Jak wyglądała Warszawa przed drugą wojną światową?

W okresie dwudziestolecia międzywojennego Warszawa była tętniącą życiem metropolią, która zachwycała architekturą. Nazywano ją Paryżem Północy. Dowiedz się, czym wyróżniała się przedwojenna stolica.

Okazałe kamienice w centrum Warszawy

Ulica Chmielna w Warszawie przed wojną

Na przełomie XIX i XX wieku, na Placu Defilad, gdzie obecnie stoi Pałac Kultury i Nauki, znajdowało się około 180 budynków mieszkalnych. Centrum Warszawy wypełnione było wysokimi, secesyjnymi kamienicami o efektownych elewacjach. Zabudowa tworzyła wyjątkowy klimat, a każdy budynek był eklektyczny i inny niż sąsiadujący. Mimo tego, że po wojnie wiele kamienic zostało odbudowanych, ich mieszkańcy zostali wysiedleni, by mógł tam stanąć symbol nowego systemu – PKiN.

Monumentalna synagoga na Tłomackiem

Wielka Synagoga, bo tak zwano żydowskie miejsce kultu przy ulicy Tłomackie, została założona w połowie XIX wieku przez wyznawców judaizmu reformowanego. Inicjatorzy przedsięwzięcia znani byli z asymilacyjnego podejścia i chętnie uczestniczyli we współtworzeniu polskiej kultury narodowej, dlatego społeczność chrześcijańska wspomogła składkę na budowę świątyni. Synagoga posiadała trzy nawy, a jej fasada budziła skojarzenia z Pałacem na Wodzie w Łazienkach Królewskich. Kunsztowne wykończenie, łączące styl klasycyzmu i renesansu, sprawiało, że była to najbardziej charakterystyczną synagogą w stolicy. Po wybuchu wojny została zdewastowana, a następnie przekształcona w magazyn kradzionych z getta warszawskiego mebli, by 13 maja 1943 roku przestać istnieć. Wysadzenie synagogi, przez Jurgena Stroopa, było symbolicznym aktem triumfu nad powstaniem w getcie warszawskim i ostateczną eksterminację Żydów w Warszawie. Obecnie w jej miejscu stoi Błękitny Wieżowiec.

Kercelak – największe warszawskie targowisko

Historia Kercelaka, zlokalizowanego na wolskich rogatkach, sięga lat 60.-tych XIX wieku, bo właśnie wtedy władze miasta założyły tam targowisko. Na obszernym, wypełnionym drewnianymi budami placu, można było kupić zarówno artykuły spożywcze, mięso czy żywy drób, jak i starocie. Krótko mówiąc, wszystko, czego dusza zapragnie. Wybuch II wojny światowej stał się początkiem końca tego wyjątkowego miejsca. Pierwsze bomby spadły na nie już we wrześniu 1939 roku, jednak handel szybko wrócił, a Kercelak stał się miejscem, gdzie ludność okupowanej Warszawy zaopatrywała się w towary pierwszej potrzeby. Plac został ponownie zbombardowany w marcu 1942 roku. Ostatni atak, którego Kercelak nie przetrwał miał miejsce 6 sierpnia 1944 roku, podczas pacyfikacji Woli. Obecnie po starych kramach nie ma już śladu, a obszar dawnego targowiska został przecięty przez trasę WZ. 

Zgłębiając tajniki historii, korzystaj tylko ze sprawdzonych źródeł informacji. Rzetelną wiedzę oraz archiwalne audycje, wywiady i rozmowy znajdziesz na PR24.pl w zakładce Historia: https://polskieradio24.pl/321/6715

^{Artykuł powstał we współpracy z polskieradio.pl}