„Tryzna” - T. Mikiciuk - recenzja |
Tryzna to słowiański obrzęd pogrzebowy, którego celem jest godne pożegnanie zmarłego w ściśle określonym rytuale. Podczas tego obrzędu żałobnicy uczestniczyli w rytualnej uczcie wyprawianej na cześć zmarłej osoby. Odprawiano gusła w iście teatralnym uniesieniu, w maskach, przy wtórze gier i zabaw. Nieboszczyka palono na stosie, a szczątki pozostałe po kremacji deponowano w urnach, które następnie ustawiano na palach wbitych w kopcach lub przy drodze.
Nakładem Wydawnictwa „Triglav” ukazał się tomik poezji, autorstwa Tomasza Mikiciuka, który inspirowany jest kulturą duchową ludów słowiańskich i bałtyjskich. Tomik zatytułowany Tryzna jest odniesieniem do jednego z najważniejszych rytuałów zauważalnych w obydwu kulturach ludzkich, gdzie sacrum miesza się z profanum i wreszcie, gdzie człowiek może w sposób niemalże namacalny zetknąć się z przodkami, którzy w jego pojęciu reprezentowali żywych w zaświatach przed obliczem licznych bóstw.
Dwuczęściowa publikacja to podróż zainspirowana Słowiańszczyzną i Bałtami. Jest to też twórczość, która jest pojmowaniem przez Autora historii tych ziem oraz ludzi na nich żyjących. Zainteresowania badawcze Tomasza Mikiciuka, absolwenta toruńskiej filologii polskiej z elementami kulturoznawstwa i folkloru, oscylują wokół funkcjonowania religioznawstwa słowiańskiego w literaturze XX w. Mikiciuk interesuje się również rodzimą religią i kulturą, której echa zauważalne są m.in. u J.B. Ożoga czy T. Micińskiego.
W niniejszym tomiku poezji, który jest debiutancką publikacją Mikiciuka, odnajdziemy wiersze odnoszące się do religii i kultury duchowej Słowian i Bałtów, co już zostało stwierdzone wyżej. Ponadto Autor sięga po takie motywy jak folklor, ludyczność i kultura chłopska, jako obraz dawnych, ponad tysiącletnich dziejów obydwu nacji. Zauważalne są motywy, które oscylują wokół historii Słowian i Bałtów. Pierwsi jako nacja, jak w przypadku Polaków, którzy w 966 r. przyjęli chrzest, ale w dalszym ciągu jeszcze długo nieobce były im pierwotne, tradycyjne obrzędy pogańskie. W przypadku Bałtów, ściślej rzecz ujmując Prusów, w twórczości Mikiciuka daje się zauważyć gehennę, jaką poprzez dzieje przeżyli ci ludzie. Najpierw jako stosunkowo spokojnie żyjący lud otoczony państwami deklarującymi się jako chrześcijańskie, a od XIII w. coraz częściej atakowane i rozgrabiane przez państwo krzyżackie.
Na tomik zatytułowany Tryzna składają się wiersze i krótkie limeryki, których treść szczególnie związana jest z dawnymi wierzeniami i kulturą duchową Słowiańszczyzny. W zasadzie można uznać, iż niektóre niosą z sobą treść moralizatorską, pouczającą, wręcz nawet określać je można jako przysłowia, ludowe „mądrostki”, których wydźwięk powinien mieć szerokie echo. Jest tam wiele nawiązań do dawnych, słowiańskich świąt, obrzędów magicznych i zwyczajów z dnia codziennego, którymi kierować się powinien każdy człowiek.
Recenzowany tom ma też posłowie pióra Remigiusza M. Skubisza, które w formie eseju, wyjaśnia wiele niuansów jakie kryją się w twórczości Mikiciuka. Dobrze jest przeczytać w pierwszej kolejności owy tekst, a dopiero później pochłonąć się w lekturze twórczości Autora Tryzny. Szkoda, że Wydawca nie zdecydował się umieścić choć kilku słów o autorze posłowia.
Poezja ma wielu fanów – to żadna nowość, ale ma też sporą liczbę ludzi, do których nie trafia, bo jest niezrozumiała. To specyficzna dziedzina literacka, która jest wynikiem niebywałej wręcz obserwacji otaczającego świata oraz wrażliwości autora. Dobre wiersze i limeryki powinny też być logiczne, nieść ze sobą treść zrozumiałą, inteligentną, a co ważne, powinny też nawiązywać do życia codziennego ludzi lub wydarzeń, które poprzez swoją wielkość, oddziaływały na społeczeństwo. Tak też należy odczytywać wiersze i limeryki Tomasza Mikiciuka w tomiki Tryzna. Zainteresowany dziejami wczesnośredniowiecznymi, Słowiańszczyzną, Prusami, kulturą duchową i folklorem, powinien sięgnąć po tę publikację.
Plus minus:
Na plus:
+ tematyka
+ świetne limeryki
+ ciekawe posłowie
Na minus:
- nie ma informacji o autorze posłowiu
Tytuł: Tryzna
Autor: Tomasz Mikiciuk
Wydawca: Wydawnictwo „Triglav”
Rok wydania: 2014
ISBN: 978-83-62586-52-3
Liczba stron: 48
Oprawa: miękka
Cena: 12 zł
Ocena recenzenta: 7/10
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.
