„Architektura. Style i detale” - E. Cole (red.) – recenzja

Nakładem Wydawnictwa Arkady ukazał się album podnoszący tematykę architektury oraz jej stylów oraz detali. Pod takim też tytułem figuruje pozycja, a jej redakcję objęła Emily Cole, historyk architektury z English Heritage. Książka jest kolejną z podobnej serii, wzbogacając tym sposobem, bogatą ofertę wydawniczą warszawskiej oficyny.

Oprócz wspomnianej Redaktorki, nad tytułem pracował sztab aż dwunastu Autorów, również historyków architektury. Są to pracownicy naukowi angielskich ośrodków badawczych, ale też z Australii (Xu Yinong). Każdy z Autorów objął kuratelą odpowiednie działy tematyczne. Sama publikacja legitymizuje się syntetycznym podejściem do problemu, wyjaśniając go od najwcześniejszych dziejów, po XVIII w. Jest ułożona chronologicznie, ale nie należy jej traktować, jako słownik czy leksykon z hasłami ułożonymi alfabetycznie. Treść książki nie odnosi się tylko i wyłącznie do świata klasycznego grecko-rzymskiego (w jej najstarszej tematycznie części). Oscyluje wokół zagadnień architektonicznych Bliskiego i Dalekiego Wschodu oraz Ameryku Prekolumbijskiej. Ale po kolei.

Album otwiera słowo wstępne, zagłębiając się w którego, poznamy motywy jakimi kierowały Autorów tworzących recenzowaną tutaj publikację. Następnie zostaniemy zorientowani o jego budowie, ujęciu w jakim została przedstawiona treść i krótko podstawowe założenia. Album podzielony został na dwa główne zagadnienia. Pierwszym z nich zatytułowany tak jak całość Architektura. Style i detale, omawia w chronologicznym ujęciu, zgodnie z epokami i cywilizacjami je tworzącymi, dzieje architektury na świecie. Rozpoczynają je rozważania począwszy od najwcześniejszych cywilizacji antyku, poprzez średniowiecze, renesans, odrodzenie i XIX w. Autorzy podjęli się ukazania najbardziej charakterystycznych detali, jakie występowały we wszystkich epokach. W drugim zagadnieniu pt. Elementy architektoniczne składającym się na album Twórcy skupili swoją uwagę na konkretnych szczegółach składających się na poszczególnych stylach. Ujęto tę część w dziesięciu rozdziałach dotyczących takich elementów architektonicznych jak kopuł, kolumny, wieże, łuki i arkady, portale, okna, naczółki i szczyty, dachy, sklepienia oraz schody. Po treści głównej następuje przydatny słownik, spis bibliograficzny, indeks oraz podziękowania. Praca liczy łącznie 352 strony, zamknięta jest w miękką ładną wizualnie oprawę ze skrzydełkami, całość jest solidnie klejona, papier dobrej jakości, a czcionka wyraźna i czytelna.

Pierwsze co rzuca się w oczy przeglądając album, to jego nieprzeciętny styl. Od razu pierwszą myślą jest to, że stroną wizualną nawiązuje do starych albumów o tematyce skierowanej na historię sztuki. Co zatem wywołuje to przekonanie? Otóż, w publikacji nie znajdziemy absolutnie żadnej fotografii, ani czarno-białej, ani tym bardziej kolorowej. Całość „naszpikowana” jest tylko i wyłącznie rycinami, planami architektonicznymi, rzutami technicznymi lub szkicami. Dla tych czytelników, którzy szczególnie zwracają uwagę na taką formę wizualizacji, będzie to prawdziwa gratka, a cały album powinien być właśnie do nich skierowany. Trzeba też powiedzieć od razu, że rysunków jest naprawdę dużo, praktycznie na każdej stronie i to po kilka na raz. Często rozdziały ułożone zostały w ten sposób, że omawiają kilka stylów lub detali jednocześnie, np. klasycznie potraktowane zostały typy i style kolumn spotykanych w różnych zakątkach świata. Do tego wspomnieć też trzeba przede wszystkim o bardzo dobrych tekstach, zarówno tych wprowadzających w tematykę, jak i tych, które opisują poszczególne elementy, detale i szczegóły architektoniczna na przestrzeni dziejów. Wspomnieć wypada o bardzo przydatnym słowniczku pojęć, przy którego pomocy w każdej chwili będziemy mogli zweryfikować luki w naszej wiedzy lub tym bardziej, wzmocnić jej stan podejmując się jego lekturę. Album posiada również spis bibliograficzny, który dodatkowo podzielony został na zagadnienia w postaci zakątków świata, stylów i epok. Imponujący jest też indeks, który pomoże nam poruszanie się po publikacji. Przed spisem treści, na początku książki, widnieją biogramy wszystkich Autorów uczestniczących w projekcie utworzenia recenzowanej tutaj publikacji.

Jedynym minusem działającym na niekorzyść Architektury. Style i detale pod red. E. Cole, jest miękka oprawa, która po intensywnym użytkowaniu, najpewniej ulegnie widocznemu zniszczeniu. Dodatkowo część ta książki jest w kolorach jasnych i rychło będą widoczne zabrudzenia.

Na koniec chciałbym zachęcić do sięgnięcia po recenzowaną tutaj pozycję. Jest ona, tzw. inna od innych, mimo iż ostatnio wydaje się cały szereg albumów dotyczących architektury w syntetycznym ujęciu. Jej podstawową cechą jest to, że ma nieprzeciętną i niepowtarzalną stronę wizualną, która wyróżnia ją spośród innych. Do sięgnięcia po nią namawiam szczególnie tych, którzy wyczuleni są na dobrej jakości szkice i rysunki. Ten album posiada ich w nadmiarze. Polecam!

Plus minus:
Na plus:
+ wydanie
+ strona wizualna
+ tekst
+ słowniczek
+ bibliografia
+ indeksy
Na minus:
- oprawa

Tytuł: Architektura. Style i detale
Autor: Emily Cole (red.)
Wydawca: Wydawnictwo Arkady
Data wydania: 2008
Liczba stron: 352
ISBN: 978-83-213-4454-6
Oprawa: miękka z skrzydełkami
Cena: 62 – 69 zł
Ocena recenzenta: 9/10