Przegląd nowości wydawniczych (18-31 października 2010)

Ubiegłe dwa tygodnie nie były aż tak obfite w nowości książek historycznych, jak w przypadku mojego poprzedniego raportu. Mimo to, nowych pozycji jest ponad 20. Zachęcam do zapoznania się z nimi.

Miłośnicy Starożytności będą mieć możliwość zakupu zaledwie dwóch nowych tytułów. Pierwszym z nich jestMitologia grecka i rzymska Katarzyny Marciniak (Wydawnictwo Park), wbrew pozorom traktujący nie o samych, dobrze wszystkim znanych mitach, lecz o tym, jaki wpływ wywarły one i jak zostały wykorzystane zarówno przez kulturę elitarną, jak i popularną. Grecja Klasyczna, pod red. Robina Osborne’a (Świat Książki) przedstawia zaś historię Grecji w czasach jej największej świetności, czyli od roku 500 do 323 p.n.e., przybliża zagadnienia polityczne, wojskowe, kulturalne, społeczne i wiele innych, dzięki czemu można dokładnie poznać jej wpływ na resztę Europy.

Obawiam się, że muszę zmartwić miłośników XIX wieku, Średniowiecza oraz Nowożytności, ponieważ mogę im zaprezentować tylko dwie książki, które dotyczy dwóch ostatnich okresów. Pierwszą jest Inkwizycja papieska w Europie środkowo-wschodniej, pod red. Pawła Krasa (Wydawnictwo Esprit), która zawiera prace wielu uznanych historyków na temat działań inkwizycji w Polsce, Czechach i na Węgrzech. Druga zaś to praca Davida Starkey’a, pt.Królowe. Sześć żon Henryka VIII (Dom Wydawniczy Rebis). Przedstawia ona historię słynnego króla-kobieciarza z nieco innej perspektywy, próbując przybliżyć kobiety, z którymi się żenił, a także ich wpływ na Henryka VIII i jego politykę.

Jak więc łatwo się domyślić, najbardziej zadowolone będą osoby, które fascynuje wiek XX - przedstawię teraz aż szesnaście książek związanych z tymi czasami. Wpierw coś dla pasjonatów wojskowości polskiej. Na pewno bardzo interesująca jest książka Leszka Moczulskiego, Przerwane powstanie polskie 1914 (Bellona), czyli opowieść o mało znanym epizodzie z historii polskiej, tzw. wyprawie kieleckiej Józefa Piłsudskiego, która zapoczątkowała boje legionowe. Choć autor skupił się przede wszystkim na szczegółach dotyczących samej akcji, nie pominął też innych informacji, jak np. postawa państw zaborczych wobec wydarzenia. Z kolei Ojczyzna ocalona. Wojna sowiecko-polska 1919-1920Andrzeja Nowaka (Biały Kruk) opisuje przebieg i następstwa wojny 1919-1920, która uchroniła resztę Europy przed Bolszewikami, a dodatkowo przedstawiająca mało znane do tej pory fakty, czy dokumenty. Równie ważną i ciekawą pozycją jest Instrukcja służby Korpusu Ochrony Pogranicza (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego), czyli po raz pierwszy wydany dokument z roku 1928, dzięki któremu można poznać codzienne funkcjonowanie oddziałów mających stać na straży polskich granic na wschodzie. Ostatnią pracą związaną z polską wojskowością jest Broń Wojska Polskiego 1939-1945 Andrzeja Zasiecznego (Alma Press - http://www.almapress.com.pl/) - bogato ilustrowany leksykon, który opisuje i pokazuje wszystkim, jak wyglądały typy broni wszystkich rodzajów wojsk polskich w czasie II Wojny Światowej.

Tych, którzy wolą wojskowość w historii powszechnej muszę uspokoić - dla Was też coś mam. Panzerkrieg Petera McCarthy’ego (Wydawnictwo Vesper) przybliża działania wojsk pancernych III Rzeszy, które miały wielki udział najpierw w zwycięstwach, a następnie obronie hitlerowskich Niemiec. Natomiast Michael Jones w swojej książce Stalingrad. Triumf Armii Czerwonej (Bellona) stara się rzucić nowe światło na jedną z najbardziej znanych kampanii II Wojny Światowej. Poprzez rozmowy z uczestnikami tamtych wydarzeń pokazuje, co przede wszystkim sprawiło, że rosyjska armia pokonała hitlerowskiego najeźdźcę. Jeśli komuś mało wojska rosyjskiego, to powinien zapoznać się z tekstem Rogera Reese’a Czerwoni dowódcy. Korpus oficerski Armii Czerwonej (Bellona), który przybliża historię powstania kadry dowódczej Armii Czerwonej, ich działania, dokonania oraz wzajemne relacje na przestrzeni wielu lat. Na sam koniec zostawiłem książkę Hendrika Vertona, pt. W piekle frontu wschodniego. Byłem holenderskim ochotnikiem w Waffen-SS (Bellona). Są to wspomnienia autora z czasów kiedy walczył w szeregach armii III Rzeszy na wschodzie. Pokazuje on między innymi działania zbrojne, a także codzienne życie na froncie.

Nie jest to wszystko, co znajdą w księgarniach ludzie interesujący się III Rzeszą. Kolejnymi pracami są Noc KryształowaMartina Gilberta (Wydawnictwo Replika), który opisuje przebieg i konsekwencje wydarzeń z roku 1938, w czasie którego zginęło wielu Żydów na terenie całych Niemiec, Podziemia III Rzeszy Jerzego Rostkowskiego (Dom Wydawniczy Rebis), przedstawiająca mityczne skarby hitlerowskich Niemiec, które znajdować się mogą w podziemiach wielu polskich miast i nadal są ściśle strzeżone przez różnych ludzi, a także Czas eksterminacji. Nazistowskie Niemcy i ŻydziSaula Friedlandera (Prószyński), który korzystając z obfitego materiału źródłowego przybliża historię zagłady Żydów w Europie, pokazuje też różnorodność społeczności żydowskich oraz udział rządów okupowanych państw w tych strasznych wydarzeniach.

Poza powyższymi znajdziecie tu opisy jeszcze pięciu książek związanych z XX wiekiem. Od Kreuz do Krzyża. Losy niemieckich i polskich mieszkańców miasta w XX wieku (Fundacja Ośrodka Karta) to pierwszy zeszyt z cyklu „Z archiwum historii mówionej”, przedstawiający burzliwą i niełatwą historię miasta Krzyż, w którym mieszkali zarówno Niemcy, jak i Polacy. O pracy Jana Engelgarda Wirus Rusofobii (Wydawnictwo Prasy Lokalnej Mieczysław Kowalski) dowiedziałem się tylko tyle, że jest to tekst związany z polityką zagraniczną Rosji z lat 1991-2009, który na jej podstawie stara się dociec, czy i dlaczego istnieje coś takiego, jak rusofobia. Z kolei Wojny Stalina Geoffrey’a Roberta (Świat Książki) dzięki dostępnym od niedawna dokumentom, jeszcze lepiej przybliża politykę i działania Stalina oraz wydarzenia, na które miał wpływ za swojego życia. Jeśli ktoś jest już zmęczony Europą, to z radością przywita ostatnie dwie książki zXX wieku - Historia Bliskiego Wschodu Jerzego Zdanowskiego (Zakład Narodowy im. Ossolińskich) przybliża wydarzenia mające miejsce na Bliskim Wschodzie w ciągu ostatniego stulecia - wojny, nowe państwa, a także zagadnienia związane ze społeczeństwem, kulturą oraz religią, zaś Czang Kajszek i jego Chiny Jonathana Fenby’ego (Wydawnictwo Dolnośląskie) traktuje o postaci polityka i dyktatora chińskiego, jego rządach i wpływie na kraj, a także historii ówczesnych Chin.

Całkiem zadowoleni powinni być również zwolennicy przekrojowych książek historycznych. Wpierw coś dla tych, których interesuje historia kościoła. Historia Kościoła Katolickiego w Polsce Jana Krecika (Wydawnictwo Dolnośląskie) przybliża dzieje kościoła na terenie naszego państwa od X do XXI wieku, a także wzajemne oddziaływanie na siebie państwa i kościoła oraz wiele innych zagadnień. Z kolei Tajemna Historia Zachodu Nicholasa Haggera (Wydawnictwo Zysk i S-ka) stara się przedstawić nieznane fakty z dziejów cywilizacji północnoamerykańskiej i europejskiej, poprzez pokazanie, iż za każdą wielką rewolucją stały tajemne siły, takie jak np. katarzy, wolnomularstwo, czy syjoniści. Twierdza Srebrnogórska III. Miasteczko i fortyfikacje (Oficyna Wydawnicza Atut) to kolejna praca poświęcona historii Srebrnej Góry, leżącego na Śląsku miasta oraz warowni, która niegdyś się tam znajdowała. Ostatnia przekrojowa książka historyczna to Nowożytna historia Japonii Andrew Gordona (Państwowy Instytut Wydawniczy), w której autor pokazuje historię Japonii od roku 1800, aż po dzień dzisiejszy - jej problemy społeczne, gospodarcze, polityczne, a także wpływ tego kraju na resztę świata.

Na samym końcu przybliżę jeszcze nieco trzy powieści historyczne, które mimo, że nie traktują o historii sensu stricte, to jednak mogą być równie ciekawe. Konkwistador Buddy’ego Levy’ego (Dom Wydawniczy Rebis) to barwna historia jednego z najbardziej znanych zdobywców Ameryki, Hernana Cortesa, a także starcia dwóch całkowicie różnych kultur i religii. Operacja Werewolf Ib Melchiora (Sprzedaż Dobrej Książki Alicja Bartosińska) to z kolei opowieść o działaniach powołanej przez Himmlera tajnej jednostki wojskowej, której zadaniem jest zabicie generała Eisenhowera oraz próbach dwóch amerykańskich agentów, starających się nie dopuścić do zamachu. Ostatnią pozycją jest W komnatach Wolf Hall Hilary Mantel (Wydawnictwo Sonia Draga), czyli tekst o dworze króla Henryka VIII, jego problemach z żonami, czekaniem na męskiego potomka, a także jego doradcach, wśród których prym wiedzie Tomasz Cromwell.

Nietrudno zauważyć, że z minionych dwóch tygodni najbardziej będą zadowoleni miłośnicy XX wieku orazprzekrojowych książek historycznych - w księgarniach znajdą aż dwadzieścia jeden pozycji związanych z ich zainteresowaniami -, którym życzę przyjemnej lektury. Mam nadzieję, że za kolejne dwa tygodnie zwolennicyStarożytności, Średniowiecza, Nowożytności i XIX wieku również nie będą pokrzywdzeni. Czy tak będzie? Zobaczymy, do przeczytania wkrótce!