„Katarzyna Aragońska. Hiszpańska królowa Henryka VIII” - Giles Tremlett – recenzja

Wydawnictwo Astra zaprezentowało polskim czytelnikom kolejną interesującą pozycję pióra zagranicznego autora. Biografia jednej z najciekawszych postaci w historii Europy, jaką była Katarzyna Aragońska, autorstwa Giles Tremlett, to kolejny krok do wzbogacenia swojej wiedzy o dziejach Europy Zachodniej XVI wieku.

Powstanie nowoczesnej biografii Katarzyny Aragońskiej było, wydaje się, tylko kwestią czasu. Zagadką pozostawała natomiast forma, w jakiej zostanie przedstawiona czytelnikom. Przed twórcą pełnego, monograficznego ujęcia tak barwnej i wieloznacznej postaci zostało postawione poważne wyzwanie. Rozproszony geograficznie i instytucjonalnie  materiał źródłowy wymusił długotrwałe poszukiwania i wnikliwą jego interpretację. Przedstawienie córki „zjednoczonej Hiszpanii„, a następnie żony Tudorów, wiązało się z koniecznością zbadania relacji dyplomatycznych, kulturowych i politycznych krajów i społeczeństw zdecydowanie od siebie odległych. Autor wywiązał się z podjętego zadania w sposób godny pogratulowania, nie przedstawił bowiem Katarzyny ani „zbyt hiszpańsko„ ani ”zbyt angielsko”. Do czytelników trafił obraz europejskiej królowej, której dzieje były wynikową trudnych czasów i uwarunkowań politycznych.

Praca nad biografią władców to konieczność zetknięcia się z ogromem materiałów. Związane są z tym najczęstsze zarzuty, dotyczące rozłożenia akcentów na konkretne treści. Giles Termlett za pomocą krótkich rozdziałów zobrazował, krok po kroku, życie Katarzyny Aragońskiej starając się zarysowywać jego tło polityczne, społeczne i kulturowe. Zabieg ten kończył się z różnym skutkiem. Praca przypomina niekiedy powieść historyczną, co umniejsza jej walor naukowy. Nie można tego jednak przełożyć na całość utworu, który mimo, iż pisany językiem ogólnie przystępnym, ma w sobie wiele cech pracy badawczej.

Trudno polemizować z doborem treści, jakiej dokonał autor, zdając sobie sprawę z rozmiarów zasobu źródeł i opracowań dotyczących tematu pracy. Zaprezentowana książka z pewnością nie jest przeznaczona dla osób, które chciałby szczegółowo zgłębić aspekty  polityczne, militarne, gospodarcze czy społeczne XVI-wiecznej Anglii lub Hiszpanii. Wymienione treści znajdują się jedynie we wspomnianym tle i nie stanowią zasadniczej części utworu. Głównym celem autora wydaje się być rekonstrukcja świata Katarzyny Aragońskiej. Próba w wielu miejscach udana, niekiedy aż nadto. Szczegółowość opisów i miejscami przytłaczająca ilość dygresji nie może stanowić wartości dodatniej. Są to, na szczęście dla pracy, usterki miejscowe, nie zaś ogólny problem i błąd autora.

Zdecydowanym plusem jest wartość merytoryczna pracy, którą potwierdza szeroka bibliografia. Dla polskiego czytelnika, cierpiącego wciąż na niedobór prac traktujących o odleglejszych państwach i ich przedstawicielach, stanowi doskonały punkt wyjścia do dalszych poszukiwać informacji na temat samej postaci, jak i jej świata. Właśnie to można uznać za największy plus utworu, fakt iż jest pierwszym krokiem do poznania rodzącej się Hiszpanii, połączonej przez rodziców Katarzyny oraz kształtującej się dynastii potężnych Tudorów.

Plusy:

- pierwsza polskojęzyczna całościowa biografia

- bogata baza źródeł i opracowań

- dobra znajomość realiów i specyfiki okresu, jaką wykazał się autor

- atrakcyjne wydanie

Minusy:

- przytłaczająca miejscami liczba szczegółów

- wysoka cena

Tytuł : Katarzyna Aragońska. Hiszpańska królowa Henryka VIII

Autor: Giles Tremlett

Wydanie: 2013

Wydawca: Astra

ISBN: 9788389981610

Stron: 440

Oprawa: twarda

Cena: ok. 60 zł

Ocena recenzenta: 7/10