„Antykomunistyczne podziemie zbrojne na terenie Inspektoratu Puławy 1944-1956” - L. Pietrzak - recenzja |
W roku 2011 w serii wydawniczej „O Wolność i Niepodległość„ ukazała się naukowa monografia autorstwa Leszka Pietrzaka. Prezentowana książka opowiada o polskim podziemiu zbrojnym tzw. ”drugiej konspiracji”, działającym na terenie Inspektoratu Puławy.
Leszek Pietrzak to doktor historii, były pracownik Urzędu Ochrony Państwa, Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz Instytutu Pamięci Narodowej. Był również członkiem Komisji Weryfikacyjnej ds. Wojskowych Służb Informacyjnych. Jest autorem m. in. niezwykle interesującej i popularnej serii książek „Zakazana historia”, w których odkłamuje najnowszą historię Polski.
Recenzowana książka, która ukazała się nakładem warszawskiej Oficyny Wydawniczej Volumen, tematycznie wpisuje się w podobne pozycje książkowe wydane wcześniej. Mam tutaj na myśli inne publikacje Volumenu: P. Niwiński Okręg Wileński w latach 1944-1948, K. Krajewski i T. Łabuszewski „Łupaszka„ „Młot„ ”Huzar” Działalność 5 i 6 Brygady Wileńskiej AK 1944-1952, S. Poleszak Podziemie antykomunistyczne w Łomżyńskiem i Grajewskiem, jak również książki wydane przez IPN / Rytm, na przykład w seriach: „Mazowsze w ogniu„ oraz „Dopalanie Kresów„. Wszystkie wspomniane pozycje książkowe opowiadają o historii antykomunistycznego polskiego podziemia, które posiadało swe struktury wewnętrzne oraz oddziały zbrojne. Obecnie historycy poczynają wprowadzać nawet termin ”powstanie antykomunistyczne”, nawiązujący do ówczesnej powszechnej i masowej walki z wrogim reżimem.
W swej pracy Leszek Pietrzak zajął się AK-owskim obszarem Inspektoratu Puławy, czyli terenem dzisiejszych powiatów puławskiego, garwolińskiego i kraśnickiego. Autor podzielił książkę na pięć głównych części. Jest to podział uporządkowany chronologicznie, ale również tematycznie – w rozbiciu na polityczne zaplecze prowadzonej działalności. Dzięki temu układowi, czytelnik w unormowany sposób prześledzi prezentowaną historię. Po wstępie, w pierwszym rozdziale autor przedstawia konspirację AK oraz narodową (NOW, NSZ), na przedmiotowym obszarze, jeszcze w czasie okupacji niemieckiej. Ramy czasowe tego rozdziału zamykają się w latach 1939-1944. Następna odsłona Antykomunistycznego podziemia… to dzieje struktur konspiracji po przejściu frontu i „wyzwoleniu„ Polski przez Sowietów. W tym miejscu możemy się przekonać, że kontynuacja walki to jedyne wyjście z sytuacji, wobec szalejących represji i terroru skierowanych przeciw żołnierzom AK. Leszek Pietrzak w tym miejscu ukazał drogę i zmiany w organizacjach AK-DSZ do stycznia 1945 roku. Trzeci rozdział opowiada już o organizacji WiN, w terytorialnym podziale na Obwody: Garwolin, Kraśnik i Puławy. To również niesamowite historie zbrojnej działalności żołnierzy zgrupowania Mariana Bernaciaka „Orlika„ i Zygmunta Wilczyńskiego ”Żuka”. To chyba najbardziej interesująca i wciągająca część książki. Kolejny rozdział opowiada o strukturach i działalności narodowców, czyli NSZ-NZW, w badanym przez autora obszarze. Natomiast piąty rozdział zamyka całą pracę, podsumowując antykomunistyczną działalność konspiracyjną w latach 1947-1956. Bardzo istotną częścią książki jest zamieszczone Kalendarium walki zbrojnej w Inspektoracie Puławy w latach 1944-1956. Są to podane krótkie informacje o akcjach polskiego podziemia, opracowane przez autora głównie w oparciu o archiwalne materiały IPN, CAW i Archiwum Państwowe w Lublinie. Oprócz bogatego w treść i konkretnego Kalendarium…, książkę uzupełniają czarno-białe zdjęcia archiwalne, mapy, bibliografia oraz indeks osobowy.
Książkę L. Pietrzaka należy bardzo wysoko ocenić, jeśli chodzi o wydanie. Podobnie jak inne publikacje OW Volumen, książkę tę charakteryzuje twarda oprawa z obwolutą. Śnieżnobiałe karty zostały trwale zszyte, a atrakcyjność wydania podkreślają zamieszczone zdjęcia i mapy. Również zdjęcie wybrane na okładkę, przedstawiające polskich żołnierzy z plutonu „Żbika” uzbrojonych w niemieckie karabinki szturmowe, zachęca, aby kupić książkę i zagłębić się w lekturze. A niektóre egzemplarze można znaleźć naprawdę w niewysokiej cenie, jak za takie wydanie – co jest jeszcze jednym wielkim plusem Antykomunistycznego podziemia…
Pozostaje tylko ocena pracy redakcji – bez zarzutu, i już można czytać, do czego zachęcam.
Książka Leszka Pietrzaka to przebogate kompendium wiedzy na temat powojennej antykomunistycznej konspiracji na przedstawionym obszarze. Być może naukowa monografia nie zainteresuje każdego z Czytelników, ale moim zdaniem recenzowana pozycja jest znakomitym uzupełnieniem wiedzy, zaczerpniętej z bardziej popularnych opracowań, np. z książki J. Ślaskiego Żołnierzy Wyklęci1. Zapoznanie się z nią gwarantuje - oprócz zdobytych informacji - usystematyzowanie i uporządkowanie wiedzy historycznej w czasie i na konkretnym obszarze. Ja ze swej strony bardzo polecam tę książkę.
Plus minus:
Na plus:
+ temat książki – podziemie antykomunistyczne
+ uporządkowana chronologicznie i tematycznie praca
+ wartość merytoryczna książki
+ wiele archiwalnych zdjęć
+ bardzo ładne wydanie
+ niewygórowana cena
Na minus:
- brak
Tytuł: Antykomunistyczne podziemie zbrojne na terenie Inspektoratu Puławy 1944-1956
Autorzy: Leszek Pietrzak
Wydawca: Oficyna Wydawnicza Volumen
Data wydania: 2011
ISBN: 978-83-7233-015-4
Strony: 450
Oprawa: twarda z obwolutą
Cena: w granicach 38-60 zł
Ocena recenzenta: 8,5/10
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.
