Andrzej Nogal
Artykuł autorstwa:
Porównanie zarobków i cen w przedwojennych Niemczech i Polsce
Polska prasa regularnie zadaje pytanie, kiedy polskie zarobki zbliżą się do niemieckich. Odpowiedź nie jest optymistyczna. Teraz polskie płace stanowią 35% niemieckich i przy obecnym tempie niwelowania różnic, zrównają się za 200 lat. O dziwo, znacznie bliżej zarobków niemieckich Polacy byli w okresie międzywojennym.
Konstantyn Wielki i pogańskie pieniądze
Nie negując tradycyjnego poglądu historyków Kościoła o wewnętrznej przemianie i rzeczywistym nawróceniu na chrześcijaństwo Konstantyna Wielkiego, należy się przyjrzeć ekonomicznym przyczynom i konsekwencjom polityki konwersji Imperium Rzymskiego w aspekcie grabieży bogactw świątyń pogańskich.
Jak błędy polityczne zatopiły Imperium Brytyjskie
Jednym z ważniejszych wydarzeń historii powszechnej jest błyskawiczny i definitywny rozpad Imperium Brytyjskiego. Niektórzy składać go będą na karb anonimowych procesowych dziejowych, jednakże większą rolę odegrała błędna diagnoza zagrożeń dla przyszłości Imperium ze strony angielskich elit przed I wojną światową. Za głównego wroga Anglicy uznali w 1914 r. Niemcy, podczas gdy ówczesna racjonalna ocena sytuacji […]
Prawo pierwszej nocy – fakty i mity
Mało średniowiecznych instytucji cieszy się taką złowieszczą sławą, jak słynne ius primae noctis, tj. prawo feudała do spędzenia nocy poślubnej z żoną poddanego. Z jednej strony sprawa ta budzi ogromne niezdrowe zainteresowanie i często jest wykorzystywana w kinematografii (por. słynna scena z Braveheart Mela Gibsona), z drugiej badaczom taki zwyczaj wydaje się tak bardzo sprzeczny […]
Przedsława Włodzimierzówna – ostatnia żona Bolesława Chrobrego
1000 lat temu Bolesław Chrobry zajął Kijów. Wywiózł z niego nie tylko ogromne łupy, ale i wyjątkową zdobycz, o której myślał od dawna – Przedsławę, córkę Włodzimierza Wielkiego i siostrę Jarosława Mądrego. Została żoną Chrobrego prawem wojny, bez zgody swojej i swojego brata Jarosława, podobnie jak jej matka Rogneda, która została żoną Włodzimierza po zdobyciu […]
O ustroju Królestwa Polskiego za ostatnich Piastów (1320–1370)
W historiografii ustroju i prawa mało miejsca poświęca się charakterystyce formy rządów odrodzonego Królestwa Polskiego. Tymczasem po bliższej analizie okazuje się, że ustrój Polski w tym okresie miał niewiele wspólnego z typowym ustrojem feudalnym zachodniej Europy.
Czechy i początki polskiej państwowości
Historycy zbyt mało uwagi przywiązują do roli Czech w powstaniu państwa wczesnopiastowskiego. Tymczasem w połowie X w. były one regionalnym mocarstwem i po bliższej analizie źródeł, w szczególności archeologicznych, nasuwa się wniosek o decydującej roli tego kraju w powstaniu państwa polskiego.
Odrodzenie gospodarcze Polski w czasach króla Jana III Sobieskiego
W latach 1648–1667 Polska padła ofiarą tak wojen domowych, jak i niszczących najazdów państw ościennych. Działaniami wojennymi dotknięty został cały kraj, a straty materialne i demograficzne były ogromne. Tymczasem już kilka lat później, pod rządami Jana III Sobieskiego, nastąpiło w Polsce ewidentne ożywienie gospodarcze, dzięki któremu możliwe było sfinansowanie wojen z Turcją w latach 1672–1676 […]
Tarczownicy wczesnopiastowscy. Pierwsza polska jazda?
Podstawową formację wczesnopiastowskiej armii stanowili tarczownicy. Zwykle badacze przyjmują, że była to chłopska piechota z przymusowego poboru, ale istnieją poważne argumenty, aby zakwestionować ten obiegowy pogląd.
1000 lat polskiego feminizmu. Historia Mojżesza Węgrzyna i zakochanej w nim kobiety
Niezauważenie mija tysięczna rocznica działalności pierwszej polskiej feministki, nieznanej co prawda z imienia, ale której siła charakteru zapisała ją na wieki na kartach historii. W dobrym i złym postępowała jak typowy wielmoża epoki. Warto ją przypomnieć chociażby po to, aby polski ruch feministyczny wiedział więcej o swoich prekursorkach oraz by czytelnicy mogli zapoznać się z […]