„Syberyjska ukochana” Józefa Piłsudskiego – Leonarda Lewandowska

Okres zesłania na Syberię okazał się dla Józefa Piłsudskiego łaskawy. Poznał tam swoją pierwszą miłość – Leonardę Lewandowską. Kim była kobieta, która skradła serce przyszłego Komendanta? 

Józef Piłsudski

1. W 1887 r. Józef Piłsudski wziął udział w nieudanym spisku na życie cara Aleksandra III, wskutek czego otrzymał karę pięciu lat osiedlenia się na Syberii. To tam poznał swoją pierwszą miłość – Leonardę Lewandowską (także odbywała karę za działalność przeciwko carowi).
2. Leonarda Lewandowska była starsza od Józefa o sześć lat, ale wiek nie przeszkodził w tym, aby ich zażyłość przerodziła się w związek, który trwał rok, aż do momentu powrotu kobiety do ojczyzny.
3. Wyjazd Leonardy spowodował, że Józef Piłsudski długo nie mógł odnaleźć swojego miejsca, nie miał się z czego utrzymać – zaczął udzielać lekcji dzieciom zaprzyjaźnionego doktora Michalewicza.
4. Przez pewien czas Leonarda i Józef prowadzili miłosną korespondencję. Piłsudski nazywał ją „Leosią„, „Miłą Leosią„ czy „Ukochaną”. Z czasem zmienił się nawet charakter listów – Józef Piłsudski pisał o wiele rzadziej i bardziej oficjalnie. W ostatnich listach zwrócił się do niej ”Szanowna Pani Leonarda”.
5. W listach do Leonardy Lewandowskiej Józef Piłsudski przyznał się do zdrady, którą mu wybaczyła. Nie wiadomo jednak, kim była kobieta, z którą zdradził Leonardę. Pewne jest tylko, że fakt ten w znaczący sposób wpłynął na ich dalsze relacje.
6. Leonarda Lewandowska nigdy nie wyszła za mąż i kilka lat później popełniła samobójstwo. Podobna uczyniła to, gdy usłyszała o tym, że Piłsudski się ożenił.

Bibliografia:

1. Kienzler Iwona, Leonarda Lewandowska – miłość na zesłaniu [w:] tejże, Kobiety w życiu Marszałka Piłsudskiego, Warszawa 2014, s. 39-68.
2. Koper Sławomir, Syberyjska miłość [w:] tegoż, Życie prywatne elit Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2009-2014, s. 101-106.
3. Koper Sławomir, Syberyjska miłość [w:] tegoż, Józef Piłsudski. Prywatne życie Marszałka, Warszawa 2013, s. 32-35.
4. Koper Sławomir, Koniec romansu [w:] tegoż, Józef Piłsudski. Prywatne życie Marszałka, Warszawa 2013, s. 36-40.

^{Korekta: Zuzanna Świrzyńska}