Maciej Wierzchnicki
Artykuł autorstwa:
Kościół katolicki w Polsce w pierwszych miesiącach po II wojnie światowej
Pierwsze miesiące po II wojnie światowej dla Kościoła katolickiego w Polsce były czasem, który zdecydować miał o jego położeniu w nowych warunkach tworzącej się władzy komunistycznej. Były także okazją do umocnienia jego pozycji przed zbliżającymi się negocjacjami z ludźmi, dla których, poza wytycznymi z Moskwy, nie było żadnych świętości.
Szkolnictwo w Polsce w latach 1945-1948
Druga wojna światowa oraz idąca z nią w parze okupacja hitlerowska i stalinowska to okres niezwykle trudny dla polskiej oświaty. Polityka obu państw, które we wrześniu 1939 roku zaatakowały Polskę, konsekwentnie zmierzała do zminimalizowania czy wręcz pozbawienia społeczeństwa polskiego dostępu do edukacji. W okresie tym ustrój szkolnictwa został ograniczony do mających cztery klasy szkółek ludowych, […]
Wincenty Witos. Legenda polskiego ruchu ludowego
Wincenty Witos urodził się 21 stycznia 1874 roku w przysiółku pańszczyźnianym noszącym nazwę Dwudniaki we wsi Wierzchosławice w powiecie tarnowskim (ówczesny zabór austriacki). Był pierwszym z trzech synów Katarzyny i Wojciecha. Najmłodszy z braci – Jan, zmarł będąc dzieckiem, a drugi – Andrzej, podobnie jak Wincenty działał w ruchu ludowym. Jednak nie zrobił w nim […]
Położenie Kościoła Katolickiego na Pomorzu Zachodnim w latach 1871-1945
Liczba i rozmieszczenie katolików na Pomorzu Zachodnim w latach 1871-1945 powiązane są z wielokierunkowym rozwojem katolicyzmu pomorskiego. W omawianym okresie ludność prowincji pomorskiej w ogromnej większości (ok. 90%) należała do Kościoła ewangelickiego. Katolicy stanowili natomiast niewielki odsetek społeczeństwa wynoszący od 1,17 do 7,40%1. L. Bończa-Bystrzycki, Kościół Katolicki na Pomorzu Zachodnim (1871- 1945), Koszalin 1995, s. […]
Pierwsza utopia despotyczna – ZSRR w latach dwudziestych XX wieku
W pierwszych latach istnienia władzy radzieckiej, mimo rozwiązania wielu podstawowych kwestii związanych z funkcjonowaniem młodego państwa, nie zdołano doprowadzić do rozwiązania wszystkich ważnych problemów społeczno-gospodarczych. Przyjęcie w 1921 r. zasad Nowej Polityki Ekonomicznej (NEP), czyli po rosyjsku Nowaja ekonomiczeskaja politika, oddalało na pewien czas szansę szybkich przeobrażeń rewolucyjnych zarówno na wsi, jak i w mieście. […]
XX Zjazd KPZR i jego wpływ na relacje państwa polskiego z Kościołem katolickim
O przygotowanie tekstu Jasnogórskich Ślubów Narodu prymas Wyszyński został poproszony przez ojców paulinów i biskupów. W tym celu do Komańczy, ostatniego miejsca internowania kardynała, przybyły Maria Okońska i Janina Michalska, które przez ponad dwa miesiące pracowały z nim przy redakcji ślubowania. Dnia 16 maja prace zostały zakończone, a tekst potajemnie wywieziony. Wraz z nim prymas […]
Państwo i Kościół katolicki w okresie wielkich przemian 1953-1956: Non possumus i jego konsekwencje
Wraz ze śmiercią Józefa Stalina w polskim duchowieństwie pojawiła się nadzieja na zmianę polityki komunistów w stosunku do Kościoła katolickiego. Jednak jak się niebawem miało okazać, wzajemne relacje po zgonie dyktatora ZSRR wcale się nie poprawiły, a wręcz przeciwnie, uległy jeszcze większemu zaognieniu. Dodatkowo położenie kleru w marcu 1953 r. było najgorsze od momentu zakończenia […]
