„’Przypadek czy przeznaczenie?’ Karol Kazimierz Kostecki ‘Kostek’ (1917-1998)” - D. Iwaneczko - recenzja


W roku 2013 nakładem Oddziału IPN w Rzeszowie ukazała się książka Dariusza Iwaneczki, będąca biografią Karola Kosteckiego „Kostka” – żołnierza września 1939, konspiratora ZWZ-AK, a potem partyzanta WiN i więźnia komunistycznego reżimu. Że nie była to taka normalna, przeciętna postać, może przekonać się każdy, kto sięgnie po tę książkę.

 oklejka_kostek_mDariusz Iwaneczko, to urodzony w 1965 r. polski historyk, urzędnik państwowy i samorządowy. Studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracował w administracji rządowej i samorządowej oraz w ochronie zdrowia. Był także pracownikiem IPN w Rzeszowie i wykładowcą Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu. Piastował stanowisko wicewojewody podkarpackiego oraz zastępcy prezydenta Przemyśla, aktualnie zasiada w radzie miasta.

Jest autorem wielu publikacji, w tym książek: UB w Przemyślu i Władza a opór społeczny w Polsce południowo-wschodniej.

Decydując się na lekturę pracy D. Iwaneczki i sięgając po jego książkę, można mieć wrażenie: ot następna naukowa publikacja IPN o kolejnym Żołnierzu Wyklętym. Jak bardzo myląca może być ta ocena w stosunku do recenzowanej książki, przekonają się Ci, którzy skończą czytać tę publikację i zamkną wolumin. Ponieważ ta praca to nie tylko „nudna” historyczna rozprawa, ale przede wszystkim pasjonująca opowieść o życiu nietuzinkowego polskiego żołnierza.

„Kostek„ walczył z niemieckim okupantem we wrześniu 1939 r., był kurierem ZWZ na obszar okupacji sowieckiej, żołnierzem AK i dowódcą kompanii „Narol„. Jego oddział współpracował z partyzantami sowieckimi i bronił polską ludność przez napadami UPA, rozgrywając regularną bitwę z Ukraińcami w obronie Narola. Podczas akcji „Burza” walczył ze swym oddziałem pod Bełżcem i Tomaszowem Lubelskim. Po wkroczeniu Rosjan Kostecki pozostał w konspiracji, strzelał się z komunistami w Lubaczowie, a jego podkomendni zostali okrążeni i schwytani w pałacu w Narolu. Sam ”Kostek” awansował na komendanta Rejonu I, a potem Rejonu V w strukturach WiN. Był dowódcą udanej akcji rozbicia aresztu UB w Tomaszowie Lubelskim i uwolnienia stamtąd więźniów. Zatrzymany przez komunistów został skazany na wielokrotną karę śmierci, zamienioną potem na 15 lat więzienia. Po wyjściu na wolność mieszkał we Wrocławiu, gdzie pracował jako nauczyciel.

Autor podzielił swą pracę na sześć głównych wątków, chronologicznie przedstawiając życiowe dzieje Karola Kosteckiego i zaczynając od lat 1917 – 1939. Kolejny rozdział opowiada o konspiracji w latach wojny. Trzecia część, to powojenna konspiracja antykomunistyczna zakończona aresztowaniem bohatera. Rozdział IV przedstawia sprawy związane ze śledztwem, wyrokiem oraz latami więzienia. Ostatnie dwie odsłony książki, przedstawiają życiowe dzieje „Kostka” w latach komunistycznych oraz po roku 1989. Znamienitym podrozdziałem jest ten opowiadający o działalności Kosteckiego przy zachowaniu pamięci o minionych wydarzeniach i ludziach.

W książce znalazło się miejsce na aneks (skład osobowy kompanii „Narol”), bibliografię, wykaz skrótów, indeks osób i miejscowości. W woluminie zamieszczono jeszcze wkładkę ze zdjęciami archiwalnymi (24 strony), a zamieszczone unikatowe archiwalne fotografie jeszcze dodatkowo podnoszą wartość prezentowanej pozycji.

Bardzo wysoko należy również ocenić pracę redakcyjną i przeprowadzona korektę. Książka została oprawiona w twardą okładkę, a kartki jej zostały zszyte, co wystarczająca zabezpiecza publikację przed szybkim zniszczeniem. Na okładkę wybrano bardzo znamienite zdjęcie przedstawiające „Kostka” z pistoletem maszynowym PPS podczas narady kadry dowódczej Rejonu V.

Praca Dariusza Iwaneczki odsłania jeszcze jedną nietuzinkową postać Żołnierza Wyklętego. Bo trzeba to podkreślić, Karol Kostecki był niezłomnym bojownikiem o wolność Polski oraz w obronie rodaków. Jak zaznacza autor, książka opowiadając o życiorysie tego wyjątkowego bohatera, „wykracza poza ramy biograficzne, stając się ważnym przyczynkiem do historii wojennej i powojennej konspiracji niepodległościowej na tym terenie”.

Zachęcam do lektury tej pracy osoby pragnące poznać życie i walkę Karola Kosteckiego, dzieje konspiracji antyniemieckiej i antykomunistycznej na tych terenach oraz niewielki wycinek wielkiej historii Polski. Ponieważ ogólna historia naszej Ojczyzny składa się właśnie z takich drobnych elementów, jak życiorys „Kostka”.

Polecam.  

Plus minus:
Na plus:
+ biografia Żołnierza Wyklętego
+ wartość merytoryczna
+ bogata bibliografia
+ wartka narracja autora
+ interesująca wkładka z fotografiami
+ bardzo ładne wydanie
Na minus:
- brak

Tytuł: „Przypadek czy przeznaczenie?„ Karol Kazimierz Kostecki ”Kostek” (1917-1998)
Autor: Dariusz Iwaneczko
Wydawca: IPN Rzeszów
Data wydania: 2013
ISBN: 978-83-7629-587-9
Strony: 272 (+ 24 str. wkładki zdjęciowej)
Oprawa: twarda
Cena:  ok. 30 zł
Ocena recenzenta: 8,5/10

Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.

6 komentarzy

  1. Jarosz pisze:

    W 39 numerze Zeszytów Historycznych WiN jest recenzja tej książki: Mariusz Moszkowicz – Niewykorzystana szansa. Uwagi na marginesie książki Dariusz Iwaneczki „Przypadek czy przeznaczenie?”. Recenzja jest szczegółowa i ewidentnie krytyczna. W tym samym numerze Zeszytów zamieszczono też odpowiedź Dariusza Iwaneczki.

  2. Haster pisze:

    Link do recenzji: Mariusz Moszkowicz – Niewykorzystana szansa. Uwagi na marginesie książki Dariusz Iwaneczki „Przypadek czy przeznaczenie?”
    http://karol-kostecki-kostek.ugu.pl/

  3. Anonim pisze:

    Historyczno-polityczna schizofrennia ... „Jego oddział współpracował z partyzantami sowieckimi [...] Zachęcam do lektury tej pracy osoby pragnące poznać życie i walkę Karola Kosteckiego, dzieje konspiracji antyniemieckiej i antykomunistycznej na tych terenach oraz niewielki wycinek wielkiej historii Polsk”

  4. Andrij pisze:

    Schizofrennia historyczno-polityczna i kolaboracja z sowietami ... „Jego oddział współpracował z partyzantami sowieckimi [...] Zachęcam do lektury tej pracy osoby pragnące poznać życie i walkę Karola Kosteckiego, dzieje konspiracji antyniemieckiej i antykomunistycznej”.

  5. Bilbo pisze:

    Żadna schizofrenia tylko skomplikowane meandry historii. Na obszarach Wołynia i okolicznych krain Polacy często współpracowali z Sowietami, chroniąc się w ten sposób przed zbrodniami UPA, na zasadzie: wróg mojego wroga jest moim sojusznikiem. Przecież to była ewidentnie współpraca doraźna nie mająca nic wspólnego z bliskością celów politycznych czy ideologicznych.

  6. Jerzy Glen pisze:

    Cieszę się, że powstała tak wspaniała książka o tak wielkim patriocie. Dzięki takim ludziom, mogę dzisiaj mówić po polsku, spokojnie pojechać i zapalić znicz na grobie „KOSTKA„ i podziękować choć w taki sposób. Ci co opluwają naszych bohaterów, niegodni są aby poświęcić im nawet jednej sekundy uwagi....Książka jest wspaniała.

Odpowiedz