„Atlas lądów niebyłych” – E. Brooke-Hitching – recenzja

W wyjątkową podróż po niezwykłych krainach zabiera czytelników Edward Brooke-Hitching. Jego książka, wydana nakładem wydawnictwa Rebis, zawiera opis lądów, które… nigdy nie istniały.

Autor wie, co pisze – jest członkiem British Cartographic Society oraz International Map Collectors’ Society, a zbieranie map to jego pasja. Atlas… to nie tylko fantastyczne krainy, utopie i bajania, ale też zwyczajne pomyłki kartografów i taktyczne blefy. Ponad 50 przykładów nieistniejących krain, wysp, gór, mórz i rzek zostało starannie opracowane w układzie alfabetycznym. Brooke-Hitching wyróżnia czynniki, jakie mogły wpłynąć na powstanie każdego z nich: od błędów pomiarowych, przez względy religijne, aż po zwykłą blagę. Zarysowano tło historyczne, ukazano, jak zmieniała się domniemana lokalizacja i jak zostało to skonfrontowane ze stanem faktycznym.

Przedstawione nieistniejące krainy miały mimo wszystko rzeczywisty wpływ na działania ludzi, nawet te zakrojone na szeroką skalę – ekspedycje, poszukiwania, kolonizację (z walką o kolonie włącznie). Wspomniane zostały nawet działania przestępcze, m.in. akcja zasiedlania terytorium Poyais przez awanturnika Gregora MacGregora. Czytelnik pozna nie tylko Królestwo Księdza Jana, Eldorado, zaginiony kontynent Mu czy wyspę Kalifornia, ale też okryte zapomnieniem Fusang, Formozę i wyspę św. Brendana. Odnajdzie też Thule i bliską Winetę. Przybliżone mu zostaną etapy odkrywania Arktyki i Australii. Brooke-Hitching opisał początki teorii o płaskiej ziemi, przeżywającej w pewnych kręgach swoisty renesans. Zawarł też informacje o przecieraniu szlaków czy wyspach-widmach, a nawet o znikających łańcuchach gór Księżycowych i Kong. Oprócz tego czytelnik pozna mieszkańców nieistniejących krain, ale też jak najbardziej istniejącego „największego łgarza na Pacyfiku”.

Olbrzymią zaletą książki są ilustracje. Autor zamieścił wyraziste mapy z ogromną ilością detali, a także różne grafiki i zdjęcia. Książkę można czytać jak encyklopedię, a przykłady zostały opisane w spójny sposób. Mankamentami mogą być drobna czcionka i brak słownika kartograficznego. Nie zmienia to jednak faktu, iż Atlas lądów niebyłych jest pozycją nie tylko dla pasjonatów historii i geografii, ale dla każdego, kto lubi snuć opowieści palcem po mapie.

Plus minus:

Na plus:

+ kompleksowe opracowanie

+ ikonografia i faktografia

+ żywy styl

Na minus:

- brak słownika z kartografii

- mała czcionka

Tytuł: Atlas lądów niebyłych

Autor: Edward Brooke-Hitching

Wydawca: Rebis

Rok wydania: 2017

ISBN: 9788380621855

Liczba stron: 256

Okładka: twarda

Cena: 69 zł

Ocena recenzenta: 9/10

^{Redakcja merytoryczna: Marcin Petrynko}

^{Korekta językowa: Aleksandra Czyż}