Odnaleziono najstarsze narzędzia kamienne

Do tej pory za najstarsze narzędzia, którymi posługiwały się człekokształtne uważano narzędzia kultury olduwajskiej, wytwarzane prze gatunek Homo habilis. Po raz pierwszy odnaleziono je w Tanzanii, a ich wiek wynosi około 2.6 miliona lat. W technologii olduwajskiej pojawiają się narzędzia nazywane ‘chopper’ z rodzaju narzędzi otoczakowych. Charakteryzują się jednostronną obróbką i naostrzonym brzegiem, który był używany do zabijania zwierząt i ścinania roślin.

Najnowsze znalezisko zostało odkopane u wybrzeży jeziora Turkana w Kenii, a jego wiek określa się na 3.3 miliona lat. Odkryte narzędzia są starsze o 700,000 lat od wszystkich do tej pory znalezionych, co więcej poprzedzają nawet wyroby najwcześniejszych ludzi z gatunku homo. Znalezisko wskazuje na to, że dawniejsze gatunki, takie jak Australopithecus afarensis czy Kenyanthropus platyops mogły być bardziej inteligentne niż sądzono.

Dr Nick Taylor z Narodowego Centrum Badań Naukowych we Francji (CNRS) i Uniwersytetu w Lejdzie w Holandii tłumaczy, że narzędzia są znacznie starsze niż to co było odnajdywane do tej pory. „To niewyobrażalne, że znalezisko dzieli 700,000 lat od wcześniej odkrytego miejsca”, mówi Taylor.

Pierwsze narzędzia w tym miejscu zostały odkryte w 2011 roku. Zostały zauważone po tym jak badacze przypadkowo natrafili na wspomniane miejsce w Kenii. Do 2012 roku, odnaleziono 149 narzędzi. Kolejne odkryto w 2014 roku w wyniku badań terenowych. Pośród nich, można na przykład wyodrębnić ostre płaty kamienia, odłupane z większych skał, które były prawdopodobnie używane do cięcia, a także młoty i kowadła.

„Niektóre narzędzia były bardzo duże. Największe, przypominające kowadło waży 15 kg„, opowiada dr Taylor, ”Kowadło prawdopodobnie leżało zakopane w ziemi, a inne kamienie były uderzane o nie w celu utworzenia narzędzi.”

Określenie wieku pyłu wulkanicznego (tefrochronologia) i minerałów z okolicy, w której odkryto narzędzia wskazuje na to, że ich wiek to 3.3 miliona lat.

Naukowcy twierdzą, że dzięki różnicy 700,000 lat można obserwować, jak metody wytwarzania narzędzi i ich używanie zmieniało się z czasem, a także jaki postęp osiągnięto. Nie wiadomo jednak, kto zrobił narzędzia. Do tej pory uważano, że jako pierwsi narzędzi zaczęli używać osobnicy z gatunku Homo habilis. Skamieniałości gatunku Homo, których wiek wynosi 2.4-2.3 milionów lat wskazują jednak, że mało prawdopodobne jest to, że był to pierwszy wytwórca narzędzi. Innym dowodem na to, że narzędzi używano przed Homo habilis są także inne znaleziska, takie jak szczątki zwierzęce z Etiopii, których wiek to 3.39 miliona lat (chopper tools). Naukowcy uważają, że znalezione przybory zostały zrobione przez bardziej prymitywny gatunek.

„Jest wielu potencjalnych kandydatów, takich jak na przykład hominin zwany Kenyanthropus platyops, którego szczątki odnaleziono w pobliżu wspomnianych narzędzi z rejonu Lomekwi 3. Kolejnym kandydatem jest gatunek Autralopithecus afarensis z rejonu wschodnioafrykańskiego, szerzej znany dzięki osobnikowi zwanemu Lucy.” Mimo małego mózgu oraz cech zarówno człowieka jak i małpy, narzędzia są dowodem na to, że osobnicy ci byli sprytniejsi niż przypuszczano.

Znalezisko może uchodzić za najważniejsze w ciągu ostatnich 50 lat. Możliwe jest, że gatunek taki jak Australopithecus posiadał zdolności poznawcze, które pozwalały na przeprowadzanie tak skomplikowanych operacji jak wyrób narzędzi.

Źródła: Strona Muzeum, Oldest stone tools pre-date earliest humans