Pierwsza uchwała o fladze biało-czerwonej |
Wielu z nas, z lekcji historii w szkole wie, iż flaga Polski oficjalne barwy przybrała tuż po odzyskaniu przez Rzeczpospolitą niepodległości. Niewielu jednak, także wśród samych historyków zdaje sobie sprawę, iż po raz pierwszy, oficjalnie, temat biało-czerwonych barw narodowych nie został wcale poruszony 1 sierpnia 1919 roku. Pierwsza mająca moc prawną regulacja polskiej władzy w sprawie narodowej flagi podjęta bowiem została 7 lutego 1831 przez sejm powstańczy.
Sejm Królestwa Polskiego, obradujący nad ważkimi dla losów walczącego Królestwa Kongresowego i narodu polskiego sprawami podjął szereg różnych regulacji prawnych. Niedawno jeszcze obchodziliśmy rocznicę detronizacji cara Mikołaja I, jutro zaś skromną rocznicę uchwały o przysięgach (interesującej z punktu widzenia prawnego, lecz dość nieistotnej z punktu widzenia rocznicowego, dlatego ją akurat pominiemy). 7 lutego 1831 roku przyjęta zaś została historyczna, ważna i symboliczna uchwała - barwami narodowymi stały się biel i czerwień.
Historyczny zapis
Miało to miejsce na wniosek posła na Sejm Królestwa Polskiego, działacza narodowego i wiceprezesa Towarzystwa Patriotycznego Walentego Zwierkowskiego. Kolory nawiązywały do barw herbów Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Miały być również swoistym kompromisem pomiędzy królewską bielą Augusta II Mocnego, biało-czerwono-szafirową Konfederacji Barskiej oraz biało-karmazynowo-granatową nawiązującą do tradycji legionowej. Miała ona również nawiązywać do czasów Konstytucji 3 Maja.
W ustawie zapisano co następuje:
„Izba Senatorska i Izba Poselska po wysłuchaniu Wniosków Komisji Sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni się łączyć Polacy, postanowiły i stanowią:
Artykuł 1
Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym.
Artykuł 2
Wszyscy Polacy, a mianowicie Wojsko Polskie te kolory nosić mają w miejscu gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były.
Przyjęto na posiedzeniu Izby Poselskiej dnia 7 lutego 1831 roku.”
Konsekwencje
Od tej pory walczono pod biało-czerwonym (biało-amarantowym) sztandarem. Nie od razu oczywiście stały się one jednoznacznymi barwami narodowymi, w powstaniu listopadowym styczniowym, a nawet jeszcze pod koniec XIX wieku pojawiały się i inne barwy (szczególnie biało-karmazynowo-granatowa), lecz biało-czerwone flagi traktowano jako symbol patriotyzmy i zjednoczenia, a wkrótce stały się powszechnie uznawanym symbolem Polskości.
Flaga biało-czerwona nie pojawiła się jednak z nikąd, ani też po raz pierwszy w 1831 roku. Wtedy jednak po raz pierwszy barwy te zostały prawnie usankcjonowane, by w czasie całego okresu zaborów być symbolem polskości, walki o wolność i niepodległego ducha narodowy, który „jeszcze nie zginął”. Nieprzypadkowo odzyskanie niepodległości witane było właśnie taką flagą.
Bibliografia:
- Uchwała o kokardzie narodowej przyjęta na posiedzeniu Izby Poselskiej dnia 7 lutego 1831 roku.
- St. Russocki, Godło, barwy i hymn Rzeszypospolitej. Zarys dziejów, Warszawa 1978.
- Wielka Encyklopedia Szkolna. Historia, A. Friszke (red.), E. Król (red.), Warszawa 2004.
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
