Drewniane cerkwie Karpat i kopalnia soli w Bochni na liście UNESCO? |
Drewniane cerkwie polskiego i ukraińskiego regionu Karpat oraz kopalnia soli w Bochni i Zamek Żupny w Wieliczce zostały nominowane do wpisu na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
W styczniu 2011 r. Generalny Konserwator Zabytków przesłał do sekretariatu Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO wniosek o rozszerzenie wpisu na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO kopalni soli w Wieliczce o podziemne wyrobiska kopalni soli w Bochni i Zamek Żupny w Wieliczce. Wniosek został przygotowany przez grupę roboczą składającą się z przedstawicieli Kopalni Soli „Wieliczka„ S.A., P.P. Kopalnia Soli ”Bochnia”, Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka oraz Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Natomiast wniosek o wpis na listę drewnianych cerkwi polskiego i ukraińskiego regionu Karpat został złożony w styczniu przez stronę ukraińską. Dotyczy on 16 obiektów. Osiem z nich znajduje się w Polsce i są to: cerkiew św. Paraskiewy w Radrużu, cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu, cerkiew św. Michała Archanioła w Smolniku, cerkiew św. Michała Archanioła w Turzańsku (wszystkie na Podkarpaciu) oraz cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku, cerkiew Opieki Bogurodzicy w Owczarach - dawniej Rychwałdzie, cerkiew św. Paraskiewy w Kwiatoniu, cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych (wszystkie w Małopolsce). Wniosek jest wynikiem kilkuletniej współpracy reprezentującego stronę polską Narodowego Instytutu Dziedzictwa z przedstawicielami strony ukraińskiej: Państwowym Historyczno-Architektonicznym Rezerwatem w Żółkwi oraz Naukowo- Badawczym Instytutem badania Zabytków w Kijowie. Prace związane z jego przygotowaniem były finansowane niemal w całości ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Najstarsze zachowane drewniane cerkwie w obszarze polskich i ukraińskich Karpat pochodzą z przełomu XV i XVI w. O ich wyjątkowości świadczy m.in. różnorodność stylistyki i formy, stanowiąca jednocześnie powiązaną ze sobą spójną całość. Świątynie są zachowane w historycznej postaci, dzięki czemu stanowią zabytki o szczególnym znaczeniu. Ich walory prezentują cechy charakterystyczne dla regionu, a jednocześnie wyróżniają budowle w skali ponadregionalnej. Stanowią doskonały przykład integracji walorów kulturowych i przyrodniczych lokalnego krajobrazu. To właśnie drewniane budownictwo sakralne stało się wyznacznikiem odmienności kulturowej polskich i ukraińskich Karpat.
Pod koniec września 2012 r. w obu zgłoszonych kandydatura odbywała się wizyta przedstawiciela Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków – ICOMOS. Ekspert UNESCO na podstawie wizyty opracuje raport, który ma powstać do końca roku. Głosowanie w sprawie wpisu polskich zabytków na listę UNESCO jest zaplanowane na przełom czerwca i lipca. Odbędzie się wówczas w stolicy Kambodży Phnom Penh plenum Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Międzynarodowa Rada Ochrona Zabytków - ICOMOS została powołana do życia w 1965 r., na Kongresie założycielskim w Warszawie. Uchwała w tej sprawie została podjęta na II Międzynarodowym Kongresie Architektów i Techników Zabytków w Wenecji w r. 1964 razem z Kartą Wenecką i zamieszczona w dokumencie nr 2 tej uchwały. ICOMOS jest organizacją pozarządową o zasięgu międzynarodowym, afiliowaną przy UNESCO.
Do głównych zadań ICOMOS należy rozpowszechnianie metod ochrony dziedzictwa kulturowego i konserwacji zabytków, wspieranie nowych badań dotyczących teorii i technologii służących przetrwaniu historycznego dziedzictwa: budowli i zespołów architektonicznych, założeń urbanistycznych i historycznych miast, założeń pałacowo-ogrodowych i rezydencjonalnych oraz miejsc archeologicznych i krajobrazu kulturowego. Ważną formą działalności jest opiniowanie obiektów kandydujących do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego oraz monitorowanie miast, miejsc i obiektów polskich znajdujących się na Liście.
Lista Światowego Dziedzictwa zawiera spis obiektów objętych szczególną ochroną UNESCO - filii ONZ- ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą. Obecnie znajduje się na niej 936 obiektów z 153 krajów, w tym 13 z Polski. Są to: Stare Miasto w Krakowie, Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce, Auschwitz-Birkenau, Puszcza Białowieska, Stare Miasto w Warszawie, Stare Miasto w Zamościu, średniowieczny zespół miejski w Toruniu, zamek krzyżacki w Malborku, Kalwaria Zebrzydowska, Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy, drewniane kościoły południowej Małopolski, Park Mużakowski oraz Hala Stulecia we Wrocławiu.
Źródło: nid.pl, mkidn.gov.pl, icomos-poland.org
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
