich kobiet w okresie dyktatury nazistowskiej. Wcześniej opublikowano dwie inne jego prace: Naziści i okultyzm. Ciemne moce III Rzeszy, dotyczącą związku hitlerowskich Niemiec z ezoteryką oraz Nazistki: Okrutne, wyrachowane, uległe, opowiadającą o losach niemieckich dziewcząt aktywnie uczestniczących w nazistowskim programie eksterminacji innych niż niemiecka narodowości, członkiniach nazistowskich organizacji kobiecych, czy wreszcie kobietach z domów uciech, pozostających pod nadzorem Służby Bezpieczeństwa Rzeszy.

Hitler moja miłość..., składająca się z 17 krótkich rozdziałów, jest swego rodzaju kontynuacją i rozwinięciem wspomnianej wyżej pozycji. W książce znaleźć można opisy losów zarówno zwykłych dziewcząt, jak i kobiet, funkcjonariuszek niemieckiego aparatu publicznego, jak i tych należących do rodziny dyktatora oraz takich, którym udało się wkraść w jego łaski. Autor korzysta przy tym z szeregu źródeł, o których istnieniu polski czytelnik niekoniecznie musiał wcześniej wiedzieć. Należy do nich w pierwszej kolejności pamiętnik siostry Hitlera, pośrednio próbującej usprawiedliwiać zbrodnie dokonane przez brata, przedstawiając go jako osobę „promieniującą życzliwością„. Jakże trudno w to uwierzyć, kiedy zna się ”dokonania” człowieka, który skazał wiele milionów istnień ludzkich na zagładę, wywołując w imię swoich wizji najokrutniejszą wojnę, winnego bezpowrotnej utraty wielu cennych zabytków historii i kultury, bezpowrotnie utraconych. Być może w tym, co pisała siostra dyktatora, jest ziarenko prawdy, lecz tego, w jaki sposób Führer odnosił się do bliskich, nikt nigdy się nie dowie.

Kolejny rozdział obejmuje fragmenty wywiadów z Gretl Braun, siostrą Evy, wieloletniej towarzyszki życia dyktatora. Czytelnicy dowiedzą się tutaj o początkach znajomości Hitlera i Evy, charakterze ich związku oraz przebiegu ich pożycia. Rozdział ten z pewnością zainteresuje czytelniczki recenzowanej publikacji. Więcej jednak nie będę pisał, odsyłając do lektury.

Dalsze rozdziały przedstawiają losy takich kobiety, jak Melitta von Staufenberg, siostry Mitford, Stella Goldschlag, Stephanie Julienne Richter i wiele innych dam, spośród których część była głęboko zapatrzona w swojego wodza do ostatnich chwil jego życia, a część przestała mu wierzyć, na co niewątpliwie wpływ miała wojna, która zabrała im najbliższych, mężów, synów i ojców.

Recenzowana publikacja, jak wspomniałem wyżej, pełna jest różnorodności. Przedstawia stosunek do Hitlera zarówno bliskich, jak i zupełnie nieznanych mu kobiet. Obrazuje także funkcjonowanie nazistowskich organizacji kobiecych i relacje pomiędzy kobietami-strażniczkami a więźniarkami w obozach koncentracyjnych. Autor sportretował też żony przedstawicieli aparatu represji III Rzeszy.

Książka Rolanda nie jest napisana ciężkim językiem, więc do jej lektury spokojnie może przystąpić każdy. Wszystko jest w sposób jasny i przejrzysty wytłumaczone i opisane. Autor korzysta też z szeregu źródeł jak wspomniane wyżej pamiętniki siostry Hitlera, fragmenty wywiadów z siostrą Evy Braun, publikacji zwartych, prasy oraz niemieckich i brytyjskich portali internetowych, poświęconych tematyce historycznej. Szata graficzna nie jest najgorsza. W treści publikacji znajduje się szereg fotografii, których jedynym minusem jest to, że są czarno-białe, ale z drugiej strony robione były w latach 30. i 40. ubiegłego stulecia. Minusem jest także brak przypisów.

Na temat samej treści mógłbym rozwodzić się szerzej, ale nie temu ma służyć recenzja. Po więcej szczegółów o losach kobiet w nazistowskich Niemczech odsyłam do lektury, z której czytelnik dowie się, co kierowało kobietami ślepo zapatrzonymi w wodza i co później sprawiło, że część z nich się od niego odwróciła.

Plus minus:
Na plus:
+ przystępny język
+ podjęta tematyka
+ ciekawa szata graficzna
+ korzystanie z różnego rodzaju źródeł
Na minus:
- brak przypisów

Tytuł: Hitler moja miłość. Kobiety w służbie swastyki

Tytuł oryginalny: Nazi Women of the Third Reich. Serving the Swastika

Autor: Paul Roland

Tłumaczenie (z jęz. angielskiego): Michał Zacharzewski

Wydawca: RM

Rok wydania: 2019

ISBN: 978-83-8151-191-9

Liczba stron: 216

Okładka: miękka

Cena: 29,99 zł

Ocena recenzenta: 8/10

^{Redakcja merytoryczna: Malwina Lange
Korekta: Klaudia Orłowska}