Przegląd nowości wydawniczych (VII)

Koła Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych 1953–2012

Publikacja Koła Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych 1953–2012 przedstawia działalność ponad pięćdziesięciu komórek tej organizacji, które wraz z Zarządem Głównym z siedzibą w Nowym Jorku stanowiły niezwykle ważną część struktury SPK. Praca jest niemal integralną częścią wydanej przez IPN monografii Stowarzyszenie Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych w latach 1953–1990, w której na szerokim tle realiów polonijno-amerykańskich zaprezentowano Stowarzyszenie przede wszystkim poprzez działalność nowojorskiej centrali.

Ze Wstępu Autora

Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Polska emigracja niepodległościowa 1945–1990.”

Żołnierze Wyklęci. Wspomnienia i relacje. Tom 2

Żołnierze Wyklęci – Niezłomni, którzy walczyli za wolną Polskę, nie wątpiąc w to, czy warto.
Po zakończeniu II wojny światowej nie wszyscy złożyli broń. Wciąż byli ludzie, dla których walka o wolność ojczyzny z każdym jej wrogiem stanowiła oczywistość. Tak zostali wychowani.
Oto zbiór autentycznych relacji żołnierzy podziemia antykomunistycznego, którzy ocaleli z nierównej walki z komunistyczną władzą. Tych nielicznych, którzy wyszli cało z sowieckich więzień i katowni. Wielokroć spoglądali oni śmierci w oczy, znosili nieludzkie tortury, porzucali domy i rodziny, aby nie dać się złapać. Pokonywali wszelkie przeciwności za sprawą charyzmatycznych dowódców oraz dzięki własnej odwadze, sprytowi i poświęceniu.
Słowa bezpośrednich świadków tamtych czasów ukazują szeregowych żołnierzy i dowódców nie jako spiżowych bohaterów, ale jako zwykłych ludzi. Tym bardziej wstrząsający jest obraz represji, jakim poddawano nie tylko ich samych, ale także ich rodziny czy kolegów. Męczeni w ubeckich katowniach, trzymani w więzieniach i zakładach karnych, byli skazywani na śmierć lub nieustannie nadzorowani nawet po wyjściu na wolność.
Bohaterowie Koprowskiego również obecnie udowadniają, że ojczyzna i jej losy wciąż są dla nich niezwykle ważne. Angażują się w pielęgnowanie pamięci o Żołnierzach Wyklętych i należnej im pamięci.

Dunkierka

Dunkierka mogła się stać jedną z największych alianckich klęsk militarnych drugiej wojny światowej, jednak wbrew wszystkiemu armia brytyjska została pomyślnie ewakuowana z kontynentalnej Europy.

Kiedy wojska niemieckie uderzyły w 1940 roku na Holandię, Luksemburg i Belgię, szybko przełamały obronę sprzymierzonych, a Brytyjski Korpus Ekspedycyjny znalazł się w odwrocie, który miał coraz bardziej chaotyczny charakter. Pod koniec maja ponad 400 tysięcy alianckich żołnierzy znalazło się w okrążeniu w okolicach portu w Dunkierce. Nieprzyjaciel znajdował się w odległości zaledwie kilkunastu kilometrów od miasta.

Dwudziestego szóstego maja 1940 roku brytyjska admiralicja rozpoczęła operację „Dynamo”, kierując do Dunkierki niemal wszystkie dostępne jednostki pływające – od niszczycieli floty wojennej po statki wycieczkowe i kutry rybackie. Z 850 statków i okrętów rzuconych do tej akcji 235 uległo zatopieniu wskutek działań niemieckiego lotnictwa lub wchodząc na miny, niemniej w trakcie dziewięciu dni udało się ewakuować przez kanał La Manche 338 tysięcy brytyjskich i francuskich żołnierzy.

Niniejsza książka stanowi wspaniały hołd oddany niezłomnemu duchowi armii pobitej w polu, lecz niezamierzającej kapitulować, stanowi zbiór relacji osób uczestniczących – biernie i czynnie – w tej akcji ratunkowej, którą Winston Churchill określił mianem „cudu wybawienia”.

Joannici

Dlaczego joannici uznawani byli za zbrojne ramię papieża? Czym były tzw. języki, jakimi metodami leczono „panów chorych” i dlaczego otrzymywali oni codzienną strawę na srebrnej zastawie? Dlaczego Caravaggio został nadwornym malarzem zakonu, kto wzniósł mury Valletty, z kim i jakimi sposobami zakon walczył na wodach Morza Śródziemnego i dlaczego joannici przejęli dobra templariuszy? Kim był kawaler-geolog i jaką rolę odgrywały damy-joannitki?

Na te i wiele innych pytań nurtujących czytelnika poszukującego informacji na temat prawdziwej historii zakonu Flavigny udziela odpowiedzi z kronikarską wręcz drobiazgowością. Obraca wniwecz niektóre utarte poglądy, rzucając nowe spojrzenie na dotychczasową wizję organizacji, która zdołała przetrwać kilka stuleci zawirowań politycznych, konfliktów zbrojnych i tułaczki w poszukiwaniu siedziby.

Oto pierwsze w Polsce tak obszerne opracowanie opisujące dzieje jednego z najsłynniejszych zakonów rycerskich od jego początków do czasów współczesnych. Zakon Szpitalników św. Jana z Jerozolimy, powołany do życia w celu opieki nad ubogimi i chorymi po utworzeniu Królestwa Jerozolimskiego, został przekształcony w zakon rycerski w 1113 r. na mocy bulli papieża Paschalisa II. Wpływy i bogactwa joannitów w Ziemi Świętej dorównywały dobrom templariuszy – władali oni ogromnymi posiadłościami ziemskimi i twierdzami, w tym słynnym Krak des Chevaliers.

Polskie ślady na Białorusi

Polskie ślady na Białorusi to bogato ilustrowany autorski przewodnik utrzymany w konwencji historyczno-podróżniczej zachęcający czytelnika do podróży po terenach naszego wschodniego sąsiada. Autorzy publikacji nie tylko opisują miejsca warte odwiedzenia, lecz także przywołują istotne wydarzenia historyczne, które znacząco wpłynęły na obecny kształt państwa białoruskiego – m.in. zawarcie unii personalnej w Krewie, wojnę polsko-bolszewicką czy utworzenie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Szczegółowy rys historyczny wyjaśnia również stan polskich i białoruskich zabytków architektonicznych, niegdyś dewastowanych lub rozbieranych, obecnie – rekonstruowanych. Książka podzielona jest na rozdziały, każdy z nich z kolei poświęcony jest konkretnemu regionowi.

Gibraltar. Tajemnica Sikorskiego

Na tę niezwykłą książkę Dariusza Baliszewskiego wielu czytelników oczekuje od lat. Rzuca ona nowe światło na tajemniczą śmierć gen. Władysława Sikorskiego, pełną niedomówień, dezinformacji, a także spekulacji.

W roku poprzedzającym 75. rocznicę śmierci generała Sikorskiego warto powrócić do pytania, czy był to wypadek lotniczy, czy też perfekcyjny zamach. Dariusz Baliszewski, znany historyk, od wielu lat prowadzi badania zmierzające do rozwiązania tej zagadki. Czy Autorowi się udało – niech przekona się Czytelnik.