Kategoria: Artykuły
Trzy typy kontrmarszu w pierwszej połowie XVII wieku
Wiek XVII był okresem dynamicznego rozwoju europejskiej sztuki wojennej, odejściem od taktyki użycia wielkich czworoboków na wzór hiszpański i przeniesieniem akcentu na małe manewrowe jednostki piechoty, których głównym atutem miała stać się siła ognia oraz wspomniana mobilność1. Aby koordynować działania poszczególnych jednostek i jak najskuteczniej wykorzystywać ich atuty na polu walki nieodłącznym elementem stała się […]
Utwory staropolskie w fantastyce - interpretacje
Występowanie elementów staropolskich w literaturze fantasy nie jest w żadnym razie zjawiskiem zaskakującym czy odkrywczym, choćby na mocy definicji1. Obecność tych elementów w literaturze fantastycznej, włączając teksty sytuujące się na granicach gatunków, może być już zjawiskiem zastanawiającym. Nie tyle jest jednak godny uwagi sam fakt, że polskie epoki dawne uwidaczniają się w tej literaturze, co […]
Czy polsko-niemieckie zawieszenie broni było możliwe w 1941 roku?
W lipcu 1941 roku, szef sztabu Związku Walki Zbrojnej płk dypl. Janusz „Wojciech” Albrecht został aresztowany w Warszawie przez Gestapo i wywieziony do Kielc na przesłuchanie. Po zastosowaniu brutalnych metod śledczych i potwierdzeniu, że w niemieckie ręce wpadł zastępca komendanta głównego polskiego podziemia, niemieccy śledczy zmienili taktykę i złożyli mu ofertę nie do odrzucenia, proponując […]
Proces i kasata templariuszy
Współczesnemu człowiekowi, niezależnie od prawdy historycznej, templariusze kojarzą z jednym – a mianowicie ze Świętym Graalem. I nieważne, czy w powszechnym mniemaniu jest on w kielichem z Ostatniej Wieczerzy; naczyniem, do którego miała spływać krew ukrzyżowanego Chrystusa; czy – jak chcą twórcy spiskowej teorii dziejów – Marią Magdaleną, żoną Jezusa i matką Jego potomków. Kim […]
Działalność Bohdana Janusza jako konserwatora zabytków przedhistorycznych
Bohdan Janusz (1887–1930) był przedstawicielem pierwszego pokolenia archeologów w wolnej Polsce. Był obywatelem Polski, niebędącym do końca ani Polakiem (po ojcu był wyznania greckokatolickiego), ani Ukraińcem (mówił przede wszystkim po polsku). Przez całe swoje życie zajmował się badaniem przeszłości Galicji Wschodniej. Janusz był samoukiem. Wprawdzie pobierał nauki w Gimnazjum Narodnym we Lwowie (szkoła ukraińska), ale […]
Czy da się odwrócić okop?
Czy da się odwrócić okop? Da się. A nawet czasem trzeba go odwrócić, zwłaszcza jeśli przed chwilą należał do wroga i właśnie go zdobyliśmy. Wielka Wojna dla każdego, nawet najmniej zainteresowanego historią, kojarzyć będzie się właśnie z okopami. Zwłaszcza frontu zachodniego. Kilometry umocnień, żołnierze tkwiący w wygrzebanych rowach, często po kolana w wodzie i błocie. […]
Jak powstawała legenda Stacha Konwy – bohatera Kurpiów?
„Był„ obrońcą ludu kurpiowskiego, wspaniałym dowódcą, symbolem Kurpia jako doskonałego strzelca i wojownika o wolność ojczyzny. ”Był”. Nie bez przyczyny użyto cudzysłowu. Stach Konwa – bo o nim mowa – to bohater, którego w rzeczywistości być może nie było. Podróżując na Kurpie i przyglądając się nazwom ulic tamtejszych miejscowości możemy z łatwością natrafić i na […]
„Niech jedzą ciastka!”
O Marii Antoninie słyszał każdy, bez względu na to, czy interesuje się historią czy też nie. Wśród wielu ciekawych i kontrowersyjnych informacji na jej temat znajduje się zdanie, które miała wypowiedzieć w czasach kryzysu i głodu we Francji. Czy było prawdziwe? Maria Antonina, córka ukochanej austriackiej królowej Marii Teresy, nie była uwielbiana we Francji, do […]
Najgorszy interes w historii Rosji – sprzedaż Alaski w 1867 r.
Gdyby nie feralna decyzja z XIX w., terytorium dzisiejszej Rosji rozciągałoby się na trzech kontynentach, a jej pozycja, jako jednego z największych eksporterów surowców energetycznych, byłaby niewątpliwie dużo silniejsza. Obecne władze rosyjskie zapewne nie raz żałowały decyzji poprzednika, cara Aleksandra II, który nie potrafił odpowiednio zagospodarować rozległego obszaru Alaski i w 1867 r. sprzedał ją […]
Kaźń pikartów. Zapomniana historia husyckich dysydentów
Husyckich odszczepieńców przebywających w Pradze tolerowano, potem wypędzono, a na samym końcu zgładzono, palono na stosie i torturowano. Radykalnie usposobionych husytów raziła ich swoboda seksualna, niespotykane obyczaje i sprzeniewierzenie ceremoniałom, którym hołdowali husyci. Jak to się stało, że wśród husyckiej wspólnoty doszło do ujawnienia grupy o tak skrajnych poglądach? Unikalna „herezja w herezji” nie narodziła […]
