„Życie prywatne elit Drugiej Rzeczypospolitej” - S. Koper - recenzja |
Przystępując do lektury Życia prywatnego elit Drugiej Rzeczypospolitej nie wiedziałem nic o Autorze, jednak spotkałem się z opinią, że książka jest nieco tendencyjna i kwestie w niej omawiane, pozbawione szerszego kontekstu powodują, że czytelnik, który nie wie zbyt wiele na temat bohaterów, może wyrobić sobie mylne zdanie na ich temat. Postanowiłem więc sprawdzić ile w tym prawdy.
Zwykle przed właściwą lekturą zapoznaję się ze spisem treści, jednak tym razem było inaczej, co zaowocowało pewnym zaskoczeniem dotyczącym konstrukcji samej książki, ale o tym później.
Pierwszy rozdział (Życie towarzyskie w czasach II RP) przybliża czytelnikowi w interesujący sposób najważniejsze aspekty życia towarzyskiego elit Polski Odrodzonej. Nie mogło zabraknąć opisów balów, rautów, seansów spirytystycznych, brydża, ale również i pojedynków. Jednak nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że Autor przy pisaniu tego fragmentu często zaglądał do Pięknych lat trzydziestych A. Garlickiego, aczkolwiek mogę się mylić. Tak czy inaczej rozdział ten czyta się bardzo dobrze, a jako, że okraszono go sporą ilością anegdot to jego lektura powinna poprawić nam humor.
Jak już wspomniałem nie zapoznałem się ze spisem treści i zdziwiłem się gdy okazało się, że kolejne rozdziały to biogramy Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego, Józefa Piłsudskiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Edwarda Śmigłego-Rydza, Stanisława Wojciechowskiego, Ignacego Mościckiego i Walerego Sławka, ale z drugiej strony książka opisuje życie prywatne elit II RP więc czemu się dziwić. Wybór bohaterów też nie powinien być zaskoczeniem, ponieważ są to osoby które odgrywały kluczowe role w państwie, zaś Wieniawa to bohater niezliczonej ilości anegdot, więc wpisuje się idealnie w konwencję książki. Dziwić może fakt pominięcia np. Józefa Becka oraz kilku innych prominentnych przedstawicieli elit, tak „przed majowych” jak i sanacyjnych, być może jest to spowodowane brakiem źródeł na ten temat, a może po prosty interesujących momentów w ich życiorysach (chociaż w to trudno uwierzyć). Aczkolwiek wzmianki o wielu z nich można znaleźć w poszczególnych rozdziałach.
Mnie osobiści najbardziej do gustu przypadła część poświęcona Wieniawie-Długoszowskiemu, gdzie Autor w sposób wyważony i rzeczowy przedstawia ciekawe i barwne życie „pięknego Bolka”, oczywiście nie szczędząc nam przy tym anegdot. Na przeciwległym biegunie znajduje się rozdział poświęcony Śmigłemu, gdzie poza pomykami takimi jak podanie niewłaściwej daty mianowanie bohatera marszałkiem (11 zamiast 10 listopada 1936) Autor przywołuje sporo sensacyjnych i dyskusyjnych hipotez. Posiłkując się przy tym m.in. teoriami D. Baliszewskiego (jednego z propagatorów tez o zamachu na gen. Sikorskiego) dotyczących okoliczności i miejsca zgonu Śmigłego-Rydza. Również rozdział o Józefie Piłsudskim nie do końca przypadł mi do gustu, ale to moje odczucie. Do reszty rozdziałów trudno mieć jakieś większe zastrzeżenia, ponieważ są napisane dobrze i co najważniejsze ciekawie.
Jako, że książka nie jest pozycją naukową więc trudno domagać się aby posiadała indeks nazwisk, również brak przypisów (Autor przynajmniej zaopatrzył książkę w bibliografię) jest zrozumiały, jednak czasami ich brak daje się nam we znaki. Zdarza się tak szczególnie w przypadku odważnych hipotez, gdzie czytelnik nie wie do końca na czym opiera swe supozycje Autor.
Podsumowując książka napisana nieźle, czyta się ją szybko i przyjemnie (i chyba o to właśnie chodziło Autorowi). Zawiera sporo bardziej lub mniej znanych anegdot, jak np. ta o poglądach na wojnę Stanisława Roupperta. Jednak nie do końca można się zgodzić ze słowami Autora, który twierdzi, że „Nie jest celem tej książki poszukiwanie taniej sensacji” ponieważ można odnieść wrażenie, że mimo, że nie poszukiwana została znaleziona w rozdziale o Śmigłym. Summa summarum warto przeczytać tę czasami śmieszną a czasami zmuszającą do zastanowienia książkę.
Tytuł: Życie prywatne elit Drugiej Rzeczypospolitej
Autor: Sławomir Koper
Wydawca: Bellona, Oficyna Wydawnicza Rytm
Data wydania: 2009
ISBN/EAN: 978-83-11-11609-2 (Bellona), 978-83-7399-352-5 (RYTM)
Liczba stron: 320
Cena: ok. 26 zł
Ocena recenzenta: 7/10
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.
