Ugoda hadziacka (16 września 1658 r.)


W imię Pańskie Amen.

Ku wiecznej pamięci teraz i na potym będącym zawżdy.

Komisja między Stanami Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego z jednej a Wielmożnym Hetmanem i Wojskiem Zaporoskim z drugiej strony, przez wielmożnych Stanisława Kazimierza Bieniowskiego, wołyńskiego i Kazimierza Ludwika Jewłaszewskiego, smoleńskiego - kasztelanów, z Sejmu od Najjaśniejszego Jana Kazimierza z Bożej łaski Króla Polskiego i Szwedzkiego, Wielkiego Księcia Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mazowieckiego, Żmudzkiego, Inflanckiego, Smoleńskiego, Wandalskiego dziedzicznego króla i wszystkich Stanów Koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskiego naznaczonych Komisarzów z Wielmożnym Panem Iwanem Wyhowskim Hetmanem i wszystkim Wojskiem Zaporoskim w obozie pod Hadziaczem 16 września, roku pańskiego 1658. Daj Boże szczęśliwe i wiecznie trwałe skończone.
Na którym miejscu Wielmożny Hetman Zaporoski z wojskiem swym nas, Komisarzów przystojnie i wdzięcznie przyjąwszy i moc zupełną komisarską nam od Jego Królewskiej Mości Pana naszego miłościwego i Stanów Koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskiego powagą sejmową daną zważywszy, deklarował się ze wszystkim wojskiem.
Jako nie po dobrej woli, ale z musu wojsko zaporoskie, przyciśnione różnemi opresjami, do obrony swojej przystąpiło. Tak, gdy Jego Królewska Mość Pan nasz Miłościwy ojcowskim sercem przepominając wszystkiego, co się w zamieszaniu stało, wzywa do jedności..Nie pogardzając łaską Jego Królewskiej Mości Pańską, dobrotliwego Pana dobroć [clementiją] pokornie przyjmując, do tej familiej przystępują. Potem do spólnej namowy, postanowienia zgody, szczerości i z obopólnej miłości, biorąc za świadectwo strasznych zastępów Boga to, co się stanowi, szczerze prawdziwie i wiecznie ma być trzymano.
Pokój wieczny i nigdy nie rozerwany zastanowiliśmy tym sposobem:
1. Religia grecka starożytna, ta i taka, z jaką starożytna Ruś do Korony Polskiej przystąpiła, aby przy swoich prerogatywach i wolnym używaniu nabożeństwa zostawała, póki język narodu ruskiego zasięga we wszystkich miastach, miasteczkach i wsiach, tak w Koronie Polskiej jako i w Wielkim Księstwie Litewskim, także na Sejmach, wojskich, Trybunałach, nie tylko w cerkwiach, ale publicznie w procesjach, wizytowaniu chorych ze świętymi relikwiami, chowaniu umarłych i we wszystkich zgoła, tak jak nabożeństwa swego publicznie i swobodnie [libere et publica] zażywa obrządek rzymski [ritus romanus]
Tejże religii greckiej daje się moc wolnego erygowania cerkwi, zakonów, monastyrów nowych, jako i starych ponawiania i naprawiania.
Co się tknie cerkwi i dóbr z dawna na cerkwie religii greckiej starożytnej fundowanych, przy tych zostawać mają greccy starożytni prawosławni [graeci disuniti]. Które to cerkwie po złożeniu przysięgi na wierność przez pułkowników i inszą starszyznę Wojska Zaporoskiego w przeciągu pół roku [in spacio limitii anni] podane będą przez Komisarzów z obydwu stron [ab utinque] naznaczonych.
A Unia, która dotąd Rzeczpospolitą mieszała, tak się znosi w Koronie i w Wielkim Księstwie Litewskim, aby, kto chce, do rzymskiego, a kto chce - do greckiego unitskiego nabożeństwa powracał. Tej zasię wiary, która jest przeciwną wierze greckiej prawosławnej, i która spory [dissensją] między rzymskim i staro-greckim narodem mnoży, żaden z duchownego i świeckiego senatorskiego i szlacheckiego stanów cerkwi, monastyrów, funduszów fundować, erygować i pomnażać, tak w dobrach duchownych, jak i Jego Królewskiej Mości i własnych dziedzicznych, jakimkolwiek sposobem nie ma, i vigore tej komisji nie będzie powinien wiecznemi czasy. Rzymska zasię wiara [romana fldei] w województwach kijowskim, bracławskim, czernihowskim wolno pozwala się odprawiać [liberum exercitium conceditur].
Panowie zaś świeccy, tak dziedziczni, jako i urzędnicy Jego Królewskiej Mości religii rzymskiej, żadnej jurysdycji mieć nie będą nad duchownymi, świeckimi i zakonnikami religii greckiej, prócz należnego pasterza.
A że w spólnej ojczyźnie spólne prerogatywy i ozdoby wzajemnie należeć utique ritui mają, tedy Ojciec Metropolita Kijowski teraz i na potym będący, ze czterema władykami - łuckim, lwowskim, przemyskim, chełmskim i piątym z Wielkiego Księstwa Litewskiego - mścisławskim, według ich porządku własnego w Senacie zasiadać ma, z taką prerogatywą i prawem głosu [libera vocio usu], jako w Senacie zasiadają Jaśnie Wielebni Ich Miłoście duchowni obrządku rzymskiego [ritus romani]. Miejsce jednak Jego Miłości Ojcu Metropolicie po Jego Miłości Księdzu Arcybiskupie Lwowskim, władykom po biskupach powiatów swych naznacza się.
W województwie kijowskim dygnitarstwa senatorskie mają być dawane, tylko szlachcie obrządku greckiego [ritus graeci] zdatnej [capacibus] do tych urzędów. W województwach zaś bracławskim i czernihowskim też zaszczyty [praeminentie] senatorskie na przemian [alternatio] wymieniane [conferowane] być mają: tak iż po ustąpieniu [post decessum] senatora obrządku greckiego [ritus graeci] ma następować senator obrządku rzymskiego [ritus romani]. We wszystkich jednak trzech tych województwach urzędy zawżdy konferowane być mają osobom, które mieszkają tam i mają dobra.
W województwach kijowskim, bracławskim i czernihowskim dygnitarstwa senatorskie szlachcie obrządku greckiego tylko, capacibus mają być dawane, którzy mieszkają tam i mają dobra w tych województwach, saluo iure teraźniejszych possesorów. Tym jednak czasem respectus hetmaństwa, pierwszym senatorem w tych trzech województwach ma być Hetman dla Wojsk Ruskich i wszystka jurysdykcja kijowska ma do jego należeć dyspozycji, jako nastawienie podwojewodzego i innych urzędników. To powinno należeć Hetmanowi i zastrzega się tylko do czasu, póki on w posiadanie województwa kijowskiego nie przyjdzie.
Więc też aby miłość obopólna krzewiła się w miastach koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskiego, gdziekolwiek cerkwie obrządku greckiego [ritus graeci] zasięgły, zarówno mieszczanie tak rzymscy, jako religii greckiej, spólnej wolności swobód zażywać mają i żadnemu religia grecka do Magistratu przeszkodą być nie ma. Akademię w Kijowie pozwala Jego Królewska Mość i Stany Koronne erygować, która takimi prerogatywami i wolnościami ma się cieszyć [gaudere], jako Akademia Krakowska, tą jednak kondycją, aby w tej Akademii żadnych sekt: ariańskiej, kalwińskiej, luterskiej profesorów, mistrzów i studentów nie było. Więc, aby między studentami i żakami żadnej okazji do zwady nie było, wszystkie insze szkoły, które przedtym w Kijowie były, gdzie indziej Jego Królewska Mość przenieść rozkaże.
Drugą także Akademię pozwala Jego Królewska Mość Pan nasz Miłościwy i Stany Koronne i Wielkiego Księstwa Litewskiego tam, gdzie jej miejsce sposobne upatrzą, która takich, jako kijowska zażywać będzie praw i wolności, lecz taką, jako i w Kijowie ma być erygowana kondycją, aby w niej sekty ariańskiej, kalwińskiej i luterskiej profesorów, mistrzów i studentów nie było. A gdziekolwiek ta Akademia stanie, już tam żadne insze szkoły wiecznymi czasy erygowane nie będą.
Gimnazja, kollegia, szkoły i drukarnie, ile ich potrzebować będą bez trudności stanowić będzie wolno i swobodnie [liberę] nauki odprawować i księgi drukować wszelakie in controversiis religionum, nie obrażając Majestatu Króla i bez paszkwili na Króla Jego Mości.

2. A ponieważ Wielmożny Hetman z Wojskiem Zaporoskim od Rzeczypospolitej oderwanym, z miłości ku [przeciwko] Jego Królewskiej Mości Panu swemu miłościwemu i własnej ojczyźnie, wszelakich odstępując postronnych protekcji, powraca, tedy Jego Królewska Mość Pan nasz Miłościwy i wszystkie Stany Koronne i Wielkiego Księstwa Litewskiego to, cokolwiek pan Bóg na oboje strony dopuścił, majestatowi jego świętemu za grzechy spólne ofiarowawszy, wieczną amnistią, to jest zapomnieniem wiecznym pokrywa, asekurując wszelkiej kondycji ludzi od największego do najmniejszego, nikogo nie wyjmując, tak z pośrodku Wojska Zaporoskiego, jako też stanu szlacheckiego, urzędników, jako i prywatnych ludzi, będących tych zgoła wszystkich, którzy cokolwiek, jakimkolwiek sposobem przy Wielmożnych Hetmanach, tak zeszłym, jako i teraźniejszym zostawali i zostają, i żadnej zemsty, ani Majestat Pański, ani Senat, ani wszystka Rzeczpospolita na ostatek, ani żaden z prywatnych przeciwko nim i każdemu z osobna od największych do najmniejszych nie będzie pretendował, i owszem, wszystkie niesmaki i to wszystko, cokolwiek podczas wojen działo się, wcale sercem chrześcijańskim pod świadectwem strasznego Boga, z obopólnie dobrą wiarą [bona fide] sobie podarowawszy, żadnej jeden na drugiego ani jawnej, ani potajemnej nie ma knować pomsty i praktyki, nie dające się uwodzić, ani żadnej absolutnej, jeśliby chcieli czynić dowcipy skrzętne uwalniając z przysięgi.
Nadto kaduki wszystkie, tak pod tymi, którzy są z [e corpore] Wojska Zaporoskiego, jako pod szlachtą, która przy Wielmożnym Hetmanie i Wojsku Zaporoskim, i przy Szwedach wiązała się, od kogokolwiek uproszone i od zaczęcia wojny dane, niczego nie pomijając [nic penitus nie ekscipując], ogółem wszystkie i każdy z osobna zostaną skasowane. I zostaną skasowane prawem tak aby one niczyjemu ani honorowi, ani własności dóbr nie szkodziły, które gdziekolwiek by znajdowały się pro cassatio i z ksiąg eliminatis habentur i tych dóbr własnym possesorom wolno zawładnąć, ani jej kadukami bronić mają sub paena infamia.
A jako rzecz sama, tak i imię samej aministiej powinno być święte [sanctum]. I jako in pristinum statum res et persona wszelakiej kondycji ludzi restituntur i do tejże jedności, zgody, miłości, prawa, pana, jako było przed wojną, powracają. Tak zastrzega się, iż ktobykolwiek rwać to świątobliwe zjednoczenie ważył się publice lubo privatim w posiedzeniu komu zarzucić zdradę śmiał takowy, taki będzie ukarany za naruszenie ugody. W czym jeśliby się jaka trafiła okazja dla uchronienia potwarzy, pilne czynione ma być śledztwo [inquisitia] z obu rąk.
Wszystka Rzeczpospolita Narodu Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego i Ruskiego i prowincji do nich należących restituantur in integrum, tak jako było przed wojną, to jest, aby te narody w granicach swoich i swobodach zostawały nienaruszone, jako były przed wojną, i wedle praw opisanych w radach, sądach i wolnej elekcji panów swoich, królów polskich i wielkich książąt litewskich i ruskich. A jeśli pod ciężarem wojny z postronnymi pany na ujmę granic, albo wolności tych narodów stanęło co, to ma to być nieważnym i pustym, a przy swobodach swoich narody wyżej pomienione stawać mają bona fide jako jedno ciało jednej i nierozdzielnej Rzeczypospolitej, nie czyniąc między sobą różnicy o wiarę, ale jako kto wyznawał religię chrześcijańską rzymską albo grecką wszystkich przy pokoju, wolności zostawiają. Luboby jakie prawa albo dekreta, tak z oczywistej kontrowersjej jako przy stawianiu się stron lub ich nieobecności, przewody prawne były ferowane przed wojną i w czasie wojny [tempore belli].

3. Wojska Zaporoskiego liczba trzydzieści tysięcy [wariantowo: sześćdziesiąt tysięcy] być ma, albo jako Wielmożny Hetman Zaporoski na Regestrze poda.
Zaciągowego zasię wojska dziesięć tysięcy, które także jako i Zaporoskie, pod władzą tegoż Hetmana zostawać ma i z podatków na Sejmie uchwalonych w województwach kijowskim, bracławskim, czernihowskim i innych od Rzplitej, mających się na tegoż żołnierza obracać.
Kwatery Wojsku Zaporoskiemu w tych województwach i dobrach naznacza się, w których przed wojną zostawali, któremu to wojsku wszelakie wolności przywilejami najjaśniejszych królów nadane konfirmuje, zachowując ich przy starodawnych wolnościach i zwyczajach ich. i onym nie tylko nic nie ubliżając, ale owszem, wszelaką onę potwierdzając powagą. Nadto żaden dzierżawca dóbr Jego Królewskiej Mości i starosta, ani pan dziedziczny i dożywotni, ani ich podstarościowie, urzędnicy i insi wszelacy słudzy, żadnych podatków z futorów kozackich, wsi, miasteczek i domów wyciągać żadnych pretekstem nie będą, ale jako ludzie rycerscy, wolni od wszystkich największych i naj-mniejszych ciężarów, także od ceł, myt, po wszystkiej Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim być mają. Także i od sądów wszelakich starostów, dzierżawców, panów i ich namiestników mają pozostawać wolni, ale tylko pod samego hetmana wojsk ruskich zostawać jurysdykcją. Przy tym wszelakie napoje, łowy polowe i rzeczne, i insze Kozaków pożytki według starych zwyczajów przy Kozakach wolne zostawać mają.
Z osobna zaś, dla dalszego do usług Jego Królewskiej Mości przychęcenia, którychkolwiek Hetman Wojsk Ruskich prezentować Jego Królewskiej Mości będzie, godnych klejnotu szlacheckiego, tych wszystkich bez trudności spotka nobilitacja z nadaniem wszelakich wolności szlacheckich, tak jednak miarkując, żeby z każdego pułku sto być mogło nobilitowanych.
Wojsk żadnych polskich, litewskich, albo cudzoziemskich nikt prowadzić nie ma w województwo kijowskie, bracławskie, czernihowskie. Wojska jednak pieniężne pod władzą Hetmana Wojsk Ruskich będące, z dóbr królewskich i duchownych w pomienionych województwach, za ordynansem tegoż Hetmana Ruskiego chleb wybierać będą. A gdyby wojna jaka być miała od granic ruskich i potrzeba posiłków koronnych przystąpiła, wtenczas te posiłki mają być pod regimentem Hetmana Wojsk Ruskich.

4. Dla tym lepszego tych pakt potwierdzenia i pewności Hetman Wojsk Ruskich do końca życia swego [ad extrema vita sua tempora] pozostanie Hetmanem Wojsk Ruskich i pierwszym w województwach kijowskim, bracławskim i czernihowskim senatorem, a po jego śmierci [pro hac nice, a post fata] jego ma być wolne obieranie hetmana, to jest czterech elektorów obiorą statut województw kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego, z których jednemu Jego Królewska Mość konferować będzie, nie oddalając od tego urzędu rodzonych Wielmożnego Hetmana Ruskiego braci.
Mennica dla bicia wszelakich pieniędzy w Kijowie, albo gdzie sposobnym [commodim] będzie się zdało, otworzona być ma, wedle jednej ligii i z osobą królewską.
Spólna rada i spólne siły być mają tych narodów przeciw każdemu nieprzyjacielowi. Starać się mają te trzy narody wspólne wszelkimi sposobami, aby wolna była nawigacja na Czarne Morze Rzeczypospolitej.
Jeśli car moskiewski prowincji Rzeczypospolitej przywrócić nie zechce i na Rzeczpospolitą następować będzie, tedy wszystkie siły, tak koronne, jako i Wielkiego Księstwa Litewskiego, jako i Wojska Ruskie Zaporoskie pod regimentem Hetmana swego łączyć się i wojować będą.
Dobra leżące i ruchome, królewszczyzny, także i sumy pieniężne obywatelów ruskiej ziemi, którzy się lubo przy Wojsku Zaporoskim wiązali i teraz do ojczyzny powracają, konfiskowane - przywrócone być mają, i zasługi ich w wojsku koronnym i Wielkiego Księstwa Litewskiego równo z zasługami wojsk koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskiego kompensowane i zapłacone.

5. A już od tego czasu Hetman z Wojskiem Zaporoskim teraz i na potem będące, odstąpiwszy wszelakich postronnych protekcji więcej się do nich wiązać nie ma. I owszem w wierności, poddaństwie i posłuszeństwie Najjaśniejszego Majestatu Królestwa Polskiego i następców Jego. Także wszystkiej Rzeczypospolitej ma i mają, będzie i będą wiecznymi czasy.
Nie odejmując [derogując] jednak nic braterstwu z Chanem Jego Mością Krymskim zawartemu, jeśli może być bez naruszenia integralności Rzeczypospolitej [salua integritate Reipublica] to i z carem moskiewskim.
Legacji żadnych od postronnych przyjmować nie ma i jeśliby się jakie trafiły one, do Jego Królewskiej Mości odsyłać będzie.
Także ani wojsk postronnych wprowadzać, ani żadnego z postronnemi porozumienia mieć nie będzie na szkodę Rzeczypospolitej, chyba z dokładem Jego Królewskiej Mości.

6. Primatis wszystkim z obój ej strony, tak duchownym obrządku rzymskiego [ritus romani] w województwach kijowskim, bracławskim, czernihowskim, podolskim, a także w Wielkim Księstwie Litewskim i na Białej Rusi, i w Siewierszczyźnie do biskupstw, probostw, kanonii, plebanii i dóbr do nich należących, także zakonnikom wszystkim do kościołów, klasztorom dóbr fundacyj, tudzież świeckim z obojej strony do dóbr dziedzicznych, starostw, dzierżaw i własności swoich dożywotnych, zastawnych inszemi kontraktami, należących w tychże województwach pomienionych i w Wielkim Księstwie Litewskim, na Białej Rusi i w Siewierzu zostających - bezpieczny powrót i reinductio otwiera się.
Czas jednak powrócenia i rendukcji Jego Królewska Mość, zniósłszy się z Wielmożnym Hetmanem Zaporoskim, naznaczyć ma. Sposób zasię reindukcji ten ma być zachowany, aby żaden do swojej własności [inaczej] nie powracał, jeno za uniwersałem Jego Królewskiej Mości i Wielmożnego Hetmana Wojsk Zaporoskich, w czym ma być wzajemne z obu stron porozumienie [konferencja].
A dla rozsądzenia różnych spraw, tak kryminalnych, jako i potocznych, mają mieć [Kozacy] w tych trzech województwach swój osobliwy trybunał, według takiego porządku, jaki sami sobie uformują. Prócz tego, owruckie i żytomierskie z osobna starostwa sądowe mieć mają.
A dla lepszej pewności, ponieważ Hetman z Wojskiem Zaporoskim i województwa oderwane, wszystkie insze, postronnych narodów protekcje odrzucają, a dobrowolnie Jako wolni dowolnych, równi do równych i zacni do zacnych powracają. Przeto dla pewniejszego dotrzymania teraźniejszego postanowienia, pozwala temuż narodowi ruskiemu Jego Królewska Mość i Rzeczpospolita osobnych Pieczętarzów, Marszałków i Podskarbich, i godności senatorskie [cum dignitate senatoria] i inne urzędy narodu ruskiego, którzy według roty urzędników koronnych przysięgę wykonać mają, przydawszy ten punkt, iż nic przeciwnego teraźniejszemu postanowieniu pieczętować nie będą; i owszem, tego przestrzegać będą, jako by temu postanowieniu, przez Konstytucję albo dekreta sejmowe, żadne inne rozporządzenia [rescripta], uniwersały i przywileje, nic się przekór nie działo.
Do których Pieczętarzów urzędu i kancelarii należeć będą wszystkie tylko duchowne greckie metropolie, biskupstwa [episcopie], przeorstwa i beneficja, do których podawania należy Jego Królewska Mość Pan nasz Miłościwy. W województwach ruskim, kijowskim, wołyńskim, podolskim, bracławskim, czernihowskim także wszystkie greckie,nie tylko duchowne, ale i świeckie. W województwie kijowskim, bracławskim, czernihowskim tylko także i sądy z miast królewskich pomienionych tylko trzech województw i dekreta wszelakie, tak zadworne i sejmowe.
A cokolwiek by przeciwnego [in contrarium] tego postanowienia wyszło z Kancelarii Koronnej albo Wielkiego Księstwa Litewskiego, to być ma nieważne, i przeprowadzenie [impetrator] takowego przywileju - nie tylko przywilej tracić, ale i karze [paenae] dziesięciu tysięcy kop litewskich podlegać ma, o co sąd będzie przed Królem Jego Mością za specjalnym Rejestrem.
Aby przy okazji procesów [occasione lisium] względem poddanych o swawolę obwinianych [inculpowanych], do nowej nie przychodziło kontuzji, wszystkie procesy o stawieniu poddanych z powodu [ratione] najazdów, zaborów, szkód podczas wnętrz-nych zapałów poczynionych, ziemskie, grodzkie, trybunalskie, by też i dekreta trybunalskie ex personali w tych sprawach zaszły, osobliwie w województwach kijowskim, wołyńskim, bracławskim, czernino wskim zostaną skasowane.
Z carem Jego Mością Moskiewskim, jeśliby do zawarcia pakt Jego Królewskiej Mości i Stanom Koronnym i Wielkiego Księstwa Litewskiego przyszło, ma wymagać uznania [indemnitas reputacji] i teraźniejszego postanowienia Wielmożnemu Hetmanowi i Wojsku Zaporoskiemu praecament.

Którą to Komisję tak Ichmości Panowie Komisarze, jako i Wielmożny Hetman Księstwa Ruskiego de facto przysięgą potwierdzili, tak jako roty iuramentu ręką Ichmościów extract podpisane. Nadto taż Komisja przysięgą cielesną z Senatu przez Jaśnie Przewielebnego Jego Mości Arcybiskupa Gnieźnieńskiego, Prymasa Koronnego i Jego Mości Księdza Biskupa Wileńskiego, także Ichmościów Panów Hetmanów czterech Koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskiego i Pieczętarzów Obojga Narodów, jako i przez Marszałka koła poselskiego, Stany koła rycerskiego na Sejmie, który ma być jak najprędzej złożony w obecności [in praesentia] Posłów od Wielmożnego Hetmana Wojska Zaporoskiego wyprawionych potwierdzona [konfirmowana] będzie.
A co się tknie przysięgi Jego Królewskiej Mości Pana naszego miłościwego, tę, z łaski [clementiej] swojej pańskiej, na pokorną prośbę wojska Zaporoskiego, uczynić raczy Jego Królewska Mość i za nią Ichmościowie Panowie Komisarze ręczą [ascecurują].
Przysięgi zaś pułkowników, setników i wszystkiej starszyzny Wojska Zaporoskiego po Sejmie, na którym się dosyć stanie teraźniejszemu postanowieniu, przed Komisarzami na to deputowanymi będą wykonane.
Ażeby ta komisja wieczną wagę i powagę miała, tak jako w sobie brzmi z początku do ostatka, w prawo pospolite, to jest w konstytucję włączona [inserowana], Sejmem aprobowana i za wieczne nieodzowne prawo rozumiana utrzymana będzie. Do Buławy Wielkiej Ruskiej należeć ma czehryńskie starostwo, tak jako zawarto [continetur] w przywileju urodzonego niegdyś Bohdana Chmielnickiego, od Jego Królewskiej Mości uzgodnionym [conferowanym].
A Hetman Wojsk Ruskich od rezydencji przy Jego Królewskiej Mości ma być wolny.
Convocatia województwom kijowskiemu, bracławskiemu, czernihowskiemu po Sejmie przyszłym, który da Bóg jako najprędzej od Jego Królewskiej Mości Pana naszego miłościwego uniwersałem złożona będzie.
Działo się in supra w taborze pod Hadziaczem, dnia i roku wyżej mianowanych.

/ - / Jan Wyhowski, hetman wojsk Zaporowskich ręką własną imieniem wszystkiego wojska

Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.

1 komentarz

  1. Anonim pisze:

    mało pomocne

Odpowiedz