Kategoria: Artykuły
Nazwiska niemieckie u Żydów - krótka geneza zjawiska
Jeśli chodzi o polskich Żydów można spotkać wiele przypadków, gdy żydowskie rodziny nosiły nazwiska polskie oraz niemieckie (niemałe było również występowanie nazwisk pochodzących z języka jidysz). Podział ten związany jest z okolicznościami chrztów w łonie społeczności żydowskiej oraz jej emancypacji i wymuszonego, głównie przez władze zaborcze, nowego porządku społecznego. Opowiadano się wówczas za zrównaniem praw […]
Prawo rzymskie – nadal aktualne?
Mówi się, że prawo rzymskie stanowi kolebkę europejskiego prawa. Czy dzisiaj, po wielu wiekach od jego powstania, można powiedzieć, że jest ono wciąż aktualne? Faktem jest, że rzymscy juryści opracowali szereg zasad, na których opiera się każdy współczesny system prawny. To właśnie oni zauważyli, że w stanowionych regulacjach niezbędne jest zwrócenie uwagi na dwie kwestie […]
Francuzi w Warszawie czasów pruskich (1796–1806)
Warszawa czasów pruskich była miastem wielonarodowym - bardzo silnemu żywiołowi polskiemu towarzyszyli Niemcy1, Żydzi2, Francuzi oraz inne narodowości, z włoską i szwajcarską włącznie3. Tematem artykułu jest ukazanie imigracji z rewolucyjnej i napoleońskiej Francji i wpływu Francuzów oraz ich kultury na polskie elity, między innymi na przykładzie księcia Józefa Poniatowskiego. Francuzi nie byli liczną grupą społeczną […]
Nie takie oczywiste… kilka informacji o liczebności i składzie społecznym PZPR (1948-1990)
Już blisko ćwierć wieku minęło od chwili, gdy Mieczysław F. Rakowski zmęczonym, pełnym napięcia i wzruszenia głosem nakazał: „sztandar PZPR wyprowadzić”. Partia, która zdobyła władzę per fas et nef as, została zmuszona przez sytuację międzynarodową i gospodarczą do oddania steru rządów (niektórzy dowodzą, iż pozwoliła na to w trosce o dobro państwa). Schodziła ze sceny […]
Polski prometeizm w XX-XXI wieku
Ostatnie wydarzenia na Ukrainie ożywiły dyskusję na temat założeń strategicznych polskiej polityki wschodniej. W wypowiedziach i działaniach zwolenników czynnego zaangażowania Polski po stronie nowych władz w Kijowie można było odnaleźć wyraźne nawiązania do idei prometejskiej, która przyświecała znacznej części polskich elit politycznych w pierwszej połowie ubiegłego stulecia. „Prometeizm” w ogólnym pojęciu to idea buntu przeciwko […]
Czy warto kolekcjonować monety z okresu PRL-u?
Kolekcjonowanie monet, czyli numizmatyka, to hobby wymagające zainteresowania historią. Z poszczególnych epok historycznych pochodzą bowiem kolejne serie monet. Jak można się domyślić, najdroższe są monety wybite przed wiekami, które są bardzo rzadkie i niewiele osób jest w ich posiadaniu. Pojedyncze egzemplarze najczęściej osiągają bardzo wysokie ceny na licytacjach numizmatycznych albo spoczywają w kolekcjach muzealnych. Dla […]
10. momentów Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej, które przeszły do historii
Mistrzostwa Świata to też historia, wiele z momentów Mundialu przeszło na stałe do światowej pamięci i popkultury. W niniejszym zestawieniu przypominam 10 wybranych sytuacji, które moim zdaniem zasługują na miano kultowych.
Historia buta piłkarskiego
Wielcy piłkarze obecnie i wielcy piłkarze lat 50-tych, poza występowaniem na tych samych listach „najlepszych piłkarzy wszech czasów”, tak naprawdę bardzo się różnią. Kiedy ogląda się stare mecze zauważa się, że zarówno technika prowadzenia i przechwytywania piłki, jak i budowa ciała piłkarzy znacząco odbiega od dzisiejszych. Nie inaczej jest ze strojem - dzisiejszy piłkarz dysponuje […]
Zabójcze rodzeństwo, czyli pierwsza głośna zbrodnia w Wolnym Mieście Gdańsk
Decyzją Traktatu Wersalskiego, Wolne Miasto Gdańsk nie miało prawa posiadania sił zbrojnych w postaci armii utworzonej na podstawie zasadniczej służby wojskowej. Zaczęto zatem tworzyć różnego rodzaju formacje policyjne służące do czuwania nad bezpieczeństwem Wolnego Miasta i jego obywateli1. Pomimo, iż oficjalnie twór w postaci tego „miasta – państwa”, został utworzony 15 listopada 1920 roku, to […]
Ekonomiczne i gospodarcze aspekty wynikające z przyłączenie Śląska Cieszyńskiego do Rzeczpospolitej
Śląsk Cieszyński to obszar, który II Rzeczpospolita przyłączyła do swojego terytorium 1 października 1938 roku po zakończeniu obrad konferencji w Monachium. Zaolzie, bo tak potocznie nazywano ten obszar, było niezwykle cennym terenem pod względem gospodarczym ze względu bardzo dobrze rozwijający się przemysł wydobywczy i hutniczy. Karwiński surowiec Zwrócone Rzeczpospolitej powiaty cieszyński i frysztacki stanowiły obszar […]
