Kategoria: Teksty źródłowe
II pokój toruński (19 października 1466 r.)
I. W imię Pańskie. Amen. Na wieczną rzeczy pamiątkę. Ponieważ wśród pragnień woli ludzkiej, które zwracają się ku czemu innemu poza Bogiem, celem i rzeczy wszelkiej twórcą, rzecz żadna nie jest godniejsza wyboru, żadna milsza, jak to poznajemy z codziennych skutków, żadna rzecz także nie jest dla rodzaju ludzkiego równie zbawienna, konieczna, radośniejsza i korzystniejsza […]
Akt sekularyzacji Prus (8 kwietnia 1525 r.)
(…) w. mistrz Albrecht, margrabia brandenburski, przybył do Nas osobiście z kilku członkami Zakonu, a swymi poddanymi, którzy mieli pełnomocnictwa ze strony Zakonu i wszystkich poddanych pod Naszą władzę jako prawowitemu dziedzicowi i panu wszystkich ziem pruskich; a najpierw niż panowie doradcy Albrechta, w. mistrza, a następnie on sam usilnie Nas o to prosili, abyśmy […]
Artykuły henrykowskie (11 maja 1573 r.)
My, Rady Stanu, szlachta i rycerstwo królestwa Polskiego, narodów tak polskiego, jako i litewskiego, niemniej z Rusi. Prus, Żmudzi, Mazowsza, Inflant. tudzież ze wszystkich innych prowincji i ziem do tej Rzeczypospolitej należących, to sobie głównie niniejszym pismem, czyli dyplomem, zastrzegamy, aby przyszły nasz książę i pan świeżo przez nas obrany był obowiązanym dać nam przywilej, […]
Akt konfederacji warszawskiej (28 stycznia 1573 r.)
Confoederatio Generalis Varsoviae My Rady Koronne, duchowne i świeckie, i rycerstwo wszystko, i stany insze jednej a nierozdzielnej Rzeczypospolitej z Wielkiej i z Małej Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego, Kijowa, Wołynia, Podlasia, z Ziemie Ruskiej, Pruskiej, Pomorskiej, Żmudzkiej, Inflanckiej i miasta koronne. Oznajmujemy wszystkim wobec komu należy na wieczną tej rzeczy pamięć, iż pod tym niebezpiecznym […]
Uchwała o uczczeniu pamięci Józefa Stalina (7 marca 1953 r.)
Dla uczczenia pamięci Wielkiego Wodza i Nauczyciela mas pracujących i Jego wiekopomnych zasług dla Polski, Rada Państwa i Rada Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalają, co następuje: 1. Zgodnie z wnioskiem Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Prezydium Katowickiej Wojewódzkiej Rady Narodowej i Prezydium Rady Narodowej m. Katowic oraz Katowickiego Wojewódzkiego Komitetu Frontu Narodowego, miasto Katowice […]
Adres gettysburski (19 listopada 1863 r.)
Osiemdziesiąt siedem lat temu nasi ojcowie wznieśli na tym kontynencie nowy naród, poczęty w wolności i założeniu, że wszyscy ludzie zostali stworzeni równymi. Teraz jesteśmy ogarnięci wielką wojną domową, która zadecyduje czy ten naród, czy też jakikolwiek naród tak poczęty, jest w stanie długo przetrwać. Spotkaliśmy się na wielkim polu bitewnym tej wojny. Przybyliśmy aby […]
Tezy Lutra (31 października 1517 r.)
Miłość do prawdy i pragnienie ujawnienia jej są przyczyną, że zamierza się przeprowadzić w Wittenberdze dysputę nad niżej podanymi tezami. Przewodzić temu będzie czcigodny ojciec Marcin Luter, magister sztuk wyzwolonych i świętej teologii i jednocześnie nauczyciel tychże. Dlatego prosi on tych, którzy nie będą mogli osobiście wziąć udział i dysputować z nami ustnie, żeby uczynili […]
Traktat rozbiorowy pomiędzy Rzecząpospolitą a Imperium Rosyjskim (18 września 1793 r.)
W imię Najświętszej i Niepodzielnej Trójcy Świętej, Waśnie i niepokoje, które wstrząsnęły Królestwem Polskim na skutek rewolucji starego ustroju, przeprowadzonej jednostronnie i przemocą 3 maja 1791 roku, stale burząc się i rozprzestrzeniając, wbrew usiłowaniom Jej Cesarskiej Mości Wszech Rosji by je stłumić i uspokoić, stały się jawnym zagrożeniem spokojnego bytu państw ościennych. Jej Cesarska Mość […]
Odezwa Napoleona do armii (22 czerwca 1812 r.)
Żołnierze, Rozpoczęła się druga wojna polska. Pierwsza skończyła się we Frydlandzie i Tylży. W Tylży Rosja zaprzysięgła Francji wieczny sojusz i wojnę Anglii. Dziś gwałci swe przysięgi. Nie dała nam żadnego wytłumaczenia swego dziwnego zachowania, tak, że orły francuskie, polegając na zachowaniu tajemnicy przez naszych sprzymierzeńców, zmuszone zostały do przekroczenia Renu. Rosją targa fatum, jej […]
Przywileje szlacheckie w Polsce - tabela
Data nadania Przywilej Władca Treść przywileju 1180 r. Łęczyca Kazimierz Sprawiedliwy Dla Kościoła: zniesienie „Ius spolii” (prawa księcia do rzeczy po zmarłym biskupie), ograniczenie prawda do korzystania z podwód i stacji w dobrach kościelnych. 9 czerwca 1210 r. Borzykowa Leszek Biały, Konrad Mazowiecki, Władysław Odonic Dla Kościoła: wolny wybór biskupa i urzędów kościelnych, niezależne sądownictwo […]
