Wystawa: „Architektura instytutów i klinik medycznych” |
Zespół budynków instytutów i klinik dawnego Wydziału Medycznego, usytuowany przy ul. Tytusa Chałubińskiego, to wyjątkowa realizacja architektoniczna i urbanistyczna. Planowana na dużą skalę, jako swego rodzaju pomnik postępu medycyny, powstała w ostatnim ćwierćwieczu XIX i pierwszym dziesięcioleciu XX w. Przez następnych sto lat pełniła tę samą funkcję, mimo historycznych i politycznych zmian.
Wystawa prezentuje europejską rangę tego zespołu, zachowanego właściwie w niezmienionym stanie. Zasługuje on na uwagę tym bardziej, że inne tego typu głównie niemieckie zabytkowe kompleksy (w Heidelbergu, Bonn, Halle), które pierwotnie posłużyły jako wzór, uległy znacznej przebudowie lub przestały istnieć.
Budynki Wydziału Medycznego powstały w wyniku wieloletnich starań wybitnych w swoich dziedzinach profesorów, znanych w Europie i na świecie. Skutkiem przełomowych odkryć i wynalazków w medycynie oraz bakteriologii, istniały ścisłe kontakty między uczonymi z Francji, Anglii, Niemiec i Stanów Zjednoczonych. Na początku lat osiemdziesiątych XIX w. pomysł stworzenia we Wrocławiu wspólnego zespołu medycznego uzasadniali w pismach do ministra kultury Gustava von Gosslera dyrektorzy ośmiu placówek: Heinrich Fritsch (Klinika Położnicza i Chorób Kobiecych), Carl Hasse (Instytut Anatomii), Rudolph Peter Heinrich Heidenhain (Instytut Fizjologii), Hermann Eberhard Fischer (Klinika Chirurgiczna), Anton Biermer (Klinika Chorób Wewnętrznych), Albert Neisser (Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych), Heinrich Neumann (Klinika Psychiatryczna i Chorób Nerwowych) i Emil Ponfick (Instytut Patologii). Wobec tego, że uniwersytecka „dzielnica medyczna” stawała się urbanistyczną oczywistością w wielu miastach akademickich, nie dziwi ich konsekwentne dążenie do stworzenia dogodnego miejsca pracy i zespolenia na jednym obszarze obiektów wszystkich specjalności medycznych. Tym bardziej, że postępowi nauk medycznych towarzyszyło kształtowanie się dwóch typów funkcjonalnych budynków – instytutu i kliniki. Decyzja o budowie zapadła w 1883 r. Profesorowie określali program naukowo-dydaktyczny, mieli wgląd w tworzenie projektu, czasami wpływali na rozczłonkowanie bryły i zatwierdzali projekty koncepcyjne. Powstały przy ścisłej współpracy architektów z użytkownikami zespół urbanistyczny, był w opinii współczesnych jedną z najnowocześniejszych inwestycji w kraju.
W następstwie działań wojennych 22 stycznia 1945 roku niemiecki Uniwersytet Wrocławski został przeniesiony do Drezna. Oficjalnie od 24 sierpnia 1945 r. w obiektach zespołu medycznego znalazł swoją siedzibę polski Wydział Lekarski Uniwersytetu połączonego z Politechniką, od 1950 działający jako samodzielna wyższa uczelnia – Akademia Medyczna. Organizowali ją z dużym zaangażowaniem naukowcy przybyli głównie z Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Byli wśród nich profesorowie: Zygmunt Albert (Katedra i Zakład Anatomii Patologicznej), Tadeusz Marciniak (Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej), Tadeusz Baranowski (Katedra i Zakład Biochemii), Andrzej Klisiecki (Katedra i Zakład Fizjologii), Bolesław Popielski (Katedra i Zakład Medycyny Sądowej), Ludwik Hirszfeld (Katedra i Zakład Mikrobiologii), Zdzisław Steusing (Katedra i Zakład Higieny), Edward Szczeklik i Antoni Falkiewicz (I i II Klinika Chorób Wewnętrznych), Adrian Demianowski (Katedra i Klinika Psychiatrii), Hanna Hirszfeldowa (I Katedra i Klinika Pediatrii), Kazimierz Czyżewski i Wiktor Bross (I i II Katedra i Klinika Chirurgii) oraz Kazimierz Bocheński (Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych). Historyczna „dzielnica medyczna” okazała się na tyle funkcjonalna, że, odbudowana po zniszczeniach wojennych, dobrze służyła uczelni.
Współczesny rozwój medycyny wiąże się z nowymi wymaganiami dotyczącymi tego typu budynków. W 1975 r. w konkursie Stowarzyszenia Architektów Polskich pod hasłem „Nowa Akademia Medyczna” pierwszą nagrodę otrzymał projekt Krystyny i Mariana Barskich. Byli oni głównymi autorami pierwotnych projektów realizacyjnych nowego złożenia przy ulicy Borowskiej, wznoszonego od lat dziewięćdziesiątych XX wieku do dziś.
Kurator wystawy: Małgorzata Wójtowicz, Muzeum Architektury we Wrocławiu
Wystawa czynna w Muzeum Architektury we Wrocławiu od 16 czerwca do 27 listopada 2011 r.
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
