Kategoria: Przekrojowe i inne

Wielkanocne zwyczaje w Europie

Wielkanoc to najważniejsze chrześcijańskie Święto, przypadające zawsze w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca jest symbolem odradzającego się życia. Polska tradycja jest bogata w liczne obrzędy i zwyczaje. W niniejszym krótkim zestawieniu przyjrzyjmy się, jakie zwyczaje wielkanocne mają mieszkańcy innych krajów.

Wizerunek Żydowskich Instytucji Kultury

Wizerunek Żydowskich Instytucji Kultury

Niniejszy tekst w głównej mierze porusza kwestie budowania spójnego wizerunku instytucji kultury na przykładzie trzech krakowskich muzeów – Starej Synagogi, Fabryki Schindlera oraz Żydowskiego Muzeum Galicja.

Motyw axis mundi i święte gaje jako elementy szamanizmu u Słowian w średniowieczu

Motyw axis mundi i święte gaje jako elementy szamanizmu u Słowian w średniowieczu

Ludy syberyjskie, Indianie, Ameryka Północna, Chiny, Tybet, Japonia, australijscy Aborygeni-wszystkie elementy tej wyliczanki łączy dźwięk wciąż jeszcze żywego (duchami) bębna szamańskiego. Gdyby tak jednak cofnąć się do czasów średniowiecznych... Co mogłoby się wydarzyć, gdyby postawiło się obok siebie Słowianina i szamana pochodzącego z wyżej wymienionych obszarów? Czy wspomniane przez Nevilla Drury’ego tereny centralnej i północnej […]

Słowiańskie inspiracje Sapkowskiego. Strzyga, czyli jak z potwora zrobić pośmiewisko

Słowiańskie inspiracje Sapkowskiego. Strzyga, czyli jak z potwora zrobić pośmiewisko

Potwory, bestie, upiory – jedynym słowem istoty, które wprowadzone do fabuły powieści mają przerażać i wywoływać napięcie, bo zabijają bez litości. Jedną z takich figur jest strzyga z mitologii słowiańskiej, która według wierzeń żywić się miała krwią swych ofiar. Nie ma jednak reguły, wedle której twórcy zobowiązani by byli do wiernego przedstawiania zaczerpniętego z mitologii […]

Andrzej Sapkowski i presja „Fantastyki”, czyli o tym jak wiedźmin Geralt zrobił karierę…

Andrzej Sapkowski i presja „Fantastyki”, czyli o tym jak wiedźmin Geralt zrobił karierę…

O Andrzeju Sapkowskim można śmiało powiedzieć, że pisarzem został z przypadku. Jego debiutanckie opowiadanie o białowłosym wiedźminie Geralcie z Rivii, opublikowane na łamach Fantastyki było punktem wyjścia dla tego, co krytycy nazywają dziś literackim fenomenem lat dziewięćdziesiątych. Każdy z tomów cieszy się ogromną popularnością, przez co historia wiedźmina Geralta uznawana jest za klasykę gatunku fantasy nie tylko […]

Władca Pierścieni wypadkiem przy pracy, czyli kilka słów o sukcesie Tolkiena

Władca Pierścieni wypadkiem przy pracy, czyli kilka słów o sukcesie Tolkiena

John Ronald Reuel Tolkien – światowej klasy pisarz fantasy, któremu sukces i uznanie przyniosła trylogia Władca Pierścieni. Jednak prawie nikt nie wie, że to do napisania tej powieści doszło właściwie przez przypadek! Nie wierzycie? Zapraszam Was w fantastyczną podróż po Śródziemiu, w trakcie której poznacie kilka mało znanych ciekawostek dotyczących tajników powstania trylogii o przygodach […]

Wokół ciąży i porodu w dawnej Polsce

Wokół ciąży i porodu w dawnej Polsce

Od wieków małżeństwo pozwalało kobiecie na uzyskanie wyższego statusu społecznego. Małżeństwa były zawierane głównie ze względów ekonomicznych i społecznych. Przy wyborze małżonki zalecano kierowanie się nie urodą, a cnotliwością, posłuszeństwem czy pracowitością kobiety. Jej pozycja w małżeństwie zależała od tego, czy urodzi potomka, najlepiej płci męskiej. Statut synodalny biskupa krakowskiego Wojciecha Jastrzębca z 1423 roku […]

Trzy religijne filary Bushido

Trzy religijne filary Bushido

Hana-wa sakuragi, hito-wa bushi1 – właśnie to powiedzenie doskonale obrazuje sposób postrzegania kasty samurajów w tamtych czasach. W niniejszym tekście przedstawię trzy wielkie religie, w których wychowanie miało nadzwyczajny wpływ na duchową stronę wojownika. Każda z nich odcisnęła na wiele wieków swoje piętno w kształceniu młodych mężczyzn. Do dzisiaj wręcz te aspekty zostały zachowane w […]

Początki piłki nożnej w Polsce. Od „Sokoła” po utworzenie PZPN

Początki piłki nożnej w Polsce. Od „Sokoła” po utworzenie PZPN

14 lipca 2014 roku, a więc w momencie, gdy nasi zachodni sąsiedzi od kilku minut celebrowali zdobycie tytułu piłkarskiego Mistrza Świata, swoje święto obchodzili również Polacy. A przynajmniej teoretycznie, gdyż na skutek braku nagłośnienia całej akcji, niewielu fanów futbolu w naszym kraju dowiedziało się o chwalebnym jubileuszu.

Utwory staropolskie w fantastyce - interpretacje

Utwory staropolskie w fantastyce - interpretacje

Występowanie elementów staropolskich w literaturze fantasy nie jest w żadnym razie zjawiskiem zaskakującym czy odkrywczym, choćby na mocy definicji1. Obecność tych elementów w literaturze fantastycznej, włączając teksty sytuujące się na granicach gatunków, może być już zjawiskiem zastanawiającym. Nie tyle jest jednak godny uwagi sam fakt, że polskie epoki dawne uwidaczniają się w tej literaturze, co […]