Kategoria: Artykuły

Oblężenie Wilna 1390. Jak przyszły król Anglii walczył przeciw Polakom na Litwie

Oblężenie Wilna 1390. Jak przyszły król Anglii walczył przeciw Polakom na Litwie

W 1390 roku, podczas krwawej wojny domowej w Wielkim Księstwie Litewskim, pod murami Wilna doszło do niezwykłego epizodu: polscy obrońcy miasta starli się z rycerzami angielskimi wspierającymi Krzyżaków i buntującym się przeciw Jagielle Witoldem. Wśród atakujących znalazł się młody Henryk Bolingbroke - przyszły król Anglii jako Henryk IV. Choć jego udział w kampanii był epizodyczny, […]

Wojna o Pacyfik (1879-1884) - konflikt o saletrę, który pozbawił Boliwię dostępu do morza

Wojna o Pacyfik (1879-1884) - konflikt o saletrę, który pozbawił Boliwię dostępu do morza

Wojna o Pacyfik (1879-1884) spowodowała, że Boliwia do dziś nie ma dostępu do morza - jest jednym z dwóch państw Ameryki Południowej pozbawionych wybrzeża, obok Paragwaju. Jeszcze w XIX wieku posiadała jednak własne wybrzeże nad Oceanem Spokojnym - departament Litoral, którego głównym portem była Antofagasta. Region ten został utracony w wyniku wojny o Pacyfik - […]

Zielone piekło. Wojna o Chaco (1932-1935) - zapomniane starcie o naftowe miraże

Zielone piekło. Wojna o Chaco (1932-1935) - zapomniane starcie o naftowe miraże

Wojna o Chaco (1932-1935) rozgorzała o skrawek zapomnianej ziemi - suchy, pozbawiony dróg i miast region Gran Chaco, większy od Polski, niemal bezludny i trudny do przebycia. A jednak w latach 30. XX wieku dwie zubożałe republiki Ameryki Południowej - Paragwaj i Boliwia - stoczyły o ten rejon jedną z najkrwawszych wojen w dziejach kontynentu. […]

Strach przed maszyną. Jak XIX-wieczni robotnicy wypowiedzieli wojnę technice

Strach przed maszyną. Jak XIX-wieczni robotnicy wypowiedzieli wojnę technice

W epoce, gdy współczesny świat debatuje nad wpływem sztucznej inteligencji na rynek pracy, warto sięgnąć pamięcią do czasów, gdy podobny niepokój wywoływały… mechaniczne krosna. Początek XIX wieku to moment gwałtownej rewolucji przemysłowej w Anglii. Wraz z nią przyszła nie tylko produkcja na masową skalę, ale też głęboka obawa - że ludzie staną się zbędni, a […]

Bezpośrednio z Polski nad Adriatyk. Nowe połączenie kolejowe PKP Intercity do Rijeki

Bezpośrednio z Polski nad Adriatyk. Nowe połączenie kolejowe PKP Intercity do Rijeki

Już tego lata Polacy będą mogli dotrzeć koleją bezpośrednio nad Adriatyk. PKP Intercity uruchamia nowe połączenie z Warszawy do chorwackiej Rijeki. Pociąg będzie kursować cztery razy w tygodniu, a ceny promocyjnych biletów rozpoczną się od około 200 zł. To wygodna i konkurencyjna alternatywa wobec podróży samochodem lub autokarem – także dla tych, którzy oprócz wypoczynku […]

Jak Polska straciła Śląsk? Hołd lenny, który wywołał efekt domina

Jak Polska straciła Śląsk? Hołd lenny, który wywołał efekt domina

Po śmierci Leszka Czarnego w Polsce rozpoczęła się zacięta walka o tron krakowski. Gdy książęta Piastowie rywalizowali o władzę, kraj pogrążał się w coraz większym chaosie. W tej sytuacji Kazimierz bytomski postanowił szukać oparcia poza granicami - uznał zwierzchność czeskiego króla Wacława II. Była to pierwsza taka decyzja wśród śląskich Piastów i sygnał zmiany, która […]

Traktat w Jaworowie. Sojusz polsko-francuski, który mógł uratować Rzeczpospolitą przed rozbiorami

Traktat w Jaworowie. Sojusz polsko-francuski, który mógł uratować Rzeczpospolitą przed rozbiorami

W 1675 r. Jan III Sobieski próbował odwrócić losy Rzeczypospolitej. Tajny traktat z Francją miał przywrócić polską zwierzchność nad Prusami Książęcymi i wzmocnić pozycję Polski nad Bałtykiem. Gdyby plan się powiódł, historia mogłaby potoczyć się zupełnie inaczej - może nawet nie doszłoby do rozbiorów. Dlaczego więc tak ambitna koncepcja upadła, zanim tak naprawdę zdążyła się […]

Doktryna piastowska według Tuska. Czy naprawdę istniała, jak ją zdefiniować?

Doktryna piastowska według Tuska. Czy naprawdę istniała, jak ją zdefiniować?

Współczesne odwołania do „doktryny piastowskiej” jakie pojawiły się w przemówieniach Donalda Tuska, każą zapytać: czy naprawdę istniał taki model państwa? Czy Piastowie realizowali jakąś jednolitą koncepcję? Choć trudno mówić o spójnej średniowiecznej doktrynie, to polityka pierwszych władców Polski rzeczywiście opierała się na zaskakująco aktualnych zasadach: sile państwa, realizmie, organizacji i zwrocie ku Zachodowi. To właśnie […]

Gdzie na historyczną majówkę 2025? Nasze propozycje na długi weekend majowy z historią

Gdzie na historyczną majówkę 2025? Nasze propozycje na długi weekend majowy z historią

Gdzie na majówkę 2025? W Polsce podczas długiego weekendu majowego odbędzie się wiele wydarzeń związanych z historią. Wybraliśmy dla Was najciekawsze imprezy historyczne, które warto odwiedzić podczas tegorocznej majówki. Lista obejmuje turnieje rycerskie, jarmarki średniowieczne i rekonstrukcje historyczne w najpiękniejszych zamkach i grodach w Polsce.

Traktaty laterańskie z 1929. Kiedy papież i faszyści uregulowali swoje relacje

Traktaty laterańskie z 1929. Kiedy papież i faszyści uregulowali swoje relacje

11 lutego 1929 roku w Pałacu Laterańskim w Rzymie podpisano porozumienie, które położyło kres wieloletniemu konfliktowi między papiestwem a państwem włoskim. Traktaty laterańskie nie tylko stworzyły najmniejsze niepodległe państwo świata - Watykan - lecz również na nowo zdefiniowały relacje między Kościołem katolickim a świecką władzą we Włoszech.