„Grecja klasyczna” - R. Osborne (red.) - recenzja

Biorąc do ręki Grecję klasyczną pod redakcją Robina Osborne myślałam, że będzie to kolejna książka w stylu „historia Grecji” z sucho podanymi faktami i datami, tak jak to zwykle bywa w wydaniach podręcznikowych. Jednak już po pobieżnym przejrzeniu książki okazało się, że moje obawy tym razem były przedwczesne.

Grecja klasyczna jest tomem otwierającym Krótki zarys historii Europy wydany przez Oxford University Press. Do stworzenia go zaproszonych zostało kilku historyków z różnych placówek naukowych: James Davidson (Brikbeck College, Londyn), Lisa Kallet (University of Texas, Austin), Paul Millett (Cambridge), Josiah Ober (Princeton), Robin Osborne (Oxford), Rosalind Thomas (University of London), Hans van Wees (University College, Londyn). Każda z wymienionych osób zajęła się tematyką jej najbliższą, dzięki czemu powstała książka traktująca o różnych aspektach życia Greków w epoce klasycznej.

Ramy chronologiczne całej publikacji obejmują wieki V i IV p.n.e., choć oczywiście poświęcono trochę miejsca na zarys wcześniejszych dziejów. Tak naprawdę wydarzenia historyczne są tu nieraz tylko tłem, gdyż autorzy skupiają się na zaprezentowaniu czytelnikowi społeczeństwa greckiego, jego codziennego życia, filozofii, ustroju najważniejszych poleis. Dowiadujemy się, na jakim gruncie doszło do wykształcenia się Grecji klasycznej - wspomniana jest archaiczna literatura, zabytki, wydarzenia. Istotne miejsce zajmuje tematyka dotycząca obywatelstwa, jego modelu i tego jakie obowiązki niosło one za sobą. Osobny rozdział traktuje o gospodarce, o której nieczęsto przecież mówi się w opracowaniach o charakterze ogólnym. Oczywiście najwięcej miejsca poświęcono polityce - wojny, konflikty, ustrój, działania militarne i ich kierunki miały znaczący wpływ na życie zwykłych mieszkańców. Najbardziej jednak spodobała mi się część dotycząca życia prywatnego Greków, tego w jakich warunkach żyli i mieszkali, jak się ubierali, postrzegali swoje ciało, odżywiali się, jak wyglądały więzy rodzinne i na czym polegała przyjaźń, a także jakie prawa i obowiązki miały kobiety, a jakie mężczyźni.

Sama książka ma niewielkie rozmiary - trochę ponad dwieście stron, nie licząc dodatków w postaci bibliografii, chronologii i słowniczka, co może dziwić, zwracając uwagę na dosyć obszerny temat. Wydaje mi się jednak, że autorzy dobrze poradzili sobie z podjętym wyzwaniem - publikacja przedstawia najważniejsze fakty i aspekty greckiej kultury klasycznej, ale, jak już wspomniałam na początku, nie jest to suche przedstawienie dat i wydarzeń, ale konkretny zarys najbardziej istotnych problemów dotyczących tej społeczności, ukazany w sposób ciekawy i łatwo przystępny. Pomimo tego, że książkę współtworzyło kilku autorów jest ona jednolita. Nieraz, czytając opracowanie ogólne, napisane przez jedną osobę, miałam wrażenie, że badacz nie do końca jest dobrze zorientowany we wszystkich aspektach, które podjęte zostały w książce (czemu trudno się zresztą dziwić), ale pisze o nich, gdyż charakter dzieła tego wymaga. W recenzowanej tutaj pozycji udało się tego uniknąć, zapewne właśnie dzięki podziałowi zagadnień pomiędzy kilku specjalistów.

Jeśli chodzi o minusy to, jak zwykle, zawiodłam się na materiale ilustracyjnym, który wydaje mi się niezbędny do właściwego i pełnego zrozumienia niektórych zagadnień, a tutaj jest niezwykle ubogi.

Reasumując, poleciłabym tę książkę osobom, które mają już niejakie pojęcie o historii i dziejach Grecji, a chciałyby tą wiedzę poszerzyć. Publikacja ta może być przydatna jako punkt wyjścia do dalszych rozważań i poszukiwań.

Plus minus:
Na plus:
+ ciekawie prowadzona narracja
+ słowniczek pojęć
+ indeks osób na końcu książki
+ tablica chronologiczna
+ mapka terenu, o którym mowa w książce
+ spis ilustracji
+ wskazówki bibliograficzne do każdego rozdziału; polska bibliografia osobno
+ czytelna czcionka
+ twarda okładka
+ niezbyt wysoka cena
Na minus:
- niezbyt dobrej jakości papier
- mało ilustracji

Tytuł: Grecja klasyczna
Autor: pod redakcją Robin Osborne
Wydanie: 2010
Wydawca: Świat Książki
ISBN: 978-83-247-1798-9
Stron: 293
Oprawa: twarda
Cena: 34,90zł
Ocena recenzenta: 8.5/10