„Zostań pasażerem maszyny czasu” - rusza „Freedom Express”

Już 29 sierpnia 2014 roku zostanie zainaugurowana międzynarodowa kampania społeczno-edukacyjna „Freedom Express”, poświęcona dwudziestej piątej rocznicy upadku komunizmu. 

Plakat Freedom Express

„Freedom Express” jest unikatowym projektem międzynarodowym, łączącym zamiłowanie do podróżowania z edukacją. Organizuje go European Network Rememberance and Solidarity, czyli Europejska Sieć Pamięć i Solidarność. Osoby, które zgłosiły się do programu, w ciągu ponad dwóch tygodni (29 sierpnia - 14 września) odwiedzą sześć krajów byłego Związku Radzieckiego: Polskę, Węgry, Rumunię, Słowację, Czechy i Niemcy. Głównymi punktami na ich mapie podróży jest osiem miast - Gdańsk, Warszawa, Budapeszt, Timisoara, Sopron, Bratysława, Praga, Berlin - które mają szczególną przeszłość związaną z czasami ZSRR. Uczestnicy „Freedom Expressu” będą poznawać wydarzenia, które zmieniły kształt Europy i śledzić różne drogi, jakimi państwa bloku dążyły do wolności. Spróbują także odpowiedzieć na pytanie, jak mogła inaczej potoczyć się historia. Wreszcie, postarają się sprawdzić, ile jeszcze ducha solidarności - tej z 1989 roku - pozostało w Europejczykach.

W procesie rekrutacyjnym wybrano dwudziestkę osób w wieku 18-28 lat. Są wśród nich osoby z Polski: Justyna Turek, Maja Kawecka, Anna Kasperska i Maja Demska1. W programie uczestnicy będą mogli zapoznać się z antykomunistycznym street-artem, pracami graficznymi, kolażami, filmami, fotografiami, esejami, spotkać się z działaczami opozycji, przyjrzeć się pracy filmowców, którzy poświęcili swoje wysiłki rejestrowaniu wydarzeń okresu komunizmu, jak i spróbować swoich sił w najróżniejszych grach miejskich.

W każdym z odwiedzanych miast uczestnicy spotkają się ze specjalnymi gośćmi, zaproszonymi przez ENRS. W Gdańsku będą to Gesine Schwan2, Zbigniew Bujak3, Maciej Cuske4, Jacek Piotr Bławut5 oraz Grzegorz Klaman6. W Warszawie: Henryk Wujec7, Krzysztof Jakub Król8, Paulina Codogni9.

Projekt „Freedom Express” ma również założonego już bloga, na którym regularnie mają pojawiać się notki relacjonujące wydarzenia z trasy, refleksje i doznania uczestników. Ma on być również platformą wymiany opinii pomiędzy uczestnikami a internautami zainteresowanymi projektem. W tej chwili na blogu zaprezentowane zostały sylwetki uczestników projektu. Zostały tam przedstawione także harmonogramy na wszystkie osiem miast.

Dziś, 25 sierpnia, o godzinie 14 w Centrum Prasowym PAP w Warszawie10 odbędzie się konferencja prasowa poświęcona temu projektowi. Konferencję prasową organizują Europejska Sieć Pamięć i Solidarność oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Poprowadzi ją Dariusz Rosiak, który jest opiekunem wyprawy „Freedom Express”.

W konferencji udział wezmą: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzata Omilanowska, Marta Smolikova – dyrektor Biblioteki Vaclava Havla, dr Florin Abraham – przewodniczący Rady Narodowego Instututu Badań nad Archiwami Securitate, dr Beate  Störtkuhl – przedstawicielka Federalnego Instytutu Kultury i Historii Niemców w Europie Wschodniej, Harry Verwayen – dyrektor Fundacji Europeana, która prowadzi europejską bibliotekę, muzeum i archiwum cyfrowe obejmujące  siedem krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Attila Szalai z Instytutu Badań Historii Transformacji w Budapeszcie, Pavol Jakubcin - przedstawiciel słowackiego Instytutu Pamięci Narodowej oraz Rafał Rogulski - dyrektor Sekretariatu Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność.

Źródło: Centrum Prasowe PAP; ENRS launches international social and educational campaign,
‘Freedom Express’!; Freedom Express

1. Study Trip - Participants [↩]
2. profesor nauk politycznych, członkini niemieckiej partii SPD, członkini Grundwertekommission SPD, w rządzie Schrödera była koordynatorem do współpracy z Polską [↩]
3. elektryk w fabryce Ursusa, polski opozycjonista demokratyczny lat 80-tych, zasiadał w Krajowej Komisji Porozumiewawczej Solidarności, członek prezydium Komisji Krajowej Solidarności [↩]
4. polski twórca i scenarzysta filmów dokumentalnych, autor filmów „Antykwariat” i „Na niebie, na ziemi”, współpracował przy projekcie filmowym „Rosja-Polska. Nowe spojrzenie” [↩]
5. polski scenarzysta i operator kamery, reżyser, autor „Samotności Dźwięku” [↩]
6. polski artysta, rzeźbiarz, performer, aktywista kulturalny, autor projektu „Subjective Bus Line” [↩]
7. polski opozycjonista lat 80-tych, członek KOR-u, jeden z założycieli Solidarności [↩]
8. współpracownik KOR-u, organizator akcji opozycyjnych, dystrybutor niedopuszczonych przez cenzurę publikacji [↩]
9. Pracownik Zakładu Europy Środkowo-Wschodniej w Instytucie Studiów Politycznych PAN, autorka książek „Rok 1956″ i „Okrągły Stół, czyli polski Rubikon” [↩]
10. ul. Bracka 6/8 [↩]