„Rzeź na morzu. Zbrodnie Cesarskiej Marynarki Wojennej” - M. Felton - recenzja

Dla nas – Europejczyków, II Wojna Światowa toczona na Dalekim Wschodzie i na Pacyfiku, jest tematem mało znanym czy też, chociażby ze względu na odległość i położenie geograficzne, świadomie ignorowanym.

Naprawdę niewielu ludzi żyjących na starym kontynencie ma świadomość tego, że poziomem okrucieństwa i barbarzyństwa przerosła ona konflikt europejski. Kiedy zainteresujemy się tematem i porównamy w najprostszy sposób - liczbowy, ilość ofiar i skalę bestialstwa, zobaczymy, jak daleko w tym „rankingu„ za Japończykami zostają owiane złą sławą oddziały ”SS” i cała machina zagłady stworzona przez Hitlera. Tę niewygodną i hańbiącą prawdę o Japończykach stara się nam przybliżyć Mark Felton. W swojej pracy pt. Rzeź na morzu opisuje zbrodnie Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii.

Autor jest uznanym specjalistą w dziedzinie marynistyki i historii Dalekiego Wschodu. W swojej pracy opisuje 16 przypadków zbrodni popełnionych przez marynarzy spod bandery wschodzącego słońca. Od razu zwróciłem uwagę na rzetelność pracy. Znajdziemy tu dokładne, dobrze udokumentowane opisy rzezi różnego pochodzenia ludności cywilnej, żołnierzy australijskich i amerykańskich. Felton pokazuje również niewzruszony stosunek władz japońskich wobec bestialstwa ich podwładnych. W ponury i przerażający sposób rysuje nam fanatyczne i bezwarunkowe oddanie żołnierzy japońskich dla Cesarza. Mimo tego, że marynarka wojenna Kraju Kwitnącej Wiśni wzorowała się na Royal Navy, postępowano w niej według kodeksu, który wykluczał jakiekolwiek prawa człowieka i humanitaryzm, traktując jeńców bez litości. Najbardziej uderza brak jakiejkolwiek logiki w działaniach marynarzy cesarskich. Większość aktów barbarzyństwa na Pacyfiku była bezcelowa i niepotrzebna, jakby dokonywanie ich przez Japończyków było jedynie zaspokajaniem zwierzęcej żądzy krwi.

Czytamy również o tragicznych losach żołnierzy różnych formacji, którzy dostali się do niewoli cesarskiej. Odsetek ocalałych był przerażająco mały, nawet w porównaniu z tymi, którzy poddawali się Niemcom. Nieliczni, którym udało się przeżyć, świadczyli o zbrodniach marynarki cesarskiej przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym dla Dalekiego Wschodu. Kolejną rzeczą opisaną przez autora są eksperymenty medyczne przeprowadzane przez lekarzy japońskich, którzy testowali różne gazy, trucizny i środki medyczne na schwytanych ludziach. Dodatkowo Felton zawarł w książce parę historii, które w ciekawy sposób dopełniają i łączą ze sobą wcześniej przedstawione fakty. Nie wiadomo czemu autor celowo pomija historię tzw. „hell ships” – statków, w których w nieludzkich warunkach, stłoczonych jak bydło, przewożono tysiące alianckich jeńców.

Całość tworzy obraz bardzo specyficznego, twardego środowiska, w jakim żyli marynarze japońscy. Środowiska przepełnionego dumą i pychą, kierującego się ślepym, wypaczonym i niezrozumiałym dla reszty świata honorem. Nie było w nim miejsca na współczucie i traktowanie wroga z należną mu godnością. Rozkaz był świętością, o złamaniu której nikt nie był nawet w stanie pomyśleć. Poddający się przeciwnik zasługiwał tylko na pogardę i zemstę – za wszelkie wyrządzone wcześniej krzywdy, albo po prostu za opór, jaki stawiał.

Rzeź na morzu została wydana przez Wydawnictwo Replika. Drobne błędy korektorskie nie wpływają w żaden sposób na jakość przekazu pracy. Nieco sfatygowany, pożółkły papier i miękka okładka jest czymś, do czego zdążyłem przywyknąć w książkach Repliki, którą jednak cenię przede wszystkim za nietuzinkową tematykę historycznych tytułów. Warto zwrócić uwagę na okładkę, przedstawiającą egzekucję australijskiego jeńca na Nowej Gwinei . Na pewno przykuje naszą uwagę w księgarni. Znalezienie informacji na temat tego zdjęcia pozostawię czytelnikowi – jako ciekawostkę.

Podsumowując, praca Marka Feltona jest rzetelnym, bardzo dobrze udokumentowanym i opisanym przedstawieniem zbrodni popełnionych przez Cesarską Marynarkę Wojenną Japonii w trakcie II Wojny Światowej. W ciekawy sposób kształtuje rys psychologiczny marynarzy cesarskich, starając się przy tym znaleźć paradygmat ich zachowań. Polecam tę książkę zwłaszcza pasjonatom historii. Ze względu na obfitość informacji, dla osób mniej wytrwałych może wydawać się tendencyjna.

Plus minus:
Na plus:
+ Rzetelna i szczegółowa praca
+ Bardzo dobrze udokumentowana
Na minus:
- Dla przeciętnego czytelnika może wydawać się tendencyjna

Tytuł: Rzeź na morzu
Autor: Mark Felton
Wydawca: Wydawnictwo Replika
Data wydania: 2009
ISBN/EAN: 978-83-7674-001-0
Liczba stron: 240
Oprawa: Miękka
Cena: ok. 31 zł
Ocena recenzenta: 9/10